Akıllı Kentler

Kentlerde yaşayan nüfusun artması, bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan yeni gelişmeler ve kentli bireylerin talep ve beklentilerindeki farklılaşma kent yönetimlerini de değişime zorlamaktadır. Akıllı teknolojilerin sunduğu imkanlardan daha fazla yararlanarak, sınırlı kamu kaynaklarının ve kalabalık şehirlerin daha etkili bir şekilde yönetileceği düşünülmektedir. Bu bağlamda, farklı coğrafyalarda hükümetler ve kent yönetimleri akıllı şehir uygulamalarına ve projelerine önem vermektedir. Akıllı şehirlerin sağladığı avantajlar ve çok sayıda akıllı şehir projesi karşısında, bu alana yönelik akademik ilgi de çok disiplinli bir yaklaşımla artmaktadır. Türkiye'de de ulusal düzeyde, parçalı da olsa, akıllı şehir politikaları geliştirilmekte, özellikle belediyeler tarafından ulaşım, toplu taşıma, su yönetimi, enerji verimliliği gibi alanlarda yatırımlar yapılmaktadır. Bu çalışma, akıllı şehirlerin arkasında yer alan büyük veri temelli yenilikçi teknolojilere odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı, nesnelerin interneti, büyük veri, veri madenciliği, yapay zekâ, bulut bilişim ve Endüstri 4.0 gibi akıllı teknolojiler ile akıllı şehir uygulamaları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. The increase of population in the cities, new developments in information and communication technologies and the divergencies of demands and expectations of the people living in urban areas enforce to change the city administrations. It is thought that limited public resources and crowded cities will be managed more effectively by leveraging the opportunities offered by innovative technologies. In this context, governments and municipalities give importance to smart city practices and projects in various parts of the world. Academic interest in this field is also increasing with a multidisciplinary approach due to the advantages of multiplicity of smart city projects. Government and various public agencies have developed smart city policies in a fragmentary manner in recent years. Municipalities, also, invest in smart city projects in areas such as transportation, public transport, water management and energy efficiency. This study focuses on new technologies depending on big data as the pillars of smart cities. The aim of this study is to examine the relationship between innovative technologies such as internet of things (IoT), big data, data mining, artificial intelligence, cloud computing, and Industry 4.0 and smart city applications.

Yerleşik yaşama geçilmesinden bir süre sonra insan yaşamının odak noktası haline gelen kentler insan ile büyüyüp gelişen canlı bir organizma gibidir. 2014 yılı itibariyle ilk kez dünya nüfusunun yarısından fazlasının kentlerde yaşadığı düşünüldüğünde Mumbai, Şangay, Tokyo, New York ve İstanbul gibi kentlerde ulaşılan mutlak ve oransal büyüklüğün kentsel sorunları her zamankinden daha karmaşık hale getirdiği söylenebilir. Bu tezde, küresel sorunlar karşısında kentsel yaşamın iyileştirilmesi amacıyla geliştirilen birtakım planlama yaklaşımları ve girişimler kronolojik olarak ele alınmış ve akıllı kent yaklaşımının özellikle teknoloji ve yönetim alanındaki gelişmelerin bir sonucu olarak bu planlama yaklaşımlarının ve girişimlerin temel niteliklerini kapsayacak şekilde daha sonra ortaya çıktığı varsayımı üzerinde durulmuştur. Dünyada ve Türkiye’de öne çıkan akıllı kent stratejileri ve iyi uygulama örneklerinin incelendiği bu tezin amacı akıllı kent yaklaşımına kamu yönetimi perspektifinden bir çalışma kazandırılması ve Türkiye’deki büyükşehirler için iç durum değerlendirmesi ve dış çevre analizi yapılarak uygulama imkânlarının belirlenmesidir. Gerçekleştirilen SWOT analizi ile Türkiye’deki büyükşehirler için güçlü yan, zayıf yan, fırsat ve tehdit faktörlerinin tespiti yapılarak akıllı kent stratejileri için çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Bu bağlamda, küresel eğilimler kadar yerelin ve farklı paydaşların sürece katılımının dikkate alındığı, kurumlararası bütüncül ve koordineli akıllı kent projelerinin yürütülebilmesi için yasal düzenlemeler ve mali teşvikler gerekmektedir.

Dijitalleşen dünyada akıllı uygulamalar hızla etrafımızı sarmakta, insanlığı ileri ufuklara taşımaktadır. Bu kapsamda dünyanın varoluşundan beri süre gelen ve insanlara maddi/manevi ağır zararlar veren afet ve acil durum yönetimi konusunda da bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı önemli faydalar sağlayacaktır. Özellikle bu konuda geliştirilebilecek akıllı afet ve acil durum uygulamalarının maddi/manevi getirisi büyük olacaktır. Akıllı afet ve acil durum uygulamaları geliştirmek için büyük veri kaynaklarına ihtiyaç vardır ve bunun kaynağı ise akıllı kentlerdir. Sağlanacak bir kurumlararası işbirliği ile akıllı kent bileşenleri ve mobil cihazlardan gelen veriler, akıllı afet ve acil durum konusunda akıllı uygulamalara dönüştürülecektir. Bu noktada çalışmanın ana teması, “dijitalleşen dünyada afet ve acil durum yönetimi nasıl akıllı hale getirilebilir? Sorusu üzerine kurulmuştur.

İletişim ve enformasyon teknolojilerinin gelişimi modern insan yaşamında kolaylıklar ve yenilikler sunmaktadır.  21. yüzyılda akıllı teknolojiler şehirlerin ekonomik ve sosyal gelişimini önemli ölçüde etkilemiştir. Ortaya çıkan akıllı şehir kavramı, sosyal bilimler araştırmalarında özellikle son beş yılda artış göstermiştir. Turizm araştırmalarında da akıllı turizm destinasyonları ile ilgili çalışma sıklığı giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı sistematik bir literatür taramasıyla akıllı şehir konulu makalelerin entelektüel yapısını ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada R ve Vosviewer yazılımları kullanılarak 1999-2019 (Eylül) tarihleri arasında Scopus veri tabanında taranan sosyal bilimler alanında yazılmış akıllı şehir ile ilgili İngilizce makaleler bibliyometrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları turizm araştırmacılarına alanda yazılmış makalelere geniş bir perspektiften, panoramik bir bakış açısı sunarak, konunun ana hatlarını ve konuyla ilgili eğilimlerin neler olduğunu anlaması açısından fayda sağlayabilir.

Sipahi, E. B. ve Kahraman, S. (2020). Yerel Kalkınmada Yenilikçi Bir Anlayış Olarak Yaratıcı Kentler, Yerel Yönetimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar, Ed. L. Memiş, O. Erdoğan ve C. Babaoğlu, 1. Baskı, Ankara: Orion Kitabevi, ss. 377-403.

