Week 5
Week 5
Week 5
I. LAYUNIN
The learners demonstrate understanding of ways of sorting materials and describing them as solid, liquid or gas based on observable
A .Pamantayang Pangnilalaman
properties.
B .Pamantayan sa Pagganap The learners should be able to group common objects found at home and in school according to solids, liquids and gas.
C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Classify objects and materials as solid, liquid, and gas based on some observable characteristics.
Isulat ang code ng bawat Describe changes in materials based on the effect of temperature: 1 solid to liquid S3MT-Ih-j-4
kasanayan
Tamang Paraan ng Paggamit Tamang Paraan ng Paggamit ng Mga Pagbabagong Nagaganap sa Mga Pagbabagong Nagaganap
II. NILALAMAN/
ng mga Materyal na Gas mga Materyal na Gas Matter – Solid to Liquid sa Matter – Solid to Liquid
KAGAMITANG PANTURO
A.Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa mga Kagamitang
Pang- Mag- aaral
3. Mga Pahina sa Teksbuk
4. Karagdagang Kagamitan mula Modules Modules Modules Modules
sa Portal ng Learning Resource
Audio-visual presentations, Audio-visual presentations, Audio-visual presentations, Audio-visual presentations,
B. Iba pang Kagamitang Panturo
larawan larawan larawan larawan
III. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang aralin Panuto: Sa mga nakaraang Panuto: Isulat sa papel ang titik Basahin at tukying kung tama Isulat sa papel ang titik ng
at/o pagsisismula ng bagong aralin, napag-aralan na ang ng tamang sagot. ang pahayag tungkol sa tamang sagot.
aralin mga anyo ng matter. Lagyan 1. Ano ang dapat gawin matapos paggamit ng mga bagay na 1. Nagsindi ng kandila si nanay,
ng tsek (√ ) ang larawan na gamitin ang kalan na may LPG matatagpuan sa bahay, sa alin sa mga larawan ang
nagpapakita ng gas. (Liquified Petroleum Gas) sa paaralan at sa komunidad. nagpapakita ng pagbabago sa
pagluluto? Gumuhit ng bituin kung tama kandila habang may sindi ito?
A. Hayaang nakabukas ang kalan ang paggamit at lagyan ng ekis
at tangke. kung hindi.
B. Isara ang kalan at ang balbula 2. Nais mong gumawa ng
ng tangke ng LPG. orihinal na likhang-sining,
C. Hayaan lang itong nag-aapoy isinalang mo ang iyong mga
kahit walang niluluto. pangkulay (crayons) sa apoy sa
D. Patayin ang kalan at hayaang tulong ni tatay, ano ang
nakabukas ang tangke mangyayari dito?
2. Ang fire extinguisher ay isang
uri ng gas na nakatutulong
pamatay ng sunog. Ano ang
tamang hakbang bago ito
gamitin?
A. Huwag gagalawin o
pakikialaman kung di kailangan.
B. Ilagay ito sa isang maayos at
ligtas na lugar.
C. Basahin ang label bago
gamitin ito.
D. Magtanong kay bunso tungkol
dito.
Napag-aralan natin ang iba’t- Napag-aralan natin ang iba’t- Sa panahong ito, napapaligiran Sa panahong ito, napapaligiran
ibang wastong paraan ng ibang wastong paraan ng tayo ng pagbabago. May iba’t tayo ng pagbabago. May iba’t
paggamit ng liquid. Sa aralin paggamit ng liquid. Sa aralin na ibang bagay na bahagi ng ibang bagay na bahagi ng
na ito, ilalarawan naman natin ito, ilalarawan naman natin ang pagbabago. Kaugnay ng mga pagbabago. Kaugnay ng mga
ang tamang paggamit ng mga tamang paggamit ng mga bagay nagdaang aralin, tutuklasin natin nagdaang aralin, tutuklasin
bagay na “gas”. na “gas”. ang mga pagbabagong natin ang mga pagbabagong
B. Paghabi sa layunin ng aralin
nagaganap sa ating kapaligiran. nagaganap sa ating kapaligiran.
