Przejdź do zawartości

Angela Lansbury

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Angela Lansbury
Ilustracja
Imię i nazwisko

Angela Brigid Lansbury

Data i miejsce urodzenia

16 października 1925
Londyn

Data i miejsce śmierci

11 października 2022
Los Angeles

Zawód

aktorka, piosenkarka

Lata aktywności

1942–2022

Odznaczenia
Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Angela Brigid Lansbury (ur. 16 października 1925 w Londynie, zm. 11 października 2022 w Los Angeles[1]) – amerykańska aktorka filmowa, teatralna, telewizyjna i piosenkarka pochodzenia irlandzko-brytyjskiego[2]. Dama Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (DBE).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 16 października 1925 w Londynie. Jej matką była aktorka Moyna MacGill (ur. 1895, zm. 1975), a ojcem Edgar Lansbury (ur. 1887, zm. 1935). Miała dwóch braci bliźniaków Edgara (ur. 1930, zm. 2024[3]) i Bruce’a (ur. 1930, zm. 2017[4]) oraz przyrodnią siostrę Isolde Denham (ur. 1920, zm. 1987) – żonę aktora Petera Ustinova. W czasie II wojny światowej rodzina przeniosła się do Stanów Zjednoczonych.

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Debiutowała na ekranie w roli przestraszonej służącej Nancy Oliver w filmie Gasnący płomień (1944) i natychmiast dostała nominację do Oscara. Następną nominację otrzymała za swoją drugą rolę – Sibyl Vane w dramacie Portret Doriana Graya (1945) Alberta Lewina, a trzecią nominację Amerykańska Akademia Filmowa przyznała jej za rolę pani Iselin w dramacie Przeżyliśmy wojnę (1962) Johna Frankenheimera.

Największą popularność przyniósł jej telewizyjny serial Napisała: Morderstwo (1984–1996), w którym wcielała się w rolę starszej pani Jessiki Beatrice 'J.B' McGill Fletcher, rozwiązującej skomplikowane zagadki kryminalne. Za tę rolę otrzymała cztery Złote Globy i dwanaście nominacji do nagrody Emmy. Pięciokrotnie zdobyła teatralną nagrodę Tony. W 1997 została wyróżniona Narodowym Medalem Sztuki. W 2013 przyznano jej Honorowego Oscara za całokształt twórczości.

W 1994 za szczególne zasługi dla sztuki królowa Elżbieta II odznaczyła ją Orderem Imperium Brytyjskiego. W 2014 została uhonorowana tytułem Dama Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (DBE) za zasługi dla brytyjskiej kinematografii i pracy charytatywnej.

Od 2013 grała główną rolę w sztuce Wożąc panią Daisy, z którą jeździła po teatrach całej Wielkiej Brytanii. W 2014 wcieliła się w rolę Madame Arcati w Blithe Spirit na londyńskim West Endzie.

Zmarła we śnie w swoim domu w Kalifornii 11 października 2022[1].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Dwukrotnie zamężna. Jej pierwszym mężem był Richard Cromwell. Małżeństwo to trwało rok; zakończyło się rozwodem w 1946. Drugi raz wyszła za mąż w 1949 za Petera Shawa. Była z nim aż do jego śmierci – 29 stycznia 2003. Z tego związku pochodzi dwójka dzieci: Anthony Peter (ur. 1952) i Deidre Angela (ur. 1953).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Angela Lansbury w zwiastunie filmu Portret Doriana Graya (1945)
Angela Lansbury ze swoimi dziećmi: Anthonym i Deidre
Gwiazda Angeli Lansbury na Alei Gwiazd w Los Angeles

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Daniel Lewis, Angela Lansbury, Star of Film, Stage and ‘Murder, She Wrote,’ Dies at 96 [online], The New York Times, 12 października 2022 [dostęp 2022-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2022-10-12] (ang.).
  2. 'I am an Irish-British actress' – Television icon Angela Lansbury honoured with lifetime achievement award in Dublin [online], independent.ie [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  3. Edgar Lansbury, Tony-Winning Producer and Brother of Angela Lansbury, Dies at 94 [online], hollywoodreporter.com, 4 maja 2024 [dostęp 2024-05-04] (ang.).
  4. Bruce Lansbury [online], findagrave.com [dostęp 2024-05-04] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]