Stare Miasto w Łodzi

Stare Miasto w Łodzi pokrywa się swym położeniem z centrum średniowiecznej osady miejskiej – miasteczka Łódź.

Historia

Stare Miasto Łodzi zostało ulokowane przy rzece Łódce za sprawą króla Władysława Jagiełły w 1423 roku^[1].

Po powstaniu Nowego Miasta i przeniesienia się centrum życia miejskiego na obecny Plac Wolności, Stare Miasto stało się dzielnicą zamieszkaną głównie przez ubogą ludność żydowską. Wynikało to m.in. z faktu, że w Królestwie Polskim do 1862 r. panowały przepisy uniemożliwiające Żydom zamieszkanie i prowadzenie działalności gospodarczej poza określonymi rewirami - w Łodzi było to właśnie Stare Miasto^[2]. W czasie wojny teren Starego Miasta włączono do łódzkiego getta (Litzmannstadt Ghetto). Później zburzone zostało należące do getta osiedle, zamieszkane głównie przez Żydów, znajdujące się pomiędzy Starym Rynkiem a Nowym Miastem. Po wojnie na tym miejscu powstał park, nazwany Staromiejskim. Na tym terenie wybudowano w tamtym czasie „wzorcowe” osiedle mieszkaniowe, nazwane do dzisiaj „Stare Miasto”, w dużej mierze likwidując starą zabudowę, na którą składały się głównie kamienice czynszowe. Plac Starego Rynku został całkowicie ogołocony z kramów handlowych i wyłożony płytami chodnikowymi, zaś w jego centralnym punkcie zbudowano pomnik Juliana Marchlewskiego. Plac do końca lat 80. służył często za miejsce organizowania spotkań „aktywu partyjnego”. W 1991 roku po burzliwej debacie społecznej pomnik Marchlewskiego został zdemontowany.

Architektura i położenie

Na Starym Mieście znajdują się Stary Rynek, plac Kościelny, Park Staromiejski (położony między ulicami: Zachodnią, Północną, Franciszkańską, Wolborską i Podrzeczną)^[3], oraz m.in. ulice: Kościelna, Drewnowska, Nowomiejska, Zgierska, Podrzeczna, Wolborska, Bojowników Getta Warszawskiego (dawniej Żydowska), oraz obecnie Zachodnia (dawniej Stodolniana).

Według Systemu Informacji Miejskiej Stare Miasto obejmuje obszar ograniczony: granicą dzielnic Bałuty/Polesie, granicą ogródków działkowych, ul. Czarnkowską, ul. Modrą, ul. Wrześnieńską, ul. Osiedlową, przedłużenie ul. Osiedlowej do ul. Krótkiej, ul. Berlińskiego, ul. Młynarską, ul. Wojska Polskiego, granicą dzielnic Bałuty/Polesie.

Galeria

Plan Łodzi z 1823
Plan regulacji Łodzi z 1823
Plan Starego Miasta z 1859
Stare Miasto nad brzegiem stawu na Łódce

Zobacz też

Przypisy

↑ EwaE. Michalska-Markert EwaE., Spacerem po... Łodzi, Skrzeszew–Warszawa: M.C. Kwadrat Agata Kisza; Agencja Wydawnicza Egros, 2016, s. 34–35, ISBN 978-83-63957-76-6 [dostęp 2024-08-21] (pol.).
↑ KrzysztofK. Woźniak KrzysztofK. i inni, O krok od "starego geszaftu". Nowa Dzielnica, nowa perspektywa, [w:] DorotaD. Ceran, ArkadiuszA. Grzegorczyk (red.), Kronika miasta Łodzi. 200 lat Łodzi przemysłowej, „Kronika miasta Łodzi”, nr 88, Łódź: Urząd Miasta Łodzi; Biuro Komunikacji Społecznej i Dziedzictwa Łodzi, 2020, ISSN 1231-5354 (pol.).
↑ EwaE. Michalska-Markert EwaE., Spacerem po... Łodzi, Skrzeszew–Warszawa: M.C. Kwadrat Agata Kisza ; Agencja Wydawnicza Egros, 2016, s. 37, ISBN 978-83-63957-76-6 [dostęp 2024-08-21] .

[1] EwaE. Michalska-Markert EwaE., Spacerem po... Łodzi, Skrzeszew–Warszawa: M.C. Kwadrat Agata Kisza; Agencja Wydawnicza Egros, 2016, s. 34–35, ISBN 978-83-63957-76-6 [dostęp 2024-08-21] (pol.).

[2] KrzysztofK. Woźniak KrzysztofK. i inni, O krok od "starego geszaftu". Nowa Dzielnica, nowa perspektywa, [w:] DorotaD. Ceran, ArkadiuszA. Grzegorczyk (red.), Kronika miasta Łodzi. 200 lat Łodzi przemysłowej, „Kronika miasta Łodzi”, nr 88, Łódź: Urząd Miasta Łodzi; Biuro Komunikacji Społecznej i Dziedzictwa Łodzi, 2020, ISSN 1231-5354 (pol.).

[3] EwaE. Michalska-Markert EwaE., Spacerem po... Łodzi, Skrzeszew–Warszawa: M.C. Kwadrat Agata Kisza ; Agencja Wydawnicza Egros, 2016, s. 37, ISBN 978-83-63957-76-6 [dostęp 2024-08-21] .

[1]

[2]

[3]