Sa aralin na ito, aalamin natin Sa aralin na ito, aalamin natin
ang tungkol sa mga ang tungkol sa mga
pagbabagong nagaganap sa mga pagbabagong nagaganap sa
bagay o materyal partikular sa mga bagay o materyal partikular
anyo ng matter na solid. sa anyo ng matter na solid.
C. Pag-uugnay ng mga halimbawa Iba’t-ibang kapakinabangan Panuto: Isulat sa papel ang titik Tingnan ang larawan. Ano sa Isulat sa papel ang titik ng
sa bagong aralin ang ating makukuha sa mga ng tamang sagot. palagay mo ang mangyayari tamang sagot.
materyal na gas kung tama ang 1. Alin sa mga simbolo ang kung iwan sa ibabaw ng mesa 1. Magluluto kayo sa bahay
ating paraan ng paggamit nito. madalas makita sa mga lalagyan ang tsokolate, ice candy, kandila, ninyo ng toasted bread. Iniwan
Lubos na nakatutulong ang ng gas na nakalalason? yelo, at pangkulay (crayons) ? ni nanay ang butter sa mesa at
mga ito sa ating mga gawaing Ang mga bagay na ito ay solid. lumabas. Makaraan ang ilang
bahay, kalusugan, at sa ating Gawin natin ang tseklist at oras, ano ang maaring nangyari
2. Ano ang proteksyon na dapat
mga gawain sa paaralan at tukuyin kung ang bawat matter sa butter?
mong isa-alang-alang kung
komunidad. Mahalagang ay may pagbabago kung iiwan A. magiging magaspang ang
kinakailangan mong gumamit ng
tandaan natin na ang mga lamang sa mesa. butter
air freshener sa bahay?
bagay sa ating paligid ay lubos B. magiging malambot ang
A. Ilayo sa mata ang pang-isprey.
na nakabubuti kapag palaging butter
B. Itutok sa ibaba ang pang-
tama ang paggamit nito lalo na C. maglalaho ang butter
isprey.
ang mga materyal na gas. D. Parehong tama ang B at C
C. Itutok sa katabi ang pang-
Alam mo ba kung ano ang mga 4. May malagkit sa bulsa mo.
isprey.
halimbawa ng gas sa Nang tiningnan mo, ito ay ang
D. Paglaruan ang pang-isprey na
kapaligiran? tsokolateng baon mo. Matigas
lalagyan.
ito nang inilagay mo sa bulsa
3. Ang mga sumusunod ay ang mo. Ano kaya ang nagdulot ng
mga dapat gawin sa mga gas na pagbabago sa tsokolate?
nagliliyab, nakalalason at A. Ang init sa bulsa mo.
nakamamatay na nasa inyong B. Ang pera sa bulsa mo.
tahanan maliban sa isa. Alin ang C. Ang panyo sa bulsa mo.
HINDI kabilang dito? D. Parehong tama ang A at C
A. Lagyan ang bawat isa nito ng
label.
B. Ilayo sa kusina ang mga gas na
nagliliyab at nakalalason.
C. Itago ang mga ito sa mga
kabinet na hindi maaabot ng
mga bata.
D. Kapag naubos na ang laman
na gas, gawing laruan ang
lalagyan nito.
D. Pagtalakay ng bagong Tulad ng solid at liquid, ang gas ay Batay sa iyong karanasan, ano Ang pagbabagong naganap sa
konsepto at paglalahad ng isa rin sa mga anyo ng matter na ang naobserbahan mo sa mga solid na naging liquid ay dahil sa
bagong kasanayan #1 malaki ang naitutulong sa ating bagay sa larawan? Tama! Ang init ng apoy. Ang mga bagay o
pang-araw-araw na buhay lalo na
tsokolate, ice candy at yelo materyal na nasa mga larawan
sa gawain bahay. Hindi tulad ng
kapag naiwan sa mesa ay ay nagbago ang pisikal na
solid at liquid, ang gas ay konti
Figure 2 – Ang oxygen na nasa nagbabago. Mula sa pagiging katangian dulot ng init. Ang
lamang ang mga halimbawa sa
ating kapaligiran. tangke ay kapaki-pakinabang sa buo, matigas at solid, ang mga kandila, crayons o pangkulay at
Huminga ka nang malalim at unti- mga pangangailangan sa mga ito nagpapalit ng kanilang margarine ay mga solid na
unti mo itong ihinga palabas sa ospital at mga klinika para katangiang pisikal. Ang tsokolate noong isalang sa init ng apoy ay
iyong bibig. Ang hanging pumasok malunasan ang paghinga ng mga ay lumalambot at nagiging natunaw at nagbago ang anyo.