Yaratıcı kent, yeni ve dikkat çekici bir kavram olarak son zamanların popüler konularından biri haline gelmiş ve endüstri kentleri, marka kentler, inovatif/yenilikçi kentler vb. kavramlarla birlikte anılmaya başlamıştır. Yaratıcı kent, özünde kentlerin kendine özgü kültürel kodlarının korunarak yerel düzeyden küresel düzeye yeni bir kent algısını ortaya çıkarma girişimidir. Bu kent algısı, dijitalleşme ve küreselleşmenin kentler üzerindeki karmaşıklaşan etki alanı açısından yeni düşünsel proje ve ağlara alan açma eğilimini güçlendirmektedir. Yaratıcı kent, aynı zamanda üyelerine turizmden üretime birçok alanda ekonomik fırsatlar sunmayı vadetmekte; yenilikçi proje ve uygulamaların hayata geçirilmesi ile kentlerin kalkınmacı bir anlayışla kendilerini gerçekleştirebilmelerine olanak sağlamaktadır.

Günümüzde yerel yönetimler, kentsel ihtiyaçların çeşitlenmesi, dijitalleşme, alternatif pazarlama ve üretim alanlarının yeni anlamlar kazanması ile yenilikçi fikirlere de ihtiyaç duymaya başlamışlardır. Kentlerinin özellikle bir marka değere sahip olması, turizm adresi haline gelmesi, yerel kalkınmaya katkı sağlanması, yerelden küresele uzanan bir tanıtım ağı ile çeşitli kazanımlar elde edilmesi gibi hedefleri kapsamında kimi yerel yönetimler, alternatif girişimler için adım atmaktadırlar. İşte bu sürecin özellikle küreselleşme dinamiklerinin bir parçası olarak yazar Charles Landry'nin 1978 yılında kentlerin büyük küresel sorunlar karşısında kendi kültürel değerleri üzerinden kalkınmalarını yeniden düşünmeyi amaçlayan "Comedia" adlı düşünce kuruluşunu oluşturması ve 1986 yılında yaratıcı kentler (the Creative Cities) kavramını ortaya atması yeni ve dayanışmacı bir kentsel anlayışa zemin hazırlamıştır. Bu bağlam, 2004 yılında resmen ve fiilen UNESCO’nun öncülüğünde oluşturulan Yaratıcı Kentler Ağı Programı ile yeni bir sürecin ilk adımı olmuştur. Bu bölümde, yaratıcı kent kavramının temel konuları, hedefleri, yaratıcı kent kategorileri çerçevesinde dünya kentlerinin ve özelde Türkiye kentlerinin deneyim ve uygulamaları ortaya konulmaya ve yaratıcı kent yaklaşımlarının kentlere olası katkıları ve potansiyelleri tartışılmaya çalışılacaktır.

Günümüzde dünya nüfusunun yarısından fazlası kentlerde yaĢamakta ve gün geçtikçe bu oran artıĢ göstermektedir. Bunun yanında kırsal alanlardan kente göç sürecinin önümüzdeki yıllarda da devam edecek olması; kentlerin kalabalıklaĢmasına ve daha karmaĢık bir yapıya bürünmesine de bağlı olarak; hava kirliliği, sağlık sorunları, trafik yoğunluğu ile altyapı yetersizliği ve atık yönetiminde daha büyük sorunlarla karĢı karĢıya kalınmasına neden olacaktır. Bu durum, kentlerin karĢılaĢılan yeni zorlukları yönetme yollarını bulmasını gerektirmektedir. Dünyadaki hızlı kentsel nüfus artıĢıyla birlikte daha yaĢanabilir koĢulların sağlanması, kentsel zorluklarla mücadele etmedeki hızlı çözüm arayıĢları, ülkeleri, dünyanın dört bir yanındaki kentleri daha “akıllı” hale getirmek için harekete geçirmektedir. Akıllı kent kavramı, teknolojinin kentsel problemlerin çözümünde aktif olarak kullanılmasıyla birlikte ortaya çıkmıĢtır. Bu bağlamda, akıllı kentin doğuĢunun ve geliĢmesinin teknolojiyle ilgili olduğu belirtilebilir. Ayrıca akıllı kent oluĢturmanın yolu, kentleri sürdürülebilir ve yaĢanabilir bir noktaya taĢımaktan geçmektedir. "Akıllı kent" kavramının son yıllarda daha sık kullanılır olmasına karĢın, uygulayıcılar ve akademisyenler arasında henüz bu kavramın açık ve tutarlı bir Ģekilde tanımlamasının yapılmamıĢ olduğu görülmektedir. Yeni bir kavram olan akıllı kent kavramının, yapılacak araĢtırmalarla daha zengin ve kapsayıcı bir tanıma kavuĢacağı düĢünülmektedir. Bu doğrultuda çalıĢmada, dünyadaki ve Türkiye‟deki iyi uygulama örneklerinden yola çıkılarak akıllı kentler ele alınıp incelenmiĢtir. Bu kapsamda, ilk olarak akıllı kent kavramının tanımı, unsurları ve özelliklerinin analizi yapılmıĢ, ardından dünyadaki ve Türkiye‟deki akıllı kent çalıĢmalarının ne düzeyde olduğu; dünyadaki uygulamaların Türkiye‟ye yansımalarının neler olduğu çalıĢma kapsamında ele alınmıĢtır. Bu amaçla Türkiye‟deki ilk akıllı kent projesi olan Karaman ilinde yapılan ya da yapılması düĢünülen uygulamalar ile dünyadaki en baĢarılı akıllı kent uygulamalarına sahip kentlerden biri olarak gösterilen Amsterdam‟daki akıllı uygulamalar incelenip değerlendirilmiĢtir.

