Turk Dili Ve Edebiyati Ansiklopedisi

Bu eser, Nazım Hikmet’in ilk şiir kitabıdır. Akbaba Neşriyatı tarafından 1925 yılında Arap harfleriyle yayınlanan Dağların Havası’nda, “İstanbul gibi modern bir şehirde yaşayan ve gelir düzeyi oldukça yüksek bir tüccar kızının Ankara’ya babasını ziyaret etmek için yaptığı bir seyahat ve bu seyahatte karşılaştığı zorluklar” anlatılır. Ayrıca eserde, bir taraftan İstanbul ile Anadolu arasındaki yaşam farkı ortaya konulurken, diğer taraftan iki farklı ortamda yetişen bu tip insanların da birlikte bir hayat kurabileceği mesajı verilir.

Dağların Havası, Seyfettin Özege’nin “Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu”nda Yusuf Ziya Ortaç’ın eseri olarak görüldüğü için yıllarca Nazım Hikmet’in toplu şiirlerinde yer almamıştır. Akbaba Neşriyatından çıkması nedeniyle de Yusuf Ziya Ortaç adına kaydedilmiş olma ihtimali yüksektir.

Ancak Bilim ve Sanat dergisinin 1982 tarihli 18. sayısında Kemal Sülker’in “Nazım Hikmet’in Bilinmeyen Manzum Bir Romanı” başlıklı yazısıyla eserin Nazım Hikmet’e ait olduğu ortaya çıkmış ve şairin şiir kitaplarının daha sonraki toplu basımlarında yer almıştır. Ayrıca söz konusu eser hakkında, NTV Tarih dergisinin 2010 Temmuz sayısında “NTV Tarih Nazım Hikmet’in İlk Şiir Kitabını Buldu!” başlığıyla bir yazı
yayımlanmıştır.

Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi tarafından, 12-14 Kasım 2014’te düzenlenen Türk Kültürü Araştırmaları Sempozyumunda sunduğumuz Uppsala Üniversitesindeki Türk Mirası başlıklı bildirinin bir bölümü olan bu eser, bugün İsveç’te bulunan Uppsala Üniversitesinin Carolina Rediviva Kütüphane’sindeki Prof. Dr. Walter Björkman’ın mirası içinde yer almaktadır.

Günümüzde çok az sayıda nüshası olan bu kitabın tıpkıbasımının şimdiye kadar yapılmamış olması bizi, daha önce sunduğumuz bildiri ve yazdığımız Profesör Walter Björkman’ın Mirası adlı makalenin bir bölümü olan bu eseri ayrı bir çalışma olarak yayınlamaya sevk eden önemli sebeplerden biri oldu.

Diğer taraftan, bu eserin özellikle yurtdışında Türkçe öğrenenlerin Türk edebiyatına dair yazar ve şairleri tanımasına katkı sağlayacağı ve Türkoloji bölümlerinde okutulan Osmanlıca derslerinde kullanılması muhtemel materyallerden biri olacağı kanaati de bu çalışmayı yapmamızda etkili olmuştur.

Son olarak, okuyucuların eseri rahatlıkla takip edebilmeleri için tıpkıbasımı ile çeviri yazı şekli karşılıklı olarak verilmiştir.

Genel Türkçe, (turkic; turk) fiil köklerine ve isim gövdelerine ek getirilerek kelime türetilen eklemeli (agglutinativ) bir dildir. Altay dil birliği içerisinde Moğolca, Tunguzca, Korece ve Japonca ile birlikte yer alarak Altay dil âilesini (veya Altay dil grubunu) oluşturur. Genel Türkçe başlangıçtan bu güne kadar sekiz evreye ayrılır.

Atabasklar, Atabask halkları, Atabask Kızılderilileri, Athabaskalar[2] ya da Deneler (İngilizce: Athabascan/Athabaskan/Athapascan/Athapaskan/Dene peoples, Athabascans, Athabascan Indians, Athabascan Native Americans, Athabascan-speaking peoples, Athabasca Indians), Kuzey Amerika'da Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada'da yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubundan dilleri konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist-şamanist Kızılderili halklardır. Kanada (Kanada Atabaskları) Alaska (Alaska Atabaskları) yoğun olmak üzere. ABD'nin Kuzey Pasifik kıyıları, orta güney bölgeleri ile Meksika'nın kuzey sınır bölgelerine kadar yerli halk Atabask dili konuşur bu dilde yoğun Türkçe kökenli kelime mevcuttur. Şaman kültürü ile Türk kültürüne yakın bir kültür vardır. Atabaskan çoğunlukla kabile şeflerinin lakabıdır. Son yapılan bilimsel çalışmalarla Atabaskların Ural Altay Türk dil gurubu Yenisey dili ile ortak dil yapısına sahip olduğu kanıtlanmıştır. Atabaskların Asyadan Amerika ya Bering boğazı üzerinden göç ederek Amerika kıtasına yerleştikleri belirtilmektedir....
Devamı yazımızda...
Fatih Mehmet Yiğit