sa iyong katawan ay oxygen mula pasyenteng nangangailangan malagkit, natutunaw ang yelo at Ito ay ilan lamang sa halimbawa
sa ating paligid at kailangan ito ng nito. Maging sa paligid natin ang ice candy at nagiging liquid. Ito ng mga solid na naging liquid
katawan. Ang hangin namang oxygen ay ating nalalanghap ang pagbabagong nagaganap sa dahil nainitan. Makapagbibigay
inihinga mo palabas ay carbon galing sa mga halaman sa paligid mga solid na nabanggit. Ito ay ka pa ba ng ibang halimbawa?
dioxide at ito ang kailangan ng
natin. Nakabubuti ito sa ating tinatawag na melting. Pamilyar ba kayo sa
mga halaman. Dapat tayong
maging maingat sa paghinga,
kalusugan. Sa ospital o mga Samantalang, ang kandila at pagreresikulo ng mga plastik na
kailangan nating siguraduhing ang klinika, ang oxygen sa tangke ay crayons ay nanatiling solid at bote ng isang programa sa
hangin pumapasok sa ating baga nararapat na may tamang dami matigas kahit naiwan ito sa mesa telebisyon para maging upuan
ay malinis. Ang hanging at bilis ng paglabas para hindi kasama ng mga tsokolate, yelo na ibinibigay sa mga
nasisinghot natin na may malunod sa hangin ang taong at ice candy. Walang naganap na eskwelahan bilang donasyon?
kasamang usok mula sa mga gumagamit nito. pagbabago sa kandila at crayons, Ito ay dumaraan din sa melting.
nasusunog na basura, tambutso nanatili itong solid at buo. Ang pagiging solid ng bote ay
ng sasakyan, pabrika, at sigarilyo
Paano kaya magkakaroon ng tinutunaw sa pamamagitan ng
ay lubhang nakasasama sa ating
kalusugan. Ipinapayo ng mga pagbabago sa mga kandila at init para muling maihulma
eksperto na palaging takpan ang crayons? May ideya ka ba? bilang upuan sa silidaralan na
ilong upang hindi makalanghap ng ibinibigay sa mga eskwelahan.
Ang hanging na nagmumula sa
mga mapaminsalang usok at
mikrobyo. tangke ng fire extinguisher ay
nakatutulong sa pagpatay ng
sunog kung kinakailangan.
Ngunit, ang hangin na
nagmumula sa fire extinguisher
ay maaaring makasama kung
itatapat ang hose nito sa tao o
anumang may buhay.
Tulad sa liquid ang mga anyo ng Ang temperatura ay ang Naranasan mo na bang maglinis
matter ng gas ay dapat na may kasidhian ng kainitan o ng bahay ninyo at maglagay ng
tatak na babala upang ating kalamigan ng isang bagay. Ito ay floor wax sa sahig? Madali bang
malaman kung papaano natin may kaugnayan sa anyo ng ipahid nang pantay ang buong
maiingatan ang ating sarili ay matter na ating tatalakayin. Ang floor wax sa sahig?
dapat alam natin ang mga pagbabago ng temperatura ay
simbolong ito. maaring dulot ng apoy o init ng
apoy. Ito ay may epektong
Masdan ang Figure 1, ang idinudulot sa mga bagay o
gamit natin sa pagluluto na materyal na nakapaligid sa atin.
