1945 YILINDA KARAMANLI

1945 YILINDA KARAMANLI Osman KOÇIBAY1 Ġlk sayısı 16 ĠlkteĢrin (Ekim) 1944 Pazartesi günü yayınlanan "Yeşil Burdur" Gazetesi'nin Ġmtiyaz Sahibi ve Mes'ul Müdürü Doktor Ali BAHġĠġOĞLU'dur. NeĢriyat Müdürü Doktor Hüseyin OTAN'dır. Haftalık olarak çıkan gazetenin basım yeri Cumhuriyet Matbaası'dır. Ġdarehanesi Ġnönü Mahallesi'nde No:11'dedir. O s w m w a w n .k K oc O ib ÇI ay BA .n Y et YeĢil Burdur Gazetesi 1944 yılında 11 sayı, 1945 yılında 13 sayı ve toplamda 24 sayı yayınlanmıĢtır. Son sayısı olan 24. sayısı 30 Temmuz 1945 tarihinde yayınlanmıĢtır. Gazetenin 12 ġubat 1945 tarihinde yayınlanan 18. sayısında "İlçelerimiz" baĢlığı altında Öğretmen ġakir TUĞRUL tarafından kaleme alınan ve Karamanlı'yı tanıtan bir köĢe yazısı yayımlanmıĢtır. KARAMANLI Öğretmen Şakir TUĞRUL Karamanlı irili ufaklı tepeler eteğinde büyük bir vadinin kenarında kurulmuĢtur. Tepelere doğru yükselen kasaba karĢılıklı sel yarıntılarının meydana getirdiği meyilli düzlüklerde mahalleler halinde gruplaĢmıĢ durumdadır. Bu hale göre Karamanlı, dıĢarıdan gelecek istilâcılara karĢı kolay korunmaya elveriĢli değildir. Bu da bize gösteriyor ki Karamanlı, Ģehirlerini tabii korunma imkân ve vasıtalarının bulunduğu yerlerde kuran ilk ve ortaçağ insanlarının kurağı değildir. Kasabanın etrafındaki muntazam taĢ oyukları, Pınar Bağları civarındaki mermerler, ev yıkıntıları bize Karamanlı'nın ne zaman kurulduğu hakkında kat'i bir fikir vermemekte ise de; Yıldırım Beyazıt zamanında dağılan Konya Karamanoğulları'ndan bir obanın Pınar Bağları civarına gelerek kasabanın ilk temellerini attıkları söylenmektedir. Bu hale göre Karamanlı 500 yıllık bir geçmiĢe sahiptir denebilir. Nüfusu 4500'ü bulan nahiyede Yatı/Yatılı Okulu olarak yapılan bir ilkokul, hükümet konağı, bir de belediye binası vardır. Pazar Meydanı'ndaki küçük park akĢamüzerleri oldukça büyük bir kalabalığı gölgeleri altına toplamaktadır. Ispartalı Ġpekçioğlu namındaki bir tüccar tarafından yaptırıldığı söylenen Ġpekçioğlu Camisi, Pazar Camisi, mescid, medreseler gözü çeken binalar arasındadır. Müstakil bir Halkevi binası olmayıp belediyenin bir odasını iĢgal etmektedir. BaĢarılı, çalıĢkan Karamanlı Belediyesi'nin Ģimdiden ayrıldığı söylenen arsada yakın bir gelecekte Karamanlı'nın güzelliğine yakıĢır, modern yapılı bir halkevini kurarak zeki, faal gençlerine açacağına ümitvarız. Karamanlı güzellikler ve yeĢillikler diyarıdır. Burada birkaç gün olsun kalıpta eĢsiz güzelliğine vurulmamak, tabiat ve insanlarına gönül kaptırmamak elden gelmez. Orası; günü gününe uymayan güzellikler, yenilikler diyarıdır. Orası; doğruluğa tapan, güzelliğe âĢık olan, haksızlığa isyan eden yiğitlerin diyarıdır. Yurt sevgisi neler yapmaz?.. Belediyenin gayreti, halkın fedakârlığı çıplak tepelerin yeĢil sırtlarını, yol boyunca 2000 kadar çeĢitli fidanlarla cennete çevirmiĢ. Tabiatın bütün cömertliğiyle güldüğü bu topraklara taĢ eksen ağaç bitecek. Ġki yıllık fidanlar kocaman ağaç olmuĢ. Bir tarafı bağlar, bahçelerle çevrili Karamanlı'nın yalnız 60 hektara yakın bağ ve bahçeleri var. Burada halk, bütün emeğini toprağa harcıyor. Zengin ve çeĢitli bir ekonomi hayatı var. Hububat, bakliyat, anasonculuk, bulgurculuk ekonomi hayatının baĢında geliyor. Bilhassa anasonu ve bulguru bütün memlekette öteden beri tanınmıĢ, halk dilinde yer etmiĢtir. Kasabaya her sene Ġnhisarlar/Tekel Ġdaresi'nin bir anason eksperi/uzmanı, tanınmıĢ Ġzmir, Ġstanbul firmalarının hususî gönderdiği adamları, yüklerce ton anason, bulgur mubâyaa 1 Tarihçi. ediyorlar/satın alıyorlar. Karamanlı aynı zamanda geniĢ bir çiftçilik sahasıdır. Her çeĢit hububat ekildiği gibi buğday, bulgur, anason belli baĢlı ihraç maddeleridir. Kasabaya iki kilometre mesafedeki çay kenarında 6 tane un ve bulgur değirmeni iĢlemektedir. Meyvecilik azdır. Halk, pek ileri olmamakla beraber kendine yetecek kadar hayvancılıkla da uğraĢıyor. En çok koyun, sığır, manda besleniyor. O s w m w a w n .k K oc O ib ÇI ay BA .n Y et Karamanlı'nın bir önemi de YeĢilova - Korkudeli/Korkuteli, Tefenni - Burdur yollarının birleĢtiği yerde transit merkezi durumunda oluĢudur. Onun için Karamanlı ileri bir ticaret merkezidir. Hırçın bir çocuğu andıran pazarı da kendisi gibi gürültülüdür. Oldukça geniĢ bir bölgenin ihtiyaçlarına cevap verebilecek durumda olan pazar; Çal, Denizli, YeĢilova, Burdur, Gölhisar, Korkuteli, Antalya alıcı ve satıcılarının ilgilerini üzerine çekmektedir. Karamanlı harpten sonra gerçekleĢecek olan bayındırlık plânı ile lâyık olduğu medenî güzelliği kazanacaktır. ġimdiden hazırlanmakta olan imar plânı birbirine dik caddeleriyle O'na, Ģirin olduğu kadar modern bir Ģekil verecektir. Kasabaya 5 km mesafeden içme suyu getirtilmektedir. Bu hayırlı iĢe halk, elbirliğiyle sarılmıĢ görünüyor. Bu iĢ için tarlalarını bağıĢlayan aksakallı ihtiyarlar, kirli para çıkınlarını çözerek makbuz kestiren beli bükük nineler gördüm. Karamanlı aynı zamanda bir gençlik Ģehridir. Burada her genç heyecanlıdır, duyguludur. Rastladığınız her okullu gencin içinizi öğünme ile dolduracak meziyetleri vardır. Kimi çok güzel saz çalmasını, kimi sazın nağmelerine ustalıkla ayak uydurmasını, kimi neĢeli, oynak Karamanlı türkülerini büyük bir ustalıkla söylemesini bilir. Her bakımdan medenî bir Ģehir çehresi gösteren Karamanlı'nın bazı eksiklerini burada iĢaret etmeden geçmeyeceğim. Karamanlı'da bir tek hamam vardır. O da iĢletilmemektedir. Hâlbuki hamam, bize dedelerimizden beri devam eden bir sağlık, temizlik geleneğimizdir. Yolcuları barındıracak temiz hanı, oteli, aĢçısı yoktur. ġimdiye kadar baĢarılan büyük iĢlerin yanında bunları da göreceğimize inanıyoruz. O s w m w a w n .k K oc O ib ÇI ay BA .n Y et Yeşil Burdur Gazetesi, 12 Şubat 1945, Sayı 18, s. 2.