Türk edebiyatı 17. Yüzyıldan beri gelişmeye başlamıştır. Eskiden şairler Arap ve Fars şairleri özenerek şiirlerini yazarken Tanzimat dönemiyle birlikte bu edebiyat metropolü Paris olacaktır. Şairler de Paris’e gidip Batı edebiyatını yakından tanımaya başlamıştır. Orada kaldıkları sürece edebiyata olan bakış açıları değişmeye başlar ve geri döndüklerinde, edebiyatı bağlı olduğu Doğu geleneğinin cenderesinden çıkarmaya çalışmışlardır. Böylelikle Tanzimat dönemiyle birlikte modernleşme hareketi başlayacak. Bu yenileme faaliyetini halka tanıtmak için belirli merkezlerde şairler ve sanatçılar bir araya gelmişlerdir. Onların toplandıkları yerde edebî mütalaalarda bulunurlar ve birbirlerine şiirler okuyup tenkitlerini almışlar. İşte bu topluluklara edebî çevreler olarak tanıtılmaya başlanmıştır.

Öncelikle şunu belirtmek lazım, tanınmış kişilerin hayat hikâyelerinden bahseden bir tür olan biyografi, insanlıkla yaşıt bir bilim dalıdır ve bu dalın gelişmişliği bir anlamda o toplumun uygarlık düzeyini gösteren bir ölçüttür. Bu anlamda İslam dünyasında tarih çok fazla dikkate alınan bilim dallarından biridir. Tarihin alt dalları içinde ise özellikle biyografi, çok önem kazanmıştır. Çünkü İslam tarihçiliği, Hz. Peygamberin hayat ve faaliyetlerinin incelenmesiyle yani biyografi ile başlar. Giderek sonraki tarihçiler bu alanı genişletti. Ayrıca, İslam tarihinin önemli kişilerinin topluma örnek olarak takdimi de biyografiyi gündemde tutan bir başka husus oldu. Bu yüzden biyografi İslam tarihçiliği içinde hep çok önemli bir alan olmuştur. XII. yüzyıl sonlarına kadar Arapça olarak devam eden bu gelenek, sonraki yüzyıldan itibaren yerini Farsça örneklere bırakmaya başladı. XV. yüzyıldan itibaren ise bayrağı Türkçe devraldı. Dil farkı dışında izlenen yöntem, daha önce Arapça yazılan biyografiler gibiydi. Biyografi geleneği XVI. yüzyılda Osmanlı coğrafyasında ilk örneklerini verdikten sonra Şakâyıku'n-Nu'maniyye telif ve zeyilleri ile bilginlerin biyografilerinin derlenip sunulmasında, Nefehâtü'l-Üns'ü izleyen çok sayıda eserle erenlerin hayatlarının yazılıp derlenmesinde, öte yandan da sultanların, vezirlerin, şeyhülislamların, defterdarların, hekimlerin, hattatların, musiki ustalarının ve bunlara eklenecek olan toplumdaki diğer sosyal sınıfların bütününü kuşatacak şekilde XX. yüzyıl başlarına kadar bir zincirin halkaları gibi birbirine eklenerek (zeyl geleneği) devam etmiştir. Hatta bu anlamda Osmanlıda

Edebi muhitler geleneği, Türkler Anadolu’ya taşınmadan önce devam eden bir gelenekti. Eski Türk boyları Selçuklar, Beylikler, Osmanlılar gibi Anadolu’ya taşındıktan sonra geleneğin varlığını sürdürebilirmişler. İlmi, edebi, siyasi gibi konulardan oluşan bu sohbet geleneği insanları eğitmeği hedefliyordu. Bu sohbetler belli bir topluluğa ihtiyaç duyduğu için mekâna da ihtiyaç duyardı. Eskiden şairler, fakihler, edipler gibi üstün ilme sahibi olanlar bir araya gelmek üzere kahvehaneler, meyhaneler, konaklar, dükkanlar, devlet dairleri gibi mekânlarda toplanıyorlardı. Fakat zaman zaman özellikle Osmanlı döneminde bu gelenek azalarak küçülerek sadece padişah sarayında gelişen bir gelenek haline gelmiştir.