Ang Figure 5 ay mga simbolong
Liquified Petroleum Gas o LPG Nakatutulong na mapadali ng
ito ay kadalasang nakikita sa
ay isang uri din ng gas. Ito ay melting ang init mula sa apoy.
likuran ng label ng mga
nakatutulong sa pagluluto
produkto. Ang flammable o Tama ka! Medyo may kahirapan
natin ng pagkain. Ngunit, Pagmasdan natin ang mga
nagliliyab, ay inilalagay kapag pantayin ang paglalagay nito.
dapat na maging maingat sa larawan.
ang mga gas ay maaring Alam mo ba na may madaling
paggamit nito upang
E. Pagtalakay ng bagong konsepto magdulot ng sunog. Ang mga gas paraan? Tulad ng tinalakay
maiwasan ang pagkakaroon ng
at paglalahad ng bagong na nakalalason naman ay may natin, may mga kapakinabangan
sunog o malanghap natin ito.
kasanayan #2 simbolong bungo at dalawang ang melting. Ang mga bagay na
Dapat palaging nakasara ang
buto na naka-ekis. Ang mga toxic tinutunaw natin sa
kalan at tangke kapag hindi ito
o nakalalason ay may simbolong pamamagitan ng pagsasalang sa
ginagamit at siguraduhing
parang letrang T na may tuldok apoy o pagsalalay sa mainit na
walang butas o singaw ang
sa ibaba. Ito ay maari naman tubig ay malaking tulong. Isang
hose nito. Ugaliing nakasara
magdulot ng pagkalason o halimbawa nito ay ang floor
ang kalan at tangke ng LPG o
kamatayan kapag ito ay ginamit wax. Ang floor wax na solid ay
anumang lalagyan ng gas na
nang hindi tama. maaari nating isalalay sa mainit
maaaring magliyab o
Ang mga gas na mayroong mga na tubig ang lalagyan para
makalason.
simbolong natalakay ay dapat matunaw at maging liquid floor
inilalagay kung saan ligtas, hindi wax at kapag naging
naabot o nakikita bastabasta ng maligamgam at habang
mga bata. Makabubuti rin na malambot ito ay madali nang
malayo ang lalagyan nito sa lugar ipahid sa sahig.
ng ating bahay na may kalan o
apoy upang maiwasan ang sunog
at pagsabog.
Panuto: Basahin ang bawat Panuto: Basahin ang bawat Gawain 1: Lagyan ng tsek (√) ang Bilugan ang thumbs up kung
pangungusap. Tulad sa traffic sitwasyon. Itambal ang Sanhi na mga materyal na nagbababago ang sitwasyon ay nagpapahayag
lights kapag dapat o tama ang nasa Hanay A sa maaring maging mula solid ay nagiging liquid ng paraan ng Melting o mga
paraan ng paggamit ng gas, Bunga sa Hanay B. Isulat and D kung naiinitan at ekis (X) kung bagay na solid na kapag nainitan
kulayan ito ng berde (go) at kung DAPAT at tama ang hindi. ay nagiging liquid. Kung hindi
kung dapat itong ihinto o mali sitwasyon at HD kung HINDI naman, bilugan ang thumbs
F. Paglinang sa Kabihasaan ang paraan ng paggamit, DAPAT o mali ito. down.
kulayan ito ng pula (stop).
Matapos ang talakayan sa Panuto: Gumawa ng isang Bilang batang may malasakit sa Gumawa ng likhang-sining
araling ito, magbigay kayo ng “slogan o drawing” sa tamang kapwa at sa kalikasan, ano ang bilang iyong Obra sa isang
mga tamang paraan ng paraan ng paggamit ng gas gagawin mo kapag nakakita ka buong bond paper. Gumupit at
paggamit ng mga produktong upang mapangalagaan ang ating ng taong nagsusunog ng idikit ang limang (5) larawan ng
G. Paglalapat ng Aralin sa pang- gas sa inyong tahanan, kalusugan at ating kalikasan. electrical wires? mga bagay na solid nagiging
araw-araw na buhay paaralan, at pamayanan. liquid kapag nainitan.