Küresel büyüme ve kentsel nüfusun hızla artışıyla ortaya çıkan sorunları çözebilmek için geleneksel kamu politikaları terk edilmekte, vatandaşların yaşam kalitesini ve kamusal hizmetlerden memnuniyetlerini arttırmak için bilgi iletişim teknolojileri yaşamın her alanına entegre edilmektedir. Ayrıca hızlı nüfus artışı sonucu kentlerde ortaya çıkan ulaşım, enerji, su, sağlık, çevre ve güvenlik gibi birçok alandaki sorunun çözümünde de teknoloji bir araç olarak kullanılarak, kentlerin yoğunlaşan kent nüfusunun ortaya çıkardığı sorunlara pratik çözümler için akıllı uygulamalar denenmektedir. Bunların sonucu olarak kentler daha çok dijitalleşmekte ve kentli dijital bir kimlik kazanmaktadır. Çoklu bir ağa dönüşen yaşam alanlarında, toplumun refah düzeyini yükseltebilmek ve sürdürülebilir düzeyde devam ettirilebilmek için; nüfus, kaynak, çevre ve bilgi işlem teknolojilerinin karşılıklı ve uygun olarak düzenlenmesi adeta bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu süreçte giderek artan ve çeşitlenen hizmet beklentileri devletleri, kamu yönetimlerini ve yerel yönetimleri kentleri daha iyi analiz etmeye, sorunları önceden tahmin etmeye, sınırlı kaynakları ileri teknoloji desteğiyle verimli kullanmaya zorlamaktadır. Bu durum, akıllı kent projelerinin doğuşunu ve yayılımını tetiklemiştir. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, dünyadaki akıllı kent uygulama örnekleri ile Türkiye'deki akıllı kent uygulamalarını karşılaştırmalı olarak ele almaktır. Çalışma nitel bir yöntemle oluşturulmuştur. Öncelikle akıllı kent kavramı; ardından akıllı kentlerin unsurları ve teknolojileri incelenecek, daha sonra ise dünyadaki örnek uygulamalar ile Türkiye'deki akıllı kent uygulamaları kıyaslanarak değerlendirilecektir. Böylece Türkiye'nin, akıllı kent vizyonunda ulaştığı düzey daha net saptanabilecektir. ABSTRACT To solve the problems generated from fast-changing world order; information and communication technologies are combined with daily life to improve citizens' quality of life and their satisfaction from public services. Besides, by using technology as a tool to solve problems that appear in cities, caused by rapid population growth, such as transportation, energy, water, health, environment, secure and security, smart combinations are being tried for practical solutions to problems caused by overpopulation in cities. As a result, cities become more digital and citizens gain the new digital identity. In life spaces which turn into a complex network, it is almost obligatory to regulate population, resources, environment and communication and information technologies in themselves to improve citizens' life quality and keep it in a sustainable level. Within this period, improving and diversifying service expectations push governments, public and local administrations to analyze cities better, predict the upcoming problems and use limited resources productively with the help of high technology. This situation has triggered to exist and expand smart city projects. In this context, the main aim of this research is determined to consider good examples of smart city projects and to discuss comparatively their reflections on cities in Turkey. The qualitative approach is used. Firstly, smart city concept and components and characteristics of smart cities will be examined and than good examples of the smart city implementations around the World and Turkey will be compared and evaluated. Thus, it will be possible to determine the level of Turkey in this regard and compare it with the developments around the World.

Hızlı değişen dünya düzeninde ortaya çıkan sorunları çözmek; vatandaşların yaşam kalitesini ve kamusal hizmetlerden memnuniyetlerini arttırmak için bilgi iletişim teknolojileri yaşamla birleştirilmektedir. Ayrıca hızlı nüfus artışı sonucu kentlerde ortaya çıkan ulaşım, enerji, su, sağlık, çevre ve güvenlik gibi birçok alandaki sorunun çözümünde de teknoloji bir araç olarak kullanılarak, kentlerin yoğunlaşan kent nüfusunun ortaya çıkardığı sorunlara pratik çözümler için akıllı kombinasyonlar denenmektedir. Bunların sonucu olarak kentler daha çok dijitalleşmekte ve kentli dijital bir kimlik kazanmaktadır. Çoklu bir ağa dönüşen yaşam alanlarında, toplumun refah düzeyini yükseltebilmek ve sürdürülebilir düzeyde devam ettirilebilmek için; nüfus, kaynak, çevre ve bilgi işlem teknolojilerinin karşılıklı ve uygun olarak düzenlenmesi adeta bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu süreçte giderek artan ve çeşitlenen hizmet beklentileri devletleri, kamu yönetimlerini ve yerel yönetimleri kentleri daha iyi analiz etmeye, sorunları önceden tahmin etmeye, sınırlı kaynakları ileri teknoloji desteğiyle
verimli kullanmaya zorlamaktadır. Bu durum, akıllı kent projelerinin doğuşunu ve yayılımını tetiklemiştir. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı akıllı kent uygulamaları konusunda iyi uygulama örnekleri göz önünde bulundurarak, bu uygulamaların Türkiye’deki kentlere yansımalarını karşılaştırmalı olarak ele almak olarak belirlenmiştir. Çalışma nitel bir yöntemle oluşturulmuştur. Öncelikle akıllı kent kavramı; ardından akıllı kentlerin bileşenleri ve özellikleri incelenecek, daha sonra ise dünyadaki iyi uygulama örnekleri ile Türkiye’deki akıllı kent uygulamaları kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Bu sayede Türkiye’deki akıllı kent uygulamalarının hangi düzeyde olduğunun saptanması ve dünyadaki gelişmelerle karşılaştırılması mümkün olacaktır.

ABSTRACT
To solve the problems that generated from fast changing world order; information and
communication technologies are combined with daily life to improve citizens’ quality of life and their satisfaction from public services. Besides, by using technology as a tool to solve problems that appear in cities, caused by rapid population growth, such as transportation, energy, water, health, environment and security, smart combinations are being tried for practical solutions to problems caused by overpopulation in cities. As a result cities become more digital and citizens gain new digital identity. In life spaces which turn into a complex network, it is almost obligatory to regulate population, resources, environment and communication and information technologies in themselves to improve citizens’ life quality and keep it in a sustainable level. Within this period, improving and diversifying service expectations push governments, public and local administrations to analyze cities better, predict the upcoming problems and use limited resources productively with the help of high technology. This situation has triggered to exist and expand smart city projects. In this context, the main aim of this research is determined to consider good examples of smart city projects and to discuss comparatively their reflections on cities in Turkey. Qualitative approach is used. Firstly, smart city concept and components and characteristics of smart cities will be examined and than good examples of smart city implementations around the World and Turkey will be compared and evaluated. Thus, it will be possible to determine the level of Turkey in this regard and compare it with the developments around the World.