Nâbî’nın kaleme aldığı Hayrîyye eseri oğlu Ebu’l-Hayr Mehmet Çelebi için yazmıştır. Oğlunu iyiliği yapmayı teşvik eden, kötü huy ve davranışlardan uzak durmasının gerektiğini söyleyen ve dinî emirlerini yerine getirip yasaklarını yapmasına engel olmaya çalışan Nasihat-name tarzında olan bu eserin çeşitli bölümlerden oluşur. Her bölüm farklı konudan bahseder. Burada oğluna verdiği şehadet getirme nasihatten oluşan bölümü işlenecek.

Bu çalışma da Farsça olarak, Ferâmerz b. Haddâd b. Abdullah El-Kâtibü'l-Ercânî tarafından yazılmış Semek-i Ayyâr adlı eserin, Türkçeye tercümesi olan Kıssa-i Şehr-i Şâtırân’ın 201a-220b yapraklarının transkripsiyonlu metni ortaya konarak incelenmiştir. Doğaüstü öğeleri içinde barındıran bir eser olan Kıssa-i Şehr-i Şâtırân, eski İran ahilik teşkilatını ve halk hikâyelerini içinde barındıran bir metindir.

Bilim dili, bilim dili olarak Türkçe, Türkçeye giren yabancı sözcükler, yabancı dille eğitim, kitle iletişim araçları, ödüller, Türkçenin günümüzdeki sorunları, TDK'nin görevini ne derece yaptığı konusunda bir söyleşi.

Demir, Nurettin 2009. “Her Dille Bilim Yapılabilir”. Türk Dili, Dil ve Edebiyat Dergisi 693, Söyleşi Özel Sayısı. 352-360.

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ

GENÇ TÜRKOLOGLAR YAZ SEMİNERİ PROGRAMI
27-28 HAZİRAN 2019, PERŞEMBE-CUMA

SAAT: 09.00

ADRES
Bağlıca Kampüsü Fatih Sultan Mahallesi Eskişehir Yolu 18. Km 06790 Etimesgut / Ankara

ULAŞIM: http://ulasim.baskent.edu.tr

-Dinleyicilere açıktır.
________________________

BAŞKENT UNIVERSITY FACULTY OF ARTS AND SCIENCES DEPARTMENT OF TURKISH LANGUAGE AND LITERATURE

YOUNG TURKOLOGISTS SUMMER SEMINAR PROGRAM
27-28 JUNE 2019, THURSDAY-FRIDAY

TRANSPORTATION: http://ulasim.baskent.edu.tr

- Open to listeners.

Türk halk edebiyatının en zengin türlerinden birisi olan atasözleri, Türk edebiyatında çok eski dönemlerden beri görülen bir tür olup eski Türkçede sab-sav gibi kelimelerle ifade edilmiştir. Yabancı kültürlerin tesiriyle sab, sav kelimelerinin yerine hikmet, emsal, darb-ı mesel gibi kelimeler kullanılmıştır. Türklerin göçebe yaşam tarzına ve sözlü kültüre dayalı medeniyet anlayışı, eski Türk atasözü örneklerinin tespit edilmesini zorlaştırmıştır. Bu sebeple Türk atasözlerine ait ilk örneklerin VIII. yüzyılda dikilen Orhun Abidelerinde yer aldığı kabul edilmiştir. Bu çalışmada, Han Shu adlı Çin yıllıklarında yer alan “Bir kurt kaybedilir, bin koyun kaçar” ifadesinin ilk Türk atasözü örneği olma ihtimali üzerinde durulacaktır.

Proverbs, one of the richest genres of Turkish folk literature, have been seen in ancient Turkish literature for a long time and it is expressed in the old Turkish words such as sab-sav. Words such as hikmet, emsal, darb-ı mesel were used instead of sab-sav with effects of the foreign cultures. The intellection of civilization based on nomadic lifestyles and oral cultures of the Turks made it difficult to determine the samples of the old Turkish proverbs. The researchers claimed that the archetype of Turkish proverbs were on Orhun Monuments which is typed in the 8th century. In this study will focus on the possibility that the phrase "A wolf loses, a thousand sheep escapes" is the archetype of Turkish proverb in the Chinese annuals namely Han Shu.