Frans Eemil Sillanpää - Wikipedia, entziklopedia askea.

Frans Eemil Sillanpää
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Frans Eemil Sillanpää
Jaiotza	Hämeenkyrö ^(mul) , 1888ko irailaren 16a
Herrialdea	Finlandia
Lehen hizkuntza	finlandiera
Heriotza	Helsinki, 1964ko ekainaren 3a (75 urte)
Hobiratze lekua	Olibondoen mendiko hilerri judua
Familia
Ezkontidea(k)	Sigrid Salomäki ^(en) Anna von Hertzen ^(en)
Hezkuntza
Heziketa	Jumesniemi Church School ^(en) Tampereen lyseon lukio ^(en) Haukijärvi School ^(en) Helsinkiko Unibertsitatea
Hizkuntzak	finlandiera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, eleberrigilea eta poeta
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria (1939) Aleksis Kivi Saria (1937)
Izengoitia(k)	Eemil Syväri eta Taata Sillanpää

Frans Eemil Sillanpää (Hämeenkyrö, Finlandia, 1888ko irailaren 16a - Helsinki, Finlandia, 1964ko ekainaren 3a) finlandiar idazlea izan zen.

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Laborari-familiakoa zen, eta natura-zientzietako ikasketak egin zituen Helsinkin. 1913an jaioterrira itzuli eta idazten hasi zen.

Lehen eleberrian, Elämä ja aurinko (1916, Bizitza eta Eguzkia), bi gazte maiteminduren udaldia deskribatzen du, baina pertsonaiak, funtsean, izadiaren agerpena besterik ez dira.

Finlandiako gerra zibilak (1918) eragin zion zirrara bere eleberririk mamitsuenaren iturburu izan zen: Hurskas kurjuus (1919, Miseria Santua), gerraren zurrunbiloan harrapaturiko nekazari xume baten historia kontatzen duena. Eleberri laburrez osaturiko liburuak argitaratu ondoren Finlandiatik kanpo ezagunena den eleberria idatzi zuen: Nuorena nukkunut (1931, Loak gazterik hartu zuen), neska gazte baten bizitza laburraz eta hartan pairatuaz diharduena. Eleberri horretan eta garai bereko gainerakoetan M. Maeterlincken mistizismoaren eragina nabarmentzen da.

Sillanpäären beste zenbait eleberri: Miehen tie (1932, Gizon baten bidea); Ihmiset suviyössä (1934, Gizakiak udako gauean), eleberri poetikoa.

1939an Literaturako Nobel saria eman zioten.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Autoritate kontrola

Wikimedia proiektuak
Datuak: Q132723
Multimedia: Frans Eemil Sillanpää / Q132723

Datuak: Q132723
Multimedia: Frans Eemil Sillanpää / Q132723

i e a Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925	Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
1926–1950	Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975	Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000	Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun	V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022) • Jon Fosse (2023) • Han Kang (2024)
1: Ez zuten eman