Giriş Bölümü: 2050 itibarıyla, Dünya gezegeninin nüfusunun yaklaşık %70'inin kentsel alanlarda yaşayacağı tahmin edilmektedir. Kentsel alanda nüfus artışının %88'lik payının, 1960-2018 periyodunda, Avrupa ve Kuzey Amerika karşısında Asya, Latin Amerika ve Afrika'nın gelişmekte olan ülkelerine ait olduğunu da belirtmek gerekir. Nüfusun artışı; kentsel alanda sağlık, barınma, çevre, gıda başta olmak üzere kamu hizmetlerinin belirlenmesi ve sunumunu etkileyeceği gibi; 21. yüzyılın paradigma üreticilerinden biri olmaya aday, küresel akıllı kentler ("global smart cities") konseptinin sac ayaklarından biri olan güvenlik vurgusunun da ana dayanağı olacaktır. Öte yandan kavramların ilksel anlamını yitirerek yeniden yorumlandığı bir çağda, akıllı kent modelinin, tabandan ("bottom up") bir demokrasi aracı ve kent sakinlerinin kentin her bir unsuruna (yönetimi, kaynakları, kararları, coğrafi imkanları, etc) erişimini sürekli kılan dijital bir güçlendirme yöntemi olarak sunulduğunu da akılda tutmak gerekir. Akıllı kent; 1990'lı yıllarda literatürde kavram olarak yerini almaya başlamış ve en genel tanımıyla; bir kentin teknoloji kullanımı yoluyla idari, ekonomik, toplumsal ve hukuki düzlemde yeniden yapılandırılması anlamına gelmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin sürekli gelişimi, bu kentlere dair modellerin de sürekli güncellenmesine neden olmaktadır. Bu doğrultuda literatürde, akıllı şehir ("intelligent city"), enformasyon kenti ("information city"), dijital kent ("digital city"), bilgi kenti ("knowledge city"), aynı anda her yerde bulunan kent ("ubiquitous city") gibi farklı tanımlamaları olan akıllı kentler; dijital teknolojilerin, vatandaşların ve yerelden ulusal düzeye doğru yönetim birimlerinin iş yapma yöntemlerinin ve gündelik hayatlarının bir parçası olmasını simgelemektedir.
Lefebvre’in, 1967’de, kolektif bir hak olarak kent hakkı  düşüncesinin 2020’deki güncel tartışma zeminini oluşturan akıllı kentler, kentin bulunduğu territoryal ve virtuel alandaki bilişsel ve entelektüel kapitali ve sakinleri dahil tüm unsurlarını, bilişim teknolojileri yardımıyla yeniden tanımlamaktadır. Gündemde bugün de bir kent hakkı tartışması vardır; fakat bu hak artık dijital bir kente haktır (“digital right to city”)  ve tarihsel tanımı ile büyük ölçüde uzlaşmaz bir çerçevede gelişimini sürdürmektedir.
Yapay zekanın, bu yüzyılın gündemlerindeki yeri ve geleceği dönüştürme kabiliyeti üzerine hızla gelişen akademik yazında, insan odaklı ya da yapay zeka odaklı; yani tekillikler üzerinden bir tümevarım yaklaşımının baskın olduğunu ve geleceğin toplumunda insan-makine etkileşiminin boyutları ve yapay zekanın insanın yerini alıp almayacağı üzerine daha fazla mesai harcandığını söyleyebiliriz . Bu çalışmada, yaşam alanı olarak tanımladığımız kentlerin; sakinleri, territoryal alanı, özel mülkiyet ve kamusal müşterekleri ile birlikte, bir makineler bütünü olarak kurgulandığı ve kentlilerin de birer veri sağlayıcı ve nihayet veri (“data”) olarak değer taşıdığı akıllı kentler alanında belirmeye başlayan dijital bir toplum sözleşmesinin unsurlarını somutlaştırmaya çalışacağız. Bu akit, bir kurgu olan toplum sözleşmesinin, teknoloji yoluyla belki de ilk kez somutlaştırılmasına imkan tanıyabilecek bir zemin sunması bakımından da önemsenmektedir .
Akla ve özgür iradeye sahip bir varlık olarak insanın rasyonel seçimler yapabilme kapasitesi, insan hakları ve anayasacılık teorilerinin yaslandığı temel ön kabuldür. Akıllı kent, yönetilen/yönetici olarak insanın yaptığı seçimlerin dünyayı yaşanabilir olmaktan çıkardığını ve seçim yetkisini delege etmesi ve bir panoptikonda yaşamaya razı olması karşılığında bunu düzeltebileceğini vaat eder. Gönüllü dijital kulluk üzerine kurulu bu model, ulus-devletin ve onun toplum sözleşmesi olarak anayasanın esaslarının yeniden ziyaret edilmesini zorunlu kılmaktadır.
Bu metin; MEF Üniversitesi tarafından 7-8 Ekim 2020'de düzenlenen "Nörobilim, Hukuk, Psikoloji ve Ötesi: Özgür İrade Sorunsalına Farklı Yaklaşımlar" uluslararası sempozyumunda sunulan bildirinin tam metnidir.  Metnin künyesi şöyledir: Zülfiye Yılmaz, "Siteden Datapolise: Dijital Toplum Sözleşmesinin İlkeleri Üzerine", Özgür İrade? Hukuk, Nörobilim, Psikoloji ve Ötesi içinde, Ed. Ozan Erözden, Salih Haydar Günler, Mustafa Ebrar Palteki, Cem Uysal,  İstanbul: Zoe Yayıncılık, 1. Basım, 2021, s. 132-158.

From Cyborg Cities to Datapolis: The Question of Digital Homo Sapiens’ Besieged Freedom

Do you remember Michihito Matsuda or Alisa? The first one was a mayoral candidate in Tama/Japan in 2018; the latter was one of Putin’s opponents in the presidential elections. While Matsuda was promising Tama City the glory back missing for 40 years now, by determining the ideal balance between the opposing demands of the citizens; Alisa’s campaign slogans were “The candidate knows you the best” and “A trustworthy candidate who acts upon reason instead of emotions”. It is not possible to find a novelty in these cases when it is remembered that the candidates often make promises that they cannot fulfill. The part that makes the difference is that
they are both artificial intelligence robots designed with “women” voices. What makes the setup even more metaphorical is that there are "male" managers of companies such as SoftBank, Google, and Yandex behind both candidates. Did the voice of Olympes de Gouges ring in your ears, shouting that the revolution did not bring freedom for women while walking towards the guillotine?
Following the Smart City Model 1.0- symbolizing the partial integration of applications
provided by technology companies into urban life; Model 2.0, mainly based on the discourse of eliminating human-induced errors in metropolitan governance, predicts that the city cannot be a safe living space due to the incompetency of administrators. This model refers to cyborg smart cities,
where cities are defined as a collection of digital machines equipped with technology and attractions to global investors. Barcelona, Vienna, Singapore, and Rio are pointed out as the ambitious implementers of this model. In Model 3.0, following the transition from Cyborg cities to Datapolis; the city no longer only collects, but now processes the data to determine the ideal mode of governance. At this level, the participation and consent of smart citizens are required for the co-creation of the city.
The ability of human beings to make rational choices as a being with free will is the basic premise that human rights and constitutionalism theories are based on. The smart city concept argues that human beings, as rulers and the ruled, made the world uninhabitable and promises to fix this malfunctioning in return for delegating rights and freedom of choice and consenting to live in a panopticon. This model based on digital voluntary servitude, makes it necessary to reevaluate the theory of the modern state which was presumed as a mode of governing the multitude, and the idea of a constitution imagined as a social contract.