Tulad ng solid at liquid, ang gas Tulad ng solid at liquid, ang gas Ang temperatura ay ang Ang temperatura ay ang
ay isa rin sa mga anyo ng ay isa rin sa mga anyo ng matter kasidhian ng kainitan o kasidhian ng kainitan o
matter na malaki ang na malaki ang naitutulong sa kalamigan ng isang bagay. Ito ay kalamigan ng isang bagay. Ito ay
naitutulong sa ating pang- ating pang-araw-araw na buhay may kaugnayan sa anyo ng may kaugnayan sa anyo ng
araw-araw na buhay lalo na sa lalo na sa gawain bahay. Hindi matter na ating tatalakayin. Ang matter na ating tatalakayin. Ang
gawain bahay. Hindi tulad ng tulad ng solid at liquid, ang gas pagbabago ng temperatura ay pagbabago ng temperatura ay
solid at liquid, ang gas ay konti ay konti lamang ang mga maaring dulot ng apoy o init ng maaring dulot ng apoy o init ng
lamang ang mga halimbawa sa halimbawa sa ating kapaligiran. apoy. Ito ay may epektong apoy. Ito ay may epektong
ating kapaligiran. Iba’t-ibang kapakinabangan ang idinudulot sa mga bagay o idinudulot sa mga bagay o
H. Paglalahat ng Aralin
Iba’t-ibang kapakinabangan ating makukuha sa mga materyal materyal na nakapaligid sa atin. materyal na nakapaligid sa atin.
ang ating makukuha sa mga na gas kung tama ang ating Nakatutulong na mapadali ng Nakatutulong na mapadali ng
materyal na gas kung tama ang paraan ng paggamit nito. Lubos melting ang init mula sa apoy. melting ang init mula sa apoy.
ating paraan ng paggamit nito. na nakatutulong ang mga ito sa
Lubos na nakatutulong ang ating mga gawaing bahay,
mga ito sa ating mga gawaing kalusugan, at sa ating mga
bahay, kalusugan, at sa ating gawain sa paaralan at
mga gawain sa paaralan at komunidad.
komunidad.
Bilang isang reponsable at Panuto: Isulat sa papel ang titik Panuto: Masdan ang larawan ng Piliin ang tamang sagot. Isulat
masigasig na mag-aaral, ano ng tamang sagot. proseso ng pagbabagong ang inyong sagot sa sagutang
kaya ang maari mong gawin 1. Nagluto kayo ng paborito nagaganap sa anyo ng matter. papel.
upang mapanatili ang wastong mong meryenda, ano ang dapat Isulat ang buod nito. 1. Alin sa mga sumusunod ang
paggamit ng mga produktong mong gawin pagkatapos nito? nagyayaring pagbabago kapag
gas sa na mayroon kayo sa A. Pananatilihin mong panumandaling isinalang mo sa
inyong tahanan.Pag-ugnayin nakasalang ang kawali kahit wala apoy ang asukal?
ito bilang iyong karapatan at ng laman. A. Pagbabagong Pisikal
tungkulin. B. Patayin at isara ang kalan pati B. Pagbabagong Kemikal
ang tangke ng LPG. C. Pagbabagong KeMikal at
C. Panatilihin ang kalan at tangke Pisikal
na nakabukas. D. Walang pagbabagong
D. Panatilihin lang na nag-aapoy mangyayari
ang kalan. 2. Sa mga sumusunod na
2. Nakita mo na ang iyong gawain, alin ang
kapatid ay pinaglalaruan ang fire nangangailangan ng init para
I. Pagtataya ng Aralin extinguisher sa inyong barangay. tunawin ang solid na materyal
Ano ang iyong gagawin? at magamit ito nang tama?
A. Lalapitan at pagsasabihan mo A. Pagliligpit ng higaan at
ang iyong kapatid na iuuwi pagtutupi ng kumot.
ninyo ang fire extinguisher. B. Paggawa ng proyekto gamit
B. Lalapitan at pagsasabihan mo ang glue stick.
ang iyong kapatid na isali ka C. Pagsasagawa ng waste
sa laro niya. segregation.
C. Lalapitan at pagsasabihan mo D. Paglalaba ng mga maruming
ang iyong kapatid na huwag damit.
galawin dahil hindi pa ninyo ito 3. Ito ang tawag sa prosesong
alam gamitin. nangyayari kapag ang isang
D. Lahat ng nabanggit. solid na materyal ay naging
3. Alin sa mga simbolo ang liquid dahil sa epekto ng
madalas makita sa mga lalagyan temperatura?
ng produktong gas na nagliliyab? A. freezing B. melting
C. sublimation D. evaporation