Xosé Fernández López

Xosé Fernández López

Biografía
Nacemento	8 de setembro de 1904 Lugo, España
Morte	21 de decembro de 1986 (82 anos) Madrid, España
Actividade
Ocupación	empresario
Familia
Pai	Antonio Fernández Fernández
Irmáns	Antonio Fernández López
Premios
(1985)  Medalla Castelao (1969)  Gran Cruz da Orde Civil do Mérito Agrícola

Xosé Fernández López, nado en Lugo o 8 de setembro de 1904 e finado en Madrid o 21 de decembro de 1986, foi un empresario galego, fundador de Pescanova e Zeltia.

Traxectoria

Foi un dos catro fillos de Antón de Marcos, o empresario sarriao Antonio Fernández. Marchou a estudar Dereito en Santiago de Compostela, pero rematou os estudos en Madrid. Neses últimos anos da monarquía de Afonso XIII participou na fundación en Madrid da Mocedade Céltiga, xunto con Fermín Penzol, Álvaro Gil Varela e Emilio González López.

En 1931 falece o seu pai, e el e mais os seus irmáns, Antonio Fernández López, Manuel e Concepción fanse cargo dos negocios familiares. Deciden abandonar a comercialización de animais vivos e céntranse no mercado de distribución de carne. Xosé Fernández López faise cargo primeiro da xestión do matadoiro de Mérida en 1935, e posteriormente do matadoiro do Porriño (MARUCOGA), que os irmáns renomean a Frigolouro. A partir dese momento Xosé Fernández establécese no Porriño.

O negocio, dirixido por Xosé, prospera durante a Guerra Civil española, pois en primeiro termo son subministradores do exército de Franco e posteriormente do exército da Alemaña de Hitler, a través da empresa Transfesa, que eles mesmos fundan en 1942. Neses anos crean tamén Zeltia (1939), Frilugo (1941), Antibióticos S.A. (1949), Frigsa (1951), Cementos Oural (1958), Corchera Extremeña e Pescanova (1960), co que diversifican as súas actuacións en distintos sectores.

En Estremadura xestionou o matadoiro Cooperativo de Mérida, despois Ifesa e máis tarde Carcesa. Tamén creou unha fábrica de conservas e a Corchera Extremeña. Alí apoiou as escavacións arqueolóxicas na Alcazaba e a creación do laboratorio xeolóxico-mineiro de Estremadura, dirixido polo xeólogo Vicente Sos Baynat (represaliado polo franquismo), que se localizou nos baixos da súa propia casa (na actualidade, residencia oficial do Presidente da Xunta de Estremadura). Coa súa extensa colección de minerais, o laboratorio foi a base do actual Museo de Mineraloxía de Mérida.

En 1962, foi o principal doador do edificio que leva o seu nome no museo de Pontevedra, rematado no 1965.

Unha das súas achegas á economía de Galicia foi a implantación do cultivo do kiwi. El sabía que no mercado alemán estaba a triunfar un froito saboroso procedente de Nova Zelandia. O clima das rías Baixas, húmido, chuvioso e de temperaturas moderadas, podía resultar tan idóneo para o seu cultivo como o da baía de Plenty, no outro extremo do planeta. O seu veciño Carlos del Río traballaba nunha pequena empresa agraria do conglomerado do imperio Fernández, e díxolle que ía experimentar co kiwi. Xosé Fernández López fundou a empresa Productores de Actinidias Chinensis, S.A., que exportaba kiwis a Alemaña a 100 pesetas a peza, co reclamo Kiwis aus Galicien. Ademais, a empresa converteuse en distribuidora das plantas de kiwi en Galica, ofrecendo as plantas e consellos para o cultivo a cambio do compromiso dos interesados de venderlles a colleita durante os seguintes 20 anos. Na actualidade a empresa, denominada Kiwi España S.A., produce máis de mil toneladas anuais, e está dirixida polo seu fillo Manuel.

En 1980 déixalle a presidencia de Pescanova ao seu fillo Manuel, e en 1985 deixoulle a presidencia de Zeltia ao seu fillo José María.

Vida persoal

Casou con María del Rosario de Sousa-Faro y Sanjurjo e tivo seis fillos, Paloma, José María, Fernando, Luis Carlos, Margarita e Manuel Fernández de Sousa-Faro.

Recoñecementos

• Medalla Castelao (1985)
• Fillo adoptivo do Porriño, de Pontevedra e de Mérida.
• No Porriño, un colexio e unha rúa levan o seu nome. Tamén unha rúa leva o seu nome en Chapela.
• Gran Cruz ao Mérito Agrícola
• Gran Cruz ao Mérito Naval
• Medalla de Mérito ao Traballo
• Medalla de Afonso X O Sabio
• Encomenda da Orde ao Mérito Civil

Véxase tamén

Bibliografía

• Carmona Badía, Xoán (2006). "José Rodríguez López (1910-2004)". En Carmona Badía, Xoán (coord.). Empresarios de Galicia. A Coruña: Fundación Caixa Galicia. pp. 480–501. ISBN 84-96494-83-7. 

Ligazóns externas

• Placa en recoñecemento a Xosé Fernández López no Porriño. Nova aparecida en La Voz de Galicia o 9 de outubro de 2004. (en castelán)
• Perfil do empresario no Portal educativo da Xunta de Galicia.^{[Ligazón morta]}