Keywords: Smart City, Digital Citizenship, Panopticon, Digital Free Will

More than half of the world's population lives in cities, which creates serious pressure on cities. Eliminating this pressure is important for the sustainability of cities, as well as for improving the quality of urban life. In this context, the smart city model has recently been utilised to address urban sustainability challenges and enhance the quality of urban life. The model has a framework aimed at overcoming the mentioned issues through the use of technology. This model has begun to be included in upper-scale policy documents all around the world, along with Turkey. However, the human and physical entities that make up the components of the smart city differ spatially within the country, which points to the problem that the smart city model cannot be equally effective everywhere. Therefore, this study aims to demonstrate the trend of NUTS 3 regions in Turkey to become smart cities based on variables considered the most important components of a smart city, such as technological infrastructure, human capital, and governance structure. In order to achieve this goal, cluster analysis was applied to these variables. The analysis has revealed that there are five different clusters in Turkey that differ from each other in terms of the tendency to become smart cities. The findings indicate that smart city applications cannot be used equally effectively and efficiently in each region in parallel with the differentiation of the level of development.

Smart City is a new approach proposed to improve the quality of life of the city people today. In countries such as Turkey it is seen as a way out to overcome the problems caused by rapid urbanization. For this reason, this approach has been adopted as a national policy in the field of urbanization in strategy documents, decrees and circulars. However, Turkey is a country where regional disparities, especially in underdeveloped regions is situated in front of the administrative implementation of this policy proposals and socioeconomic barriers. Because such policy proposals require institutional capacity, infrastructure, intercity cooperation, resource allocation and social awareness. In this direction, the aim of the study is to reveal the factors that make it difficult to implement this new policy proposal in cities under regional underdevelopment conditions. The data of the development indicators of the cities of Bingöl, Kars, Bitlis and Hakkari in the Eastern Anatolia Region, which has the characteristics of underdeveloped regions, were evaluated and the applicability of this policy proposal was analyzed based on the current situation and capacities of the cities. In order to reveal the socioeconomic development difference of the research area,

-ÖZET-
Yerküre üzerinde nüfusun artması, kent politikalarının değişmesi ve sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm kavramlarının popülerlik kazanması ile
artık akıllı kentler kavramı ön plana çıkmaktadır. Akıllı kentler yalnızca elektronik veya dijital olanaklardan yararlanan kent olarak
değerlendirilemez. Sosyoekonomik olarak insan paydaşı ile beraber kentin sürdürülebilir bir yaşam alanına dönüşebilmesi ve çevresel
tehlikelerin ve risklerin en aza indirildiği bir habitat oluşturabilmektir. Bu bakımdan kentlerin en önemli sorunları olarak görünün katı atıkların geri
dönüşüme kazandırılabilmesi ile birlikte insana zarar vermeden doğa ile buluşabilmesi için akıllı kent uygulamaları önem arz etmektedir. Bu
çalışmada akıllı kentler kavramı üzerinden ülkemizde atık yönetimine yönelik olarak yapılan çalışmalar üzerinden “gelecekte neler yapılabilir?”
sorusunun yanıtı aranmaktadır.
***
ABSTRACT
With the increase of population on the earth, the change of city politics and the popularity of sustainability and recycling concepts, the concept of
smart cities now stands out. Smart cities cannot be considered as cities that only benefit from electronic or digital opportunities.
Socioeconomically, together with human stakeholders, the city can be transformed into a sustainable living space and a habitat can be created
where environmental hazards and risks are minimized. In this respect, as the most important problems of the cities, seem to be the recycling of
solid wastes together with intelligent urban practices to be able to meet with nature without harming human beings are important. In this study,
the answer to the question "what can be done in the future" is sought through the studies made on waste management in our country through
the concept of smart cities.

Alvin Toffler, The Third Wave (1981) başlıklı kitabında, içinde bulunduğumuz bilgi çağını "üçüncü dalga" olarak adlandırmaktadır. Bilgi çağında teknoloji hayatımızın her köşesinde yer alarak kentlerimizde belirli bir altyapıyı gerektirmektedir. Akıllı kentler, işte bu gereklilik çerçevesinde, sürdürülebilir kentleşme için teknolojinin kentlere uygulanmaya başlamasıyla ortaya çıkmıştır. Kentsel alanların sorunlarına çözümler bulmak, onları günün ihtiyaç ve taleplerine uygun, sürdürülebilir duruma getirmek için kullanılan bir başka yöntem de kentsel dönüşümdür. Türkiye'de kavram olarak 04.03.2004 tarihli ve 5104 sayılı Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu ile ilk kez belirtilmiş olan "kentsel dönüşüm", bugün teknolojiden bağımsız olarak düşünülemez. Kentsel dönüşümde birincil aktör olan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ülkemizin akıllı kentlere ilişkin strateji ve eylem planında gelecekteki problem ve ihtiyaçları öngörerek hayata değer katan, çözümler üreten, daha yaşanabilir ve sürdürülebilir kentler yaratmayı hedeflemektedir. Bunun yanı sıra, kentsel dönüşüm süreçlerinin akıllı kentler yaratmada bir fırsat olarak değerlendirildiği yeni bir yaklaşımın benimsenmeye başladığı görülmektedir. Bu Tez kapsamında, bilgi çağının ve sürdürülebilir kentleşmenin gerekli kıldığı akıllı kentlere geçiş süreci, kentsel dönüşüm politikasıyla birlikte incelenmiştir. Bu çerçevede, literatür taraması ve doküman analizine ek olarak Türkiye'nin çeşitli merkezi ve yerel yönetim birimlerindeki, sivil toplum ve özel sektör kuruluşlarındaki araştırma konusunda uzman, ilgili ve yetkili kişilerle görüşmeler yapılarak alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Böylece, geçmişin sorunlu kentleşme birikimini iyileştirmeyi amaçlayan kentsel dönüşüm uygulamalarının geleceğin ihtiyacı olan akıllı kent girişimleriyle analizinde katılımcıların bilgi ve deneyimlerinden faydalanılmıştır. Türkiye'deki kentlerin yakın gelecekte takip edecekleri politikalar ortaya konularak değerlendirilmiş ve öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Sözcükler Kentsel Dönüşüm, Akıllı Kentler, Sürdürülebilir Kentleşme, Türkiye. iv ABSTRACT Dinç, Betül. A New Transition from Urban Transformation to Smart Urban Transformation in the Information Age, Master's Thesis, Ankara, 2020. In his book, The Third Wave (1981), Alvin Toffler calls the information age we are in as "the third wave". In the information age, technology takes place in every corner of our lives and requires a specific infrastructure in our cities. Within the framework of this requirement, smart cities have emerged when technology has begun to be applied to cities for sustainable urbanization. Another method used to find solutions to the problems of urban areas, to adapt them to today's needs and demands and to make them sustainable is urban transformation. "Urban transformation" is indicated for the first time as a concept in Turkey with dated 04.03.2004 and numbered 5104 North Ankara Urban Transformation Project Act. Today, urban transformation cannot be considered independent of technology. Ministry of Environment and Urbanization, the primary actor in urban transformation, aims to create more livable and sustainable cities that add

from the annual reports of the Urban Information System between 2005 and 2015. The first part of the study will be applied to the primary and secondary sources related to the subject by making use of the descriptive analysis method. Statistical information will be included in the theoretical and practical part of the study. In the study, it is planned to use the interview technique from qualitative analysis methods.

Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan değişim ve dönüşüm beraberinde insanoğlunun hayatını
kolaylaştıracak birçok yenilik getirmiştir. Bununla birlikte devlet-vatandaş ilişkileri bağlamında
kamusal hizmetlerin 7/24 bir anlayışla hızlı, etkin, kaliteli ve verimli sunulması gündeme gelmiştir.
Zaman içerisinde nüfus yoğunluğunun da artmasıyla kentsel yaşamın karmaşıklaşması bunun yanında
vatandaşların çeşitlenen ihtiyaçlarının karşılanması hususunda zorlukların yaşanması söz konusu
olmuştur. İşte tam da bu noktada günümüzde teknolojinin kent yaşamını kolaylaştırabilecek ve daha
kaliteli hale getirebilecek etkili bir çözüm yolu olup olamayacağı gündeme gelmiştir. Böylece
hayatımıza giren teknolojinin kentlerdeki yansıması, kentin problemlerini teknolojiden faydalanarak
çözmeyi amaç edinen “akıllı kent” modeli ile olmuştur. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, kentler
üzerinde bilgi iletişim teknolojileri vasıtası ile önemli bir değişime sebep olan ve vatandaşların hizmet
alma kalitesini yükselteceğine inanılan akıllı kentlerin temel özellik ve bileşenlerini açıklayarak, dünya
ve Türkiye’de iyi uygulama örnekleri üzerinden akıllı kent uygulamalarını ele alıp incelemektir. Bu
amaçla çalışmada, ilk bölümde, akıllı kent tanımı, bileşenleri ve akıllı kent göstergelerine yer
verilmektedir. İkinci bölümde ise uluslararası ölçekte uygulanan akıllı kent uygulamaları kısaca
değinildikten sonra, Türkiye’deki akıllı kentlere geçiş sürecine değinilecektir.

Teknolojik gelişme ve birikim, üretim teknolojilerinde kullanıldıktan yaklaşık bir asır sonra insanların yaşamlarını kolaylaştırması maksadıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojileri özellikle 1970’li yıllardan itibaren ilerleme sağlamış, ağ teknolojileri ve bilgisayarlar geliştirilmiştir. Dünya teknolojik gelişmelere bağlı olarak 1980’li yıllardan itibaren yoğun bir dijitalleşme evresine girmiştir. Öyle ki içinde bulunduğumuz zaman dilimi “Dijital Çağ” olarak da tanımlanmaktadır. Kamu sektöründe veya özel sektörde hemen hemen her kurum ve kuruluş bu yeni çağa uyum sağlamayabilmek için çok büyük maddi kaynak ayırmakta ve bir o kadar da yoğun çaba sarf etmektedir. İnsanların özellikle içerisinde bulunduğumuz yüzyılda teknolojiye olan bağlılığı ve bu imkanların gelişmesi, yaşadıkları coğrafya üzerindeki sorunların çözümüne yönelik katkı sunmalarına olanak tanımaktadır. Bilgi çağı ve bilgi toplumu ile teknoloji toplumu arasındaki ilişki bu dönemlerde kurulmaya başlanmıştır. Teknolojinin değişim ve dönüşümü, insan yaşamını kolaylaştırmaya yönelik birtakım uygulamaları ve çözümleri gündeme getirmiştir. Tüm bu imkanlar doğrultusunda akıllı kent yaklaşımı yeni bir model olarak görülmüş, insan yerleşimlerinin sürdürülebilmesi ve kaliteli yaşamın sağlanması maksadıyla birçok uygulama karşımıza çıkmaya başlamıştır. Bununla birlikte yine 1980’li yıllarla birlikte Türkiye göç meselesi bakımından da hareketli yıllar yaşamıştır. Önceleri sadece bir geçiş ülkesi olarak anılan Türkiye artık bir son durak ülke olma durumuna gelmiştir. Özellikle 2011 yılında baş gösteren Suriye İç Savaşı ve buna bağlı olarak yaşanan kitlesel göç hareketleri Türkiye’de göç meselesinin bir kez daha yoğun bir şekilde gündeme gelmesine sebep olmuştur. Bugün Türkiye hem sınırları dahilinde hem de sınır ötesinde milyonlarca göçmen ve yerinden edilmiş kişinin sorumluluğunu üstlenmiş durumdadır. Bu yoğun göç hareketleri yaşanırken göçmenlerin dijital imkanlara erişimi hususu da önem arz eden bir mesele olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira internet başta olmak üzere diğer birçok dijital imkana erişim noktasında göçmenler dezavantajlı bir grup olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmada dijital dezavantajlı bir grup olarak göçmenler ele alınmaktadır. Göçmenlerin bilgi ve iletişim teknolojilerinin aktif olarak kullanıldığı akıllı kent altyapısını kullanma noktasında yaşadıkları sıkıntılar dijital imkanlara erişim boyutuyla irdelenmektedir.

Günümüzde şehirler, Covid-19 salgını sonrası sürdürülebilir kalkınma için planlama perspektifinde bir değişikliğe ihtiyaç duymaktadır. Akıllı şehir kavramı, Türkiye'deki birçok orta ölçekli şehre böyle bir değişim için fırsatlar sunmaktadır. Dünyanın, akıllı kent yaklaşımını benimsemeye başlaması ve gelişen teknoloji ile bu teknolojik araçların kentsel sağlık teması da dahil olmak üzere, yaşanabilirlik boyutlarının yeterli düzeyde karşılanmasını sağlayacak şekilde kentlere uyarlanması gerekmektedir. Halk sağlığı aynı zamanda toplumsal mekân ve kamusal planlama sorunsalıdır. Bu bağlamda bu çalışmada, Covid-19 salgını sonrası kentsel sorunları hafifletmek ve akıllı kentlerin gelecekte salgınlarla mücadele etmede başvurabileceği yollar "halk/kamu sağlığı" temelli akıllı kent yaklaşımı kapsamında ele alınarak değerlendirmeler ve öneriler sunulmuştur. Bu çalışmada tartışılan konular, Türkiye'deki Covid-19 salgını sonrası "halk/kamu sağlığı" temelinde akıllı planlama ve akıllı kent oluşturma süreci için makul politika müdahalelerinin geliştirilmesine  yardımcı olacaktır. Ayrıca çalışmanın, Covid-19 salgını sonrası kentlerin halk sağlığı açısından gelecekte yaşanabilecek diğer afetlere / salgınlara ilişkin planlanması / tasarlanması sürecinde politika yapıcılara, araştırmacılara ve literatüre önemli bir katkı sunması beklenmektedir. Anahtar Kelimeler: Akıllı kent, pandemi , Covid-19, halk/kamu sağlığı, Wuhan.

Çalışmanın amacı, akıllı kent uygulamalarını engelli politikaları üzerinden değerlendirerek, dünyadaki örnek uygulamaların anlatılması ve bu perspektifte yerel yönetimlerin akıllı kent uygulamalarında,
engelsiz projelerin ne şekilde geliştirilebileceğine yönelik bazı öneriler sunmaktır. Çalışma nitel olarak hazırlanmış ve akıllı kent kavramının tanımı yapılarak, dünya örneklerinden ve Türkiye’de gerçekleştirilmiş projelerden bahsedilmiştir. Engelli politikalarının daha etkin bir biçimde hayata geçirilebilmesi ve engelsiz bir yaşam adına akıllı kent uygulamalarında yerel yönetimler tarafından sunulabilecek hizmetlere ilişkin bazı önerilerde bulunulmuştur.

Bu çalışma akıllı şehir bağlamında vatandaş katılım sürecine odaklanmaktadır. Akıllı şehirlerde vatandaş katılımını inceleyen çalışmaların önemli bir kısmı katılım mekanizmaları ve vatandaşların akıllı şehirdeki rolleri üzerinde durmakta, vatandaş katılım sürecini incelememektedir. Çalışmada Kitchenham’ın (2004) sistematik literatür incelemesi çerçevesi kullanılarak akıllı şehirlerde vatandaş katılım süreci analiz edilmiştir. Araştırmanın temel amacı, akıllı şehirlerde vatandaş katılımı üzerine yapılmış çalışmaları inceleyerek vatandaş katılım sürecinde dikkat edilmesi gereken hususları belirlemektir. 2016-2021 yılları arasında Google Scholar veri tabanında sistematik bir tarama yapılarak 139 bilimsel çalışma arasından seçilen 20 adet makale konu, yöntem, yayın türü ve yayın yılı yönlerinden analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda akıllı şehirlerde vatandaş katılım sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar; katılım sürecinin hedeflerini belirlemek, katılımcıların kapsamı ve seçimi, vatandaşların akıllı şehirdeki rollerini belirlemek, projelerin hazırlık aşamasında vatandaş katılımının sağlanması, paydaş analizinin yapılması ve katılımın değerlendirilmesi olmak üzere altı başlık altında toplanmıştır. Çalışma akıllı şehirlerde vatandaş katılım sürecine ilişkin açıklayıcı bir çerçeve sunmaktadır

Öz: Temel hedeflerinden birinin insanların yaşam kalitesini iyileştirmek olan akıllı kentler küyerel bir fenomendir. Her kentin benzersiz ve farklı problemlere sahip olması kentlerin yerel düzeyde Kent Gelişim Stratejileri (KGS) ile ele alınmasını gerekli kılmaktadır. Yereldeki kent yönetimi modeli akıllı KGS'yi ve uygulama yollarını etkilemektedir. Küreselleşen ve gelişen teknoloji ile ortaya çıkan akıllı kent kavramı uygun yönetişim modelini bulma zorluğunun üstesinden gelmeye çözümler sunmaktadır. Günümüzde kentler, kentlerini yönetmek ve KGS'yi uygulamak için yeni bir kavramı benimsemeye başlamaktadır. Bu kavrama "akıllı yönetişim" adı verilmektedir. Akıllı kent yönetişimi, çeşitli araçları kullanarak katılım sürecine tüm paydaşları dâhil etmektedir. Bu araçlardan biri de yaşayan laboratuvarlardır. Yaşayan laboratuvarlar paydaşları sürece dâhil etmeye uygun olsa da literatürde akıllı kent yönetişimi ve yaşayan laboratuvarlar arasındaki etkileşimin üzerinde yeteri kadar durulmamıştır. Bu makale, akıllı kent yönetişimi sürecinde paydaş katılımının zorluklarına çözüm olarak yaşayan laboratuvarlar yaklaşımının benimsenmesinin gerekliliğini tartışmaktadır. Bu sayede çalışmanın, yaşayan laboratuvarların ne olması gerektiğine dair devam eden tartışmalara da katkı sunması beklenmektedir.

Akıllı şehir anlayışında bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasıyla halkın karar alma süreçlerine katılımları artmaktadır. Bu nedenle çalışmada, topluma en yakın belediye birim olan Beyaz Masa aracılığıyla vatandaşların karar alma mekanizmalarına katılım düzeylerinin tespiti amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemi olarak mülakat tekniği kullanılmıştır. Yirmi iki tane yarı yapılandırılmış mülakat sorusu hazırlanmış ve on dört Beyaz Masa personeliyle birebir mülakat yapılmıştır. Mülakatlardan elde edilen veriler Uluslararası Halk Katılım Derneği tarafından hazırlanan katılım modeline göre analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Uluslararası Halk Katılım Derneği’nin hazırladığı halk katılımı modeline göre Beyaz Masa’nın vatandaşların karar alma mekanizmalarına katılım düzeylerinin geliştirilebilir/artırılabilir aşamada olduğu görülmüştür.

Öz Sürdürülebilir kalkınma dünyadaki tüm ülkelerin sürdürdüğü ekonomik ve sosyal politikaların temelini oluşturmaktadır. 2018 yılında dünya nüfusunun %55,3'ü kentlerde yaşamaktadır ve 2030 yılında da bu oranın %75'i aşması beklenmektedir. Bu bağlamda kentsel büyümenin de-netlenmesi ve yönlendirilmesi gerekmektedir. İleriye dönük bir kent politikasından yoksun bü-yüyen kentler afetler karşısında çaresiz kalmaktadırlar. Kentsel yaşam kalitesinin arttırılma-sıyla birlikte kentin doğa ile uyumunun sağlanması gerekmektedir. Sürdürülebilir kentler, in-sanın doğa ile uyumunun sağlanmasını ve afetlere karşı kentlerin hazır olmasını sağlarken akıllı kentler ise bilgi iletişim teknolojilerini kullanarak afetler sonrasında kentlerin daha planlı bir şekilde toparlanmasına yardımcı olacaktır. Bu sayede de afetler karşısında şehirler çaresiz kalmayacaktır. Türkiye'de ulusal ya da sektörel afetle mücadele politikası izlemektense, bir niş olarak kent ortaya çıkmaktadır. Türkiye tarihinde afet kaynaklı en büyük kaybı yaşadığımız 1999 Marmara Depremi bu kavramlar dâhilinde incelenecektir. Türkiye'de sürdürülebilir ve akıllı kentler kapsamında kaderci, iyileştirici, reaktif bir devletten, kendine güvenen, koruyucu ve pro-aktif devlete dönüşümün sağlanması gerekmektedir. Kentlerin afetlere karşı hazırlıklı olabilmesi için hem sürdürülebilir hem de akıllı olması gerektiği aşikârdır.

Günümüzde teknoloji kullanımı her alanda hızla ilerleme göstermektedir. Eğitimden sağlığa, eğlenceden endüstriye insan yaşamını doğrudan teknoloji etkilemektedir. Kent, kentleşme ve mimari
alanlarında teknoloji göz ardı edilemeyecek oranda önemlidir. İnsanların kişisel yaşam alanlarından, sosyal anlamda toplumun tüm temel ögelerine teknoloji nüfus etmiştir. Teknoloji kavramları
bilgi ve iletişim araçları ile kentlerin ve mimarinin de şekillenmesinde rol oynamaktadır. Akıllı
şehirlerin konuşulduğu bugünlerde farklı alanlarda çalışan uzmanların bir araya gelerek kent ve
kentleşme alanlarına yoğunlaştıkları görülmektedir. Mühendisliğin farklı dalları ve mimarlık alanının ortaya koyduğu çalışmalar yeni bazı kavramları da bizlere kazandırmaktadır. Kentleşme ve
mimaride elektronik dönüşüm olarak adlandırılacak yeni konu başlıkları bu çalışmada ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kent, kentleşme ve mimari kavramlarına ışık tutulmak amaçlanmıştır.
Aynı zamanda bilişim teknolojilerinin kentleşme – akıllı şehirler uyumuna değinilmiştir. Kent,
kentleşme ve mimari konularında elektronik dönüşümün önümüzdeki yıllarda ivmelenme göstereceği ortadadır. Bu araştırmanın, yapılacak sonraki çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Günümüz internet araç ve teknolojileri insan yaşantısına dair çeşitli kolaylıklar sağlayabilmektedir. Özellikle son yıllarda literatüre de yerleşen Nesnelerin İnterneti (IoT-Internet of Things), pek çok farklı alanda insan müdahalesini minimum düzeye indirgeyerek gündelik yaşantının farklı alanlarındaki 'verimliliği' artırabilmektedir. Ancak öte yandan söz konusu kullanım biçimleri beraberinde öngörülmesi zor yeni sorunları da getirebilmektedir. Bu doğrultuda bakıldığında kitle iletişim araçları vasıtasıyla toplumsal ve/veya bireysel yaşantının çeşitli kademelerinde yaşanabilecek sorunları öngörme ve bunlara çözüm bulma amacı taşıyan risk iletişimi stratejileri, nesnelerin interneti olgusuyla da farklı perspektiflerden katkı sağlayabilmektedir. Ancak gelişen internet teknolojilerinin beraberinde yeni sorunları da gündeme getirme potansiyeli, nesnelerin internetini yeni risklerin taşıyıcısına dönüştürebilmektedir. Bu çalışmada da, risk iletişiminin klasik işleyiş paradigmalarından hareketle, nesnelerin internetinin risk olgusuna karşı taşıdığı olanaklar ile ortaya çıkabilecek 'yeni tip riskler' arasındaki temel çelişkiler tartışılmaktadır.

Küresel büyüme ve kentsel nüfusun hızla artışıyla ortaya çıkan sorunları çözebilmek için geleneksel kamu politikaları terk edilmekte, vatandaşların yaşam kalitesini ve kamusal hizmetlerden memnuniyetlerini arttırmak için bilgi iletişim teknolojileri yaşamın her alanına entegre edilmektedir. Ayrıca hızlı nüfus artışı sonucu kentlerde ortaya çıkan ulaşım, enerji, su, sağlık, çevre ve güvenlik gibi birçok alandaki sorunun çözümünde de teknoloji bir araç olarak kullanılarak, kentlerin yoğunlaşan kent nüfusunun ortaya çıkardığı sorunlara pratik çözümler için akıllı uygulamalar denenmektedir. Bunların sonucu olarak kentler daha çok dijitalleşmekte ve kentli dijital bir kimlik kazanmaktadır. Çoklu bir ağa dönüşen yaşam alanlarında, toplumun refah düzeyini yükseltebilmek ve sürdürülebilir düzeyde devam ettirilebilmek için; nüfus, kaynak, çevre ve bilgi işlem teknolojilerinin karşılıklı ve uygun olarak düzenlenmesi adeta bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu süreçte giderek artan ve çeşitlenen hizmet beklentileri devletleri, kamu yönetimlerini ve yerel yönetimleri kentleri daha iyi analiz etmeye, sorunları önceden tahmin etmeye, sınırlı kaynakları ileri teknoloji desteğiyle verimli kullanmaya zorlamaktadır. Bu durum, akıllı kent projelerinin doğuşunu ve yayılımını tetiklemiştir. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, dünyadaki akıllı kent uygulama örnekleri ile Türkiye'deki akıllı kent uygulamalarını karşılaştırmalı olarak ele almaktır. Çalışma nitel bir yöntemle oluşturulmuştur. Öncelikle akıllı kent kavramı; ardından akıllı kentlerin unsurları ve teknolojileri incelenecek, daha sonra ise dünyadaki örnek uygulamalar ile Türkiye'deki akıllı kent uygulamaları kıyaslanarak değerlendirilecektir. Böylece Türkiye'nin, akıllı kent vizyonunda ulaştığı düzey daha net saptanabilecektir. ABSTRACT To solve the problems generated from fast-changing world order; information and communication technologies are combined with daily life to improve citizens' quality of life and their satisfaction from public services. Besides, by using technology as a tool to solve problems that appear in cities, caused by rapid population growth, such as transportation, energy, water, health, environment, secure and security, smart combinations are being tried for practical solutions to problems caused by overpopulation in cities. As a result, cities become more digital and citizens gain the new digital identity. In life spaces which turn into a complex network, it is almost obligatory to regulate population, resources, environment and communication and information technologies in themselves to improve citizens' life quality and keep it in a sustainable level. Within this period, improving and diversifying service expectations push governments, public and local administrations to analyze cities better, predict the upcoming problems and use limited resources productively with the help of high technology. This situation has triggered to exist and expand smart city projects. In this context, the main aim of this research is determined to consider good examples of smart city projects and to discuss comparatively their reflections on cities in Turkey. The qualitative approach is used. Firstly, smart city concept and components and characteristics of smart cities will be examined and than good examples of the smart city implementations around the World and Turkey will be compared and evaluated. Thus, it will be possible to determine the level of Turkey in this regard and compare it with the developments around the World.