Semantiki (03. 03. 2023)
Semantiki (03. 03. 2023)
Semantiki (03. 03. 2023)
MANGHENELO
NHL:
HOMONIMI,
PHOLISEMI,
VUKANAKANISI,
VUSASEKISI
VAMAVIZWENI,
Tshaha tinhlamuselo ni swikombiso.
1. Homonimi (Homonymy)
Lawa I marito lawa ya hambaneke kambe ya fana hi xivumbeko (Tinhlamuselo
to hambana)
Nyika swikombiso:
i. tala = Hi tala ku hlangana ebolweni .
=Tala ra ka hina ri tyhakile
= Ndzi swekile vuswa byo tala
xikalo,
thoni
ntikiso
Eka Xitsonga marito la wa a ya funghiwi loko hi matsala. Hambiloko hi tsala
XIFONETIKI . Homonimi ya muxaka lowu yi vuriwa heteronymy hi Xinghezi.
XIK:
mὰtimbά.
nὰlὰ.
nsѐlé.
2. Pholisemi (Polysemy)
Nhlamuselo leyi yi komba leswaku hambi loko rito rin’we leri hi ri vulaka pholisemi ri
tirhisiwa eswivulweni swo hambana ku vula swilo swo hambana, miehleketo leyi
hlamuseriwaka yi tumbuluka eka nsinya kumbe rito rin’we.
Xik:
Swiphemu leswi swi tala ku kaneriwa swin’we hi mhaka ya vuxaka lebyi nga kona
exikarhi ka swona. Palmer u ri:
Vantshwa va nga vona rito ro karhi ri ri homonimi, kasi vakhale lava tivaka
matumbulukelo ni nhlamusela ya rona, va vona pholisemi,
Xik: