Tagduda tazzayrit tamagdayt taγerfant Aγlif n usedwel aγelnaw
Tagduda tazzayrit tamagdayt taγerfant Aγlif n usedwel aγelnaw
Tagduda tazzayrit tamagdayt taγerfant Aγlif n usedwel aγelnaw
Tazmert:
1- Adyizmir unelmad ad d-yaru tuḍfist n yisillifen, s way-s ad iselfu imdanen ɣef
tdawsa.
2- Ad yizmir unelmad ad d-yaru tuḍfist n tgelliwinara yefren umdan akken ad
yesseḥbiber yis-sent ɣef tdawsa-s.
3- Ad yizmir unelmad ad yarutuḍfist, s way-s ad d-imel tinufa n waddal, d wassaɣ
n waddal ɣer tdawsa.
Asenked n usenfar:
Asenfar wis kraḍ n wahil n uswir wis ukkuz d askar n tuḍfist n uselfu
ɣef tdawsa, deg-s kraḍt n tgezmin, tamezwarut, ad yessiweḍ deg-s unelmad
ad d-yaru tuḍfist n yisillifen, s way-s ad iselfu imdanen ɣef tdawsa., tis snat,
ad yessiweḍ deg-s ad yaru tuḍfist n tgelliwin ara yefren umdan akken ad
yesseḥbiber yis-sent ɣef tdawsa-s, ma d tis kraḍt, ad yaru deg-s unelmad
tuḍfist, s way-s ad d-imel tinufa n waddal, d wassaɣ-is ɣer tdawsa.
Acu ad Iwumi ? Melmi ? Amek ? Acuɣer ? Anida ?
yexdem?
- Ad yaru I Γer tagara Ad d- - Ad Deg
tuḍfist n yimeddukkal- n yal yemger iselfuimdane tneɣrit.
yisillifen ɣef is n usmil, d tegzemt n umlan seg ɣer useḥbiber Deg
tdawsa. yinelmaden n usenfar wis yiḍrisen ɣef tdawsa. uɣerbaz.
- Ad yaru uɣerbaz kraḍ. yemgarade - Ad iwelleh Deg
tuḍfist ɣef merra, d n, syen imdanen ɣer uxxam.
ufran yiɛeyyalen n akin ad d- ufran n
ntgelliwin. uɣerbaz, d yaru s yis- tgelliwin.
- Ad yaru yimawlan-is. sen tuḍfist. - Ad d-imel
tuḍfist ɣef tinufa n
tnufa n waddal. Ad
waddal. iwelleh
imdanen ɣer
waddal.
Tazwert :
Inelmaden yebdan taɣuri aseggas-a deg uswir wis ukkuz n ulmud amenzu.
Inelmaden yulsen i uswir wis ukkuz n uɣerbaz amenzu.
Inelmaden i izedɣen deg tuddar (Iqbayliyen).
Inelmaden ur nettmeslay ara taqbaylit (ttmeslayen tutlayt niḍen).
Inelmaden akk n uɣerbaz, acku ad d-yili wawal ɣef usenfar gar yinelmaden n
uɣerbaz.
Isuγad :
Ad yakez unelmad tuḍfist.
Ad yakez unelmad d acu i d tadawsa.
Ad yakez unelmad ayen iwulmen akken ad yaru tuḍfist ɣef tdawsa.
Ad yakez unelmad amawal iwatan ara issemres di tira n tuḍfist ɣef tdawsa.
Ad yissin amek ara yaru aḍris ɣef tdawsa.
Ad yissin amek ad yaru aḍris ɣef tferkit, d wamek ad yexdem tuḍfist.
Tanzagt:Kraḍ n yimalasen
Tanzagt:kraḍ n yimalasen.
Tanzagt:kraḍ n yimalasen.
Asbeddi n usenfar:
Aselkim.
Tiferkit tuntimt.
Tugniwin
Iḍrisen
Adlis, imru, alug, amawal, timqessin.
Tizemmar :
Tizemmar tizegrawin :
Ad yembaddal unelmad tiktiwin d tmussniwin akked yimeddukkal-is deg
ugraw.
Ad yessiweḍ ad d-yini turdiwin d wayen i t-icuɣben.
Ad d-yefk rray-is.
Ad yizmir unelmad ad d-yerr ɣef tuttriwin.
Ad iḥemmel unelmad anadi.
Ad yizmir unelmad ad yefk azal i tezmamt-is, d wallalen niḍen i yessemras deg
tneɣrit.
Ad yeǧǧ unelmad ilem di tazwara n uḍris d tṣeddart, ad ten-yebdu s usekkil
ameqqran.
Tizemmar yerzan tanga :
Ad yizmir unelmad ad iɣer,ad isenfali, ad yesselfu imdanen s tmaziɣt.
Ad yaru awalen d tefyar akken iwata, ad ten-yegzu, ad yessiweḍ anamek-nsen
war igulen.
Ad yizmir unelmad ad yemmeslay akken iwata.
Ad yessemres tarrayin iwulmen deg umahil-ines.
Tizemmar yerzan idles d tmetti:
Ad yizmir unelmad ad yessemres ayen yelmed di tneɣrit, deg uxxam, akked
yiɛeyyalen n twacult-is.
Ad yizmir ad d-yemmeslay ɣef tdawsa.
Ad d-yelmed isillifen yelhan i tdawsa-s.
Ad d-yissin tigelliwin yelhan i useḥbiber ɣef tdawsa-s.
Ad yelmed tinufa n waddal i useḥbiber ɣef tdawsa-s.
Ad yizmir unelmad ad yettekki deg yimahilen n tmetti.
Ad yizmir ad d-yefk turda-ines gar yimdanen, ad iqader turdiwin n wiyeḍ.
Ad d-yefk awal-is sdat n medden war akukru, ad yeṭṭef deg-s, ad yewwet fell-
as.
Iswan uzzigen:
Deg tmenna :
Ad yessiweḍ unelmad ad d-yemmeslay ɣef tugna s tmaziɣt.
Ad d-iɣer imesla war ugullen.
Ad yessiweḍ unelmad ad d-yerr s tmenna ɣef tuttra.
Ad yessiweḍ unelmad ad d-yefk takti-s.
Ad yekkes uguren i d-yettmagar di tutlayt.
Deg tegzi n tira :
Ad yaru aḍris ameẓẓyan n n uselfu n yimdanen ɣef tdawsa, mebla igullen.
Ad yizmir unelmad ad d-yaru ayen yegza.
Ad d-yaru tifyar s talɣa n wawal iseḥḥan ( ilugan n tira).
Deg yirmad n tutlayt:
Ad yessemres amawal iwulmen,d wayen yelmed deg temsirin n tgezmin-agi;
deg tira n uḍris ɣef yisillifen yelhan ɣef tdawsa, ɣer ufran n tgelliwin yelhan, d
tinufa n waddal i useḥbiber ɣef tdawsa.
Ad yizmir unelmad ad yessemres amawal yeqqnen ɣer usentel-ines.
Ad yessefti imyagen akken iwata.
Ad yessemres irbiben, imerna.
Deg yirmad n temsekrit:
Adyessiweḍ unelmad ad yaru aḍris i uselfu n yimdanen ɣef tdawsa.
Ad yessiweḍ unelmad ad yaru s tira yelhan, ad iqader asigez.
Ad yessemres timussniwin akked wumlan i d-yejmeɛ, deg temsekrit.
Aktazal n tzemmar:
Tamsirt tis 9: Tamsekrit:Ad aruɣ aḍris ameẓẓyan, s way-s ad wellheɣ ɣef tezdeg.
Tiddin n temsirt
Tiddin n temsirt
Tigzi n tmenna :
a- Ad sleɣ, ad d-sekneɣ deg tugna.
Aselmad ad d-iɣer (neɣ ad d-yerr iwnes ussid ma yella) adiwenni yellan gar uqcic
d uselmad-is, akked uqcic d umsujji (asebter wis 70).
Tigzi n tirawt:
c- Ad sleɣ, ad d-alseɣ:
Ad d-iɣer uselmad tinfaliyin yellan deg tugna.
Ad d-alsen kra n yinelmaden taɣuri n tenfaliyin.
d- Ad sleɣ, ad d-ɣreɣ s utram.
Taɣuri tamezwarut tezmer ad d-tili sɣur aselmad.
Inelmaden yuwi-d ad d-uraren timlilin n yiwudam n udiwenni mi ara d-ɣren.
Afares s tmenna:
e- Ad muqqleɣ tugniwin ad d-iniɣ.
Deg tazwara inelmaden ad d-ɣren igiten n umeslay ad ten-gzun, akken ad ten-
smersen deg ufares s tmenna. (Aselmad yuwi-d ad ten-id-yaru ɣef tfelwit).
Tiddin n temsirt
Asrag amezwaru: Uzziḍris:
D acu i d azwel n uḍḍris-agi ?
D acu i tettwaliḍ di tugna n uḍris
u ?
Yella wassaɣ gar tugna d uzwel n uḍris?
u D acu-t?
D anwa i yuran aḍris
ris-agi?
Asrag wis sin: Taɣuri uri tasusamt i ugussu n turdiwin.
Asrag wis kraḍ: Isteqsiyen ɣef uḍris :
Γef wacu i d-yettmeslay
yettmeslay umaru deg uḍris-agi ?
Melmi ara tsirdeḍ iḍarren-ik:
uqbel ad tkecmeḍ s ussu,
mi ad d-tekreḍ seg wussu.
Deg uḍris-a,
a, ameskar:
isenked-d amdan,
yettak-d iwellihen ɣef tezdeg,
iḥekku-d ɣef leqraya.
Asrag wis ukkuẓ:
I wakken ad nesseḥbiber
nesse ef tdawsa
ɣef tdawsa-nneɣ ilaq
Agzul : ad nessizdeg tafekka-nneɣ
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: Wali tugniwin-agi,
tugniwin tiniḍ-d acu tettwaliḍ deg-sent?
sent?
Tiddin n temsirt
a - Ad muqqleɣ tugna, ad d-iniɣ.
Asteqsi i yinelmaden : wali tugna tkemmleḍ?
Ad d-ɣreɣ :
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: Smed ilmawen s yisekkilen “ṭ, ḍ, ẓ”
Isestanen :
Asnas: Err daxel n twinest tirgalin “ḍ, ṭ, ẓ”: tiṭṭ, alkaẓ n wuglan, aḍad, acraḍ.
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: Seg tugniwi-agi
tugniwi agi efk iwellihen i umeddakkel
umeddakkel-ik
Sired ifassen-ik
ik Sired tuɣmas-ik
Isteqsiyen:
Suffeɣ-d
d awalen yuran s yini azewwaɣ.
Anwi imqimen ukkud
kkud ftin?
Acu i d-mmalen
mmalen yimyagen-a?
yimyagen
Kkkes accaren-ik.
Ad isired izegza.
Ḥadremt ɣef tdawsa-nkent.
nkent.
Tiddin n temsirt
Alaɣmu: Smed aḍris s wawalen-a: yifassen - ttwessin - ammus - tezdeg.
Ama deg uɣerbaz ama deg uxxam, imeqqranen, zgan ……… -i, ɣef ………. ladɣa
tin n yifassen. Ayɣer d ifassen i ilaq ad tsizedgeḍ?
Tagnit n tira:
S tugniwin d wawalen n tfelwit, aru-d aḍris ideg ara teslemdeḍ isillifen yelhan i
yimeddukkal-ik akken ad ḥadren ɣef tdawsa-nsen.
Tiddin n temsirt
Tafelwit n uktazal
Tiririt
Isefranen Isastanen
Ala
Ih
Zeddiget tferkit-nneɣ ?
Tiferkit Nura azemz ?
Nura tasmilt ?
Nura akken ilaq isem n ugraw ?
Tiddin n temsirt
- Isteqsiyen ɣef umaḍris:
Acu ay d azwel n uḍris-agi?
Acu i tettwaliḍ di tugna n uḍris?
Yella wassaɣ gar uzwel d tugna? D acu-t?
Γef wacu i d-yettmeslay uḍris-agi?
- Taɣuri tasusamt d useɣti n turdiwin.
- Taɣuri s utram sɣur kra n yinelmaden.
a- Ad ɣreɣ, ad d-iniɣ:
1. Fren tiririt iwatan : Err deg twinest aṭṭan i ikecmen aqcic-a deg temẓi-s.
tabuzewwaɣt tawla bu-yifrax
2. Derrer igmanen n tfekka id-yettwabedren deg uḍris ?
taqerruyt afus tiqejjirin anzaren
1. Smed tafelwit:
Amyag Arbib
Meẓẓi ..........
Meqqer ..........
Ḥdeq ..........
2. Nadi deg uḍris ismawen yesɛan tirgalin: ḍ, ṭ, ẓ
Tiddin n temsirt
Isteqsiyen ɣef umaḍris:
D acu tettwaliḍ di tugna?
D acu-t uzwel n usefru?
Γef wacu yettmeslay usefru?
Anwa yecnan asefru-agi?
Asuffeɣ n turdiwin
Taɣuri tasusamt.
Aseɣti n turdiwin.
Asegzu n usefru .
Taɣuri s utram.
Ccna n usefru.
Agzul :
Tiddin n temsirt
Tamawt:
Tamsirt ur gzin ara yinelmaden, ad d-yili usejji-ines s kra n yiluɣma, ara yilin
ilmend n wuguren i d-mlalen di temsirt-nni.
Yal anelmad anda ara yesɛu ugur, ɣef way-a ilaq ad ilin yiluɣma ɣef leḥsab n
tririyin n yinelmaden ɣef yisestanen yellan deg uktazal.
Tazmert: Ad yefren unelmad tigelliwin yelhan i tdawsa-s
Tamsirt tis 9: Tamsekrit: Ad d-aruɣ aḍris ameẓẓyan ɣef wazal n tgelliwin yelhan
Tiddin n temsirt
Tigzi n tmenna “Ad sleɣ, ad d-sekneɣ deg tugna”
Aselmad ad d-iɣer (neɣ ad d-yerr iwnes ussid ma yella) adiwenni yellan gar
yinelmaden deg temseččit n uɣerbaz (Tugna tamezwarut), d unelmad d yemma-s deg
uxxam(tugna tis snat).
Tiddin n temsirt
Asrag amezwaru: Uzziḍris:
D acu i d azwel n uḍris-agi ?
D acu i tettwaliḍ di tugna n uḍris ?
Yella wassaɣ gar tugna d uzwel n uḍris? D acu-t?
D anwa i yuran aḍris-agi?
Asrag wis sin: Taɣuri tasusamt i ugussu n turdiwin.
Asrag wis kraḍ: Isteqsiyen ɣef uḍris :
Γef wacu i d-yettmeslay uḍris-agi ?
Deg wacu i tettaf tfekka-nneɣ ayen tuser i uswuri-ines ?
Acḥal n tiram n wučči i d-yebder umeskar deg uḍris ? D anti-tent ?
D acu n tgelliwin i $ef ilaq ad nettixer? Acimi?
I wakken ad tesseḥbibreḍ $ef yiliw-ik amek ilaq ad nexdem?
Asrag wis ukkuẓ:
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur:Smed ilmawen s wayen iwatan:
Ntess ayefki …………………….
Ntett imekli ……………………..
Ntess ayefki neɣ ntett ayen xfifen …………………..
Ntett imensi ………………………………….
Isteqsiyen:
Acḥal n tikkal i ntett deg wass?
Yemxalaf neɣ kif-kif ayen ntett yal tikkelt?
Amek i as-neqqar i lawan-nni n wučči?
Amek i as-neqqar i yal tiremt
Ad cfuɣ:
Tiddin n temsirt
Amedya:
Swiɣ ddeqs, maca mazal fudeɣ cwiṭ.
Isestanen:
Suffeɣ-d awalen yuran s tiɣmi.
Acu i d-mmalen wawalen-agi ?acḥal? melmi? Amek?
Ihi awalen-a d imerna.
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: ɣar tifyar-agi akken iwata.
D taɛebbuḍt-iw i iyi-iqerḥen.
Isestanen :
Ad cfuɣ : Mi ara ad temlil tenzeɣt “d” akked “t” n yisem unti, tetteffeɣ-d (tt )
deg ususru. Md: (ttanezzayt) nettaru-t -- d tanezzayt
Tazabut:
D tagella yewwan deg zzit i yessadanen.
Iniɣman d zzit, d tagella n wat zik.
Asenfar wis kraḍ: Ad d-nesker tuḍfist i uselfu n yimdanen ɣef tdawsa. Aswir wis:4
Tagzemt tis snat: Ad seḥbibreɣ ɣef tdawsa-w s ufran n tgelliwin yelhan. Tanzagt: 45 ts
Tazmert: Ad ferneɣ tigelliwin yelhan i tdawsa-w
Armud: Taseftit.
Azwel: Urmir ussid.
Iswan:
Ad yakez unelmad d acu i d urmir ussid.
Ad yessefti imyagen ɣer wurmir ussid anda iwulem.
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: ɣar tifyar-agi akken iwata.
Isestanen:
Tiddin n temsirt
a- Tura, d nekk ara yarun:
Tiddin n temsirt
Tafelwit n uktazal
Tiririt
Isefranen Isastanen
Ala
Ih
Zeddiget tferkit-nneɣ ?
Tiferkit Nura azemz ?
Nura tasmilt ?
Nura akken ilaq isem n ugraw ?
Tiddin n temsirt
- Isteqsiyen ɣef umaḍris:
* Yella wassaɣ gar uzwel d tugna? D acu-t? / * Γef wacu i d-yettmeslay uḍris-agi?
a- Ad ɣreɣ, ad d-iniɣ
2. Derrer awalen ideg tella temsertit “d+t” deg tefyirt-a: Tamazirt, zerɛen-tt akk d
tadeggirt.
3. Amyag n tefyirt-a, yefti: deg wanaḍ, deg wurmir s “ad”, deg wurmir ussid ?
4.Kemmel asefti n umyag “ttuɣal” akked yimqimen-a: nekk, nettat, nekkenti, kunemti.
Asenfar wis kraḍ: Ad d-nesker tuḍfist i uselfu n yimdanen ɣef tdawsa. Aswir wis:4
Tagzemt tis snat: Ad seḥbibreɣ ɣef tdawsa-w s ufran n tgelliwin yelhan. Tanzagt: 45 ts
Tazmert: Ad ferneɣ tigelliwin yelhan i tdawsa-w
Armud: Ad cnuɣ.
Azwel: Targit d laẓ
Iswan :
Ad yesgunfu unelmad.
Ad yegzu unelmad asefru-agi.
Ad yecnu asefru-agi.
Tiddin n temsirt
Targit d
laẓ
Isteqsiyen ɣef umaḍris:
D acu tettwaliḍ di tugna?
D acu-t uzwel n usefru?
Γef wacu yettmeslay usefru?
Anwa i yecnan asefru-agi?
Asuffeɣ n turdiwin
Taɣuri tasusamt.
Aseɣti n turdiwin.
Asegzu n usefru.
Taɣuri s utram.
Ccna n usefru.
Agzul :
Tiddin n temsirt
Tamawt:
Tamsirt ur gzin ara yinelmaden, ad d-yili usejji-ines s kra n yiluɣma, ara yilin
ilmend n wuguren i d-mlalen di temsirt-nni.
Yal anelmad anda ara yesɛu ugur, ɣef way-a ilaq ad ilin yiluɣma ɣef leḥsab n
tririyin n yinelmaden ɣef yisestanen yellan deg uktazal.
Tazmert: Ad d- immel unelmad tinufa n waddal i uselfu n yimdanen ɣef tdawsa
Tamsirt tis 8: Tamsekrit: Ad d-nsekker tuḍfist s wayes ara nwelleh imdanen akken
ad ḥarben ɣef tdawsa nsen .
Tiddin n temsirt
Tiddin n temsirt
Asrag amezwaru: Uzziḍris:
D acu i d azwel n uḍris-agi ?
D acu i tettwaliḍ di tugna n uḍris ?
Yella wassaɣ gar tugna d uzwel n uḍris? D acu-t?
Acḥal n tseddarin i yesɛa uḍris-agi?
D anwa i yuran aḍris-agi?
Asrag wis sin: Taɣuri tasusamt i ugussu n turdiwin.
Asrag wis kraḍ: Taɣuri tatramt.
Asrag wis ukkuẓ: Isteqsiyen ɣef uḍris :
Γef wacu i d-yettmeslay uḍris-agi ?
