Geleneksel Türk El Sanatları

The fabric decoration art performed on cotton, linen or rarely silk fabrics by using brush so-called pencil or mould or by using both is called as “block printing”.
          Block printing is one of the arts, which best reflect traditions, customs and tastes of the society. Block printing, like all fields of art, allows that the person making block printing reveal his genuine tastes and creativity. Block printing, which can be rapidly replicated and has economic returns, has a special place and significance in our folk arts, our national cultural assets.
    Headscarf is one of the areas of usage that emerged by the color and mould sense of the people of Anatolia. Hand-printed headscarf is generally made from cotton or squarish cloths called as mermersahi or tulbent. Almost all of the hand-printed headscarves are decorated with plant motifs and made by using mould-pencil printing technique. Today, it's almost impossible to find a brand new hand-printed scarf made by using wooden mould or pencil. These hand-printed scarves can be found in a limited number of museums and collections.
            In this study, examples for hand-printed scarves with plant motifs included in private collections will be given and these hand-printed scarves will be scrutinized in terms of color, mould and composition.

Block Printer Turnayan Family and Establishment of the First Screen Printing Atelier in Üsküdar
One of the traditional arts of the Turkish culture, block printing is a fabric ornamentation art mostly applied on cotton fabrics using brushes or stencils or both. It is clear that block prints manufactured in different ateliers of various districts of İstanbul hold an important and unique position in the history of block printing.  Üsküdar is one of the districts of İstanbul where block printing is heavily exercised. Block prints manufactured here are distinguished from others with their differences in patterns and high quality and are named "Üsküdar Block Prints" in literature.
This study discusses “Turnayan” family from İstanbul who lived in Üsküdar for generations and conveys their adventure of block printing starting from hand carved blocks and continuing with mould blocks. The study also discusses screen printing attempts of Garbiz Turnayan and introduces the first screen printing atelier on the Anatolian Side of İstanbul.
This study aims for recording information which is not available in literature about development and history of block printing in Üsküdar. To this end, a literate review was conducted, the study was built on a scientific foundation and field study, personal interviews and in-situ observation methods were used. Documentation was also provided with photographs.
Keywords: Culture, Traditional Arts, Üsküdar, Block Printing, Screen Printing.

Yazmacılık, çoğunlukla pamuklu kumaşlar üzerine, kalem diye tabir edilen fırça, kalıp veya her ikisi birden kullanılarak yapılan kumaş süsleme sanatıdır.
          Yazmacılık tarihine bakıldığında, İstanbul’un ayrı bir yeri ve önemi olduğu görülür. Yazmacılığın, İstanbul’un Anadolu Yakası’nda, Bağlarbaşı, Yeni Mahalle, Ayazma, Fıstıkağacı, İcadiye, Çengelköy, Kandilli gibi denize kıyısı olan yerlerinde yoğun olarak yapıldığı da bilinmektedir. Üsküdar’ın bu mahalle ve semtlerinin hepsinin geçmişinde, kumaş üzerine baskılar yapan yazma ustalarının, anilin kokan atölyelerin izleri görülür. Eski İstanbul’un tarihsel dokusundaki izler hızla ve birer birer yok olurken, bu izleri yazılı hale getirmek ve gelecek kuşaklara aktarmak büyük önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, yazmacılık hakkındaki mevcut bilgilere katkı sağlamak amaçlanmıştır.

        Alan araştırmasına ve kaynak kişiler ile görüşmelere dayanan bu çalışmada, İcadiye’den Kuzguncuk’a inen Fıstıkağacı Yokuşu ve çevresinde yaşayarak, ömrünü yazmacılığa adamış, çoğu yaşamını yitirmiş ustaların hayat hikâyeleri, o döneme tanıklık etmiş kişilerin ağzından aktarılmıştır.

Yaylak-kışlak hayat tarzı sürmüş olan Türk kültürünün eserleri arasında gösterilen havlı dokumaların üretiminde hayvan postlarından esinlenildiği ve suni post görünümlü olan tülülerin halıya geçişte ilk adım olduğu düşünülmektedir.
Yaz aylarında hayvanlarıyla yaylalara çıkan Yörükler, toplandığında az yer kaplayan ve hafifliği nedeniyle kolay taşınabilen tülüleri çok geniş kullanım alanlarında değerlendirmişlerdir. Tülüler, tıpkı halı gibi atkı, çözgü ve hav sisteminden oluşurlar. Halıdan farklı olarak hav (ilme) sıralarının arasında geniş düz dokuma alanları yer alır. Tülü dokumalarda eğrilmiş veya eğrilmemiş yün ipliklerin yanı sıra işlenmemiş tiftik de kullanılır.
Toplumların kültürlerinin korunarak nesilden nesile aktarımında koleksiyonlar büyük önem taşırlar. Türk kültürünün bir parçası olan tülüler, yakın tarihe kadar ticari değer taşımadıklarından, araştırmacılar ve koleksiyoncular tarafından geç fark edilmişlerdir. Oysaki tülüler yalın anlatım biçimleri sayesinde geleneksel olduğu kadar çağdaş bir görünüme sahiptirler. Kendi yöresinde kullanım alanı bulamayan tülüler bu özellikleri sebebiyle ABD, Kanada ve Avustralya gibi birçok yabancı ülkeden yoğun talep görmektedir. Tülü dokuma tekniği ile motiflerin yerine dokunun ön planda olduğu grafik görüntüler ortaya çıkmaktadır ve bu da günümüz iç mekân tasarımında moda olan bir anlayıştır.
Yurdumuzdaki tülü dokumacılığı ve satışı yurt dışından gelen talebe rağmen, her geçen yıl daha da azalmaktadır. Geçmişte Anadolu’nun hemen hemen bütün yörelerinde tülü dokunurken bugün sadece Sivas Yıldızeli, Balıkesir İvrindi, Kütahya Simav, Aksaray Sultanhanı, Konya ve Malatya’da az sayıda tülü dokunmaktadır. Bunun başlıca nedeni, Türkiye’de üretim yapan firmaların, Pakistan, Çin ve İran gibi el dokumacılığı ile tamirini çok ucuza yapan ülkelerdeki firmalar ile fiyat farkından dolayı rekabet edememeleridir. Kaliteli hammadde ve dokuyucu bulmakta çekilen zorluklar da bu durumun oluşmasında etkilidir.
Geçmişte dokunmuş tülülerin çoğu kullanım sonucunda yıpranarak yok olmuştur. Bu durum göz önüne alındığında geçmiş ile gelecek arasında bağ kuran değerlerin elde kalanlarının kayıt altına alınması, korunması ve saklanması kültürel sürekliliğin sağlanabilmesi için daha önemli hale gelmektedir. Yapılan çalışma kapsamında 1983 yılından beri halı imalatı ve ihracatı ile uğraşan Vardarsuyu Ailesi’ne ait tülü koleksiyonunda yer alan dokumalardan seçilenler incelenmiştir. Örnekler için gözlem fişleri doldurularak, hammadde, boyut, hav uzunluğu, renk ve kompozisyon gibi özellikleri kayıt altına alınmıştır. Ayrıca incelenen tülülerin fotoğrafları çekilmiş, ölçekli çizimleri yapılmıştır.
Bu çalışma ile koleksiyonda yer alan tülüler hakkında elde edinilen bilgilerin yazılı hale getirilerek dokuma literatürüne kazandırılması, ileride dokunabilecek yeni örnekler için kaynak oluşturulması ve böylece dokuma kültürünün gelecek nesillere aktarılmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Karapınar yöresinin sosyal ve ekonomik yapısı içerisinde oldukça önemli bir yere sahip olan tülü dokumalar aynı zamanda yörenin gelenek ve göreneklerini yansıtan, kültürünü geçmişten geleceğe taşıyan günlük kullanım ürünleridir. Bu çalışmada Karapınar tülü dokumaları kaybolmaya yüz tutmuş kültürel miras kapsamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı Karapınar Tülüleri hakkında ortaya çıkan verilerin literatüre kazandırılması, güncel tasarımlara kaynak oluşturulması ve bu şekilde geleneksel dokuma kültürünün gelecek kuşaklara aktarımına katkı sağlanmasıdır. Çalışmada veri toplama araçları olarak literatür taraması, kaynak kişi görüşmesi ve fotoğraf ile belgeleme teknikleri kullanılmıştır. Ulaşılan tülü dokumalardan Karapınar Yöresine ait olanlarının gözlem fişleri oluşturulmuş, renk, hammadde, boyut gibi özellikleri kayıt altına alınmış, teknik ve desen özellikleri açısından da detaylı bir inceleme yapılmıştır. İnceleme sırasında tülü dokumaların daha eski görünmeleri için kimyasal açıcılar ile iplik renklerine müdahaleler yapıldığı, tamir işleminde de bazı alanların orjinale sadık kalınmadan tamir edildiği görülmüştür. Çalışma sonucunda bu gibi durumların kültürel ürünlerin gelecek kuşaklara aktarımına zarar verdiği tespit edilmiştir.
* Bu çalışma Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Birimi Koordinasyon Birimi (BAP) tarafından 2015HZL029 Numaralı Tülü Motiflerinin Araştırılması ve Yeni Tasarımlarda Kullanımı başlıklı proje kap-samında ortaya çıkmıştır.
Tülü weavings, having an important part in social and economical life in Karapınar region, are very important to transfer the ancient culture of the region to the future and present it in nowadays life. This study considers Karapınar Tülü weavings as a part of the cultural heritage which is about to be lost. The aim of the study is to bring the data about Karapınar Tulu weavings to literature, to be a resource for new designs and to contribute for transfer of traditional weaving culture to next generations. In this study, literature review, interviewing with related experts and documentation by photography are used as data collection tools. Observation notes were formed; features as colour, raw material and dimension were recorded and a detailed examination was done considering technical and design features about the Tulu weavings belonging to Karapınar region. During examination, it was detected that yarn colours were intervened by chemical decolorizers in order to be seen older and while repairing some parts were repaired ignoring the originality. As a result of the study, it was seen that such problems were destroying the transfer of cultural products to next generations.

Çanakkale yöresinde Ayvacık, Ezine, Çan ve Kaz Dağları’nda bulunan yerleşim yerlerinin hemen hepsi birer halı ve düz dokuma yaygı merkezidir. Ezine ile Ayvacık İlçeleri arasında yer alan Yukarıköy’de de dokumacılığın geçmişi oldukça eskidir. 1945-1950’li yıllara kadar yaylak-kışlak hayatı süren ve Karakeçili Aşireti’ne bağlı olan yöre halkı bu tarihten sonra yerleşik hayata geçmiştir. Çanakkale yöresi dokumaları genel olarak Türk dokumalarında görülen karakteristik özellikleri bünyesinde barındırmaktadır. Canlı renklerin kullanıldığı Çanakkale dokumