Dál čakčat njuovvagohtet fas bohccuid, muhto njuovahagaid vuorkkáin leat ain diimmá bierggut miehtá Sámi. Koronaviruspandemiija lea čuohcan sakka maiddái biergomárkaniidda, go ovdamearkka dihte restoráŋŋat leat gártan ráddjet doaimmaidis dahje ollásit steŋget uvssaidis ja danin eai leat oastán seamma olu bierggu.
Arvidsjaur reinslakteri AB beaivválaš jođiheaddji Roland Sangren mielde korona lea váikkuhan sin doaimmaide olu. Sii vuvdet bierggu ovdamearkka dihte festiválaide ja dáhpáhusaide, ja maiddái Norgii ja Supmii.
– Dat leat dat stuorámus oastit mis, muhto váidalahtti eat leat dál bastán vuovdit dohko makkárge buktagiid, lohká Sangren.
Ruoŧas ja Suomas leat ain suokkardallamin hatti. Sangren árvala, ahte Ruoŧa bealde gártet gahčahit hatti sullii 15 proseanttain.
– Dat lea olu, dat váikkuha boazodollui garrasit ja guhkkit áiggis dat ii duođaige leat buorre.
Suoma bálgosiid ovttastusa árvvoštallama mielde haddi boahtá leat dán čavčča 10 euro kilos. Suoma biergooastit eai goittot dán muttus hadderáđđádallamiid hálit namuhit dađi dárkilut hatti. Bálgosiid ovttastusa doaimmajođiheaddji Anne Ollila goittotge deattuha, ahte badjeolbmuin ii leat ráđđi vuovdit bohccobierggu vuoládusain. Biergooastiid mielde sii leat vuovdán sullii 30 proseantta uhcit bierggu go ovddit jagiid, eaige boađe oastit nu olu bierggu go maid leat láven.
Norgga bealde hattit bissot sullii seamma dásis. Finnmark Rein ja Stensaas Reinsdyrslakteri doalahit diimmá hattiid, go fas Min Boazu áigu fállat juobe 10 proseantta eambo go diibmá. Min Boazu máksá maiddái duoljis 90 kruvnnu, muitala fitnodaga beaivválaš jođiheaddji Lasse Johnsen Kvernmo.
Goavvejagi maŋŋá máŋgga sajis miehtá Sámi eai bastte vuovdit nu olu
Bálgosiid ovttastusa ja Suoma luondduriggodatguovddáža dieđuid mielde Suomas bohtet vuovdit dán čavčča sullii 50 000 – 55 000 bohcco. Dat lea sullii goalmmát oasi uhcit go diibmá ja ovddit jagi. Sivvan meari uhccumii lea, go jahki leamaš heittot guohtuma dáfus muohtameari dihte.
Oasis Ruoŧa beale čearuin lea fuolla, go njuovahagat vuolidit hattiid dahje eai oastte obanassiige bierggu. Dasa lassin muhtin čearuin eai bastte oba vuovditge seamma olu go ovdal leat láven.
– Dat lea leamaš nu unnán miessi dán jagi ja min boazolohku lea unnon. Dat lea bahá daidda, geat lávejit misiid vuovdit, šuohkiha Sirges čearu ságadoalli Mikael Kuhmunen.
Áššis eambo maŋŋebárgga davviriikkalaš Ođđasiin.