Прејди на содржината

Полуотворена предна заоблена самогласка

Од Википедија — слободната енциклопедија
Полуотворена предна заоблена самогласка
œ
МФА-бр.311
Шифрирање
Единица (дек.)œ
Уникод (хекс.)U+0153
X-SAMPA9
КиршенбаумW
Звук

 

Полуотворената предна заоблена самогласка (полуниска предна заоблена самогласка) е вид на самогласка во некои јазици. Меѓународната фонетска азбука (МФА) ја означува со симболот ⟨œ⟩. Овој знак постои и како лигатурата œ (спој од буквите o и e) во извесни јазици. Треба да се напомене дека малата верзија на истата лигатура (⟨ɶ⟩) се користи за друг глас: отворената предна заоблена самогласка.

Предавање на македонски

[уреди | уреди извор]

На македонски, гласот се предава со буквата „е“ (на пр. герм. Gödel = Гедел; фр. Greuze = Грез.[1]

Особености

[уреди | уреди извор]
Табела на самогласки по МФА
Предни Речиси​предни Средни Речиси​задни Задни
Затворени
iy
ɨʉ
ɯu
ɪʏ
ʊ
eø
ɘɵ
ɤo
ɛœ
ɜɞ
ʌɔ
æ
aɶ
ä
ɑɒ
Речиси затворени
Полузатворени
Средни
Полуотворени
Речиси отворени
Отворени
Самогласките во парови се: незаоблена • заоблена

Помош за МФА • легенда • табела •  табела со звуци • погл.
  • Според висината, самогласката е полуотворена (среднониска), што значи дека јазикот се става на средината помеѓу положбата на отворена и положбата на средна самогласка.
  • Според местото на образување (редот), самогласката е предна, што значи дека јазикот се става што е можно понапред во устата без да направи препрека што би ја окарактеризирала како согласка.
  • Според обликот на усните, самогласката е стисната, што значи дека рабовите на усните се затегнати и споени на начин што не ги исложува нивните внатрешни страни.
Јазик Збор МФА Значење Белешки
азерски öküz [œˈcyz] 'вол'
англиски кокни[2] bird [bœ̈ːd] 'птица' Централизирана. Може да биде незаоблено [ɜ̟ː] или пак стандардната варијанта /ɜː/.
Нов Зеланд[3] Централизирана; може да биде средна.
ЈАР[4] go [gœː] 'оди' Некои говорници. Може да биде и дифтонг од типот [œʉ]~[œɤ̈] наместо оваа согласка. Другите јужноафрикански наречја не вршат монофтонгација.
германски стандарден[5] Hölle [ˈhœ̞̈lə] 'пекол' Централизирана и снижена.
дански høne [ˈhœːnə] 'кокошка'
ерменски западен Էօժենի [œʒɛˈni] 'Евгенија'
западноломбардски fioeu [fjœː] 'син' старомилански; денес алофон на /ø/
исландски þö [θœ] 'меѓутоа'
кинески кантонски hoe1 [hœː˥] 'чизми'
мандарински y [ɥœ˥˩] 'месечина'
ву [ɰœ˩˧] 'чинија'
лурски shö [ʃœ] 'ноќ'
монголски чахарски ᠣᠨᠢᠰᠤ [œnʲs] 'lock' Стандарден дијалект во Внатрешна Монголија
норвешки øl [œl] 'пиво'
окситански оверњански puei [pœj] 'тогаш' Некои дијалекти, особено северните
лимузенски
севернофризиски blömk [blœmk] 'цвет'
фарски løgdu [lœdːʊ] 'легнати'
француски[6] jeune [ʒœn] 'млад'
холандски јужен uit [œːt] 'надвор' Некои дијалекти; соодветствува на [œy] во стандардниот холандски
Хаг Соодветствува на [œy] во стандардниот холандски.
Лимбург hut [hœt] 'колиба' Некои дијалекти. Соодветствува на [ɵ] во стандардниот холандски.

Самогласката што се бележи со /œ/ во стандардниот централен шведски е впрочем средно [œ̝].[7]

  1. Македонска транскрипција на странски јазици
  2. Wells (1982:305)
  3. Roca & Johnson (1999:188)
  4. Lass et al (2002:118)
  5. Mangold (2005:37)
  6. Fougeron & Smith (1993:73)
  7. Engstrand (1999:140)

Библиографија

[уреди | уреди извор]
  • Engstrand, Olle (1999), „Swedish“, Handbook of the International Phonetic Association: A Guide to the usage of the International Phonetic Alphabet., Cambridge: Cambridge University Press, стр. 140, ISBN 0-521-63751-1
  • Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), „Illustrations of the IPA:French“, Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76, doi:10.1017/S0025100300004874
  • Lass; и др. (2002), Language in South Africa, ISBN 9780521791052
  • Mangold, Max (2005), Das Aussprachewörterbuch, Duden, стр. 37, ISBN 9783411040667
  • Roca, Iggy; Johnson, Wyn (1999), A Course in Phonology, Blackwell Publishing
  • Wells, J.C. (1982), Accents of English, 2: The British Isles, Cambridge: Cambridge University Press