D acu n leṣnaf n waddal i ixeddem umaru?
Iḥemmel ad yexdem addal weḥdes neɣ d yimddukkal-is?
D acu ixeddem waddal i tefkka n umdan?
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur:Smed ilmawen s wayen iwatan:
Ntess ayefki …………………….
Ntett imekli ……………………..
Ntess ayefki neɣ ntett ayen xfifen …………………..
Ntett imensi ………………………………….
Isteqsiyen:
Acḥal n tikkal i ntett deg wass?
Yemxalaf neɣ kif-kif ayen ntett yal tikkelt?
Amek i as-neqqar i lawan-nni n wučči?
Amek i as-neqqar i yal tiremt
Ad cfuɣ:
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: smed ilem
Ur ilaq ara ad taḍneḍ ma yella txeddmeḍ addal.
Addal ur yessefcal ara ifadden.
Isestanen:
D acu-ten wawalen i ternam?
D acu i d-mmalen wawalen-a?
Ma yella kkseɣ awalen-a tafyirt ad ibeddel unamek-is neɣ ala?
S wacu i nezmer ad nbeddel awalen-a?
Tigi s tmaziɣt neqqar-asent : Tizelɣiwin n tibawt
Efk-d kra n yimedyaten, semres tizelɣiwinn tibawt i tesneḍ
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: ɣar tifyar-agi akken iwata.
D taɛebbuḍt-iw i iyi-iqerḥen.
Isestanen :
Ad cfuɣ : Mi ara ad temlil tenzeɣt “d” akked “t” n yisem unti, tetteffeɣ-d (tt )
deg ususru. Md: (ttanezzayt) nettaru-t -- d tanezzayt
Tazabut:
D tagella yewwan deg zzit i yessadanen.
Iniɣman d zzit, d tagella n wat zik.
Asenfar wis kraḍ: Ad d-nesker tuḍfist i uselfu n yimdanen ɣef tdawsa. Aswir wis:4
Tagzemt tis kraḍt: Ad d-mmleɣ tinufa n waddal i useḥbiber ɣef tdawsa. Tanzagt: 45 ts
Tazmert: Ad d-mmleɣ tinufa n waddal.
Armud: Taseftit.
Azwel: Urmir anibaw
Iswan:
Ad yakez unelmad d acu i d urmir ussid.
Ad yessefti imyagen ɣer wurmir ussid anda iwulem.
Tiddin n temsirt
Tagnit n wugur: ɣar tifyar-agi akken iwata.
Isestanen:
Tiddin n temsirt
Tura neweḍ-d ɣer taggara n usenfar wis kraḍ, d lawan ad d-tgem tuḍfist s way-s ara
twellhem imdanen akken ad ḥarben ɣef tdawsa-sen.
Tgnit n tira d :Učči yelhan, tezdeg d waddal d ayen yelhan i useḥbiber ɣef tdawsa.
Deg kra n yijerriḍen aru-d yiwen n uḍris amecṭuḥ anida ara twellheḍ imdanen
akken ara ḥadren ɣef tadawsa-nsen.
Tiddin n temsirt
Tafelwit n uktazal
Tiririt
Isefranen Isastanen
Ala
Ih
Zeddiget tferkit-nneɣ ?
Tiferkit Nura azemz ?
Nura tasmilt ?
Nura akken ilaq isem n ugraw ?
Tiddin n temsirt
- Isteqsiyen ɣef umaḍris:
Acu ay d azwel n uḍris-agi?
Acu i tettwaliḍ di tugna n uḍris?
Yella wassaɣ gar uzwel d tugna? D acu-t?
Γef wacu i d-yettmeslay uḍris-agi?
Tiddin n temsirt
Agzul :
Tiddin n temsirt
Tamawt:
Tamsirt ur gzin ara yinelmaden, ad d-yili usejji-ines s kra n yiluɣma, ara yilin
ilmend n wuguren i d-mlalen di temsirt-nni.
Yal anelmad anda ara yesɛu ugur, ɣef way-a ilaq ad ilin yiluɣma ɣef leḥsab n
tririyin n yinelmaden ɣef yisestanen yellan deg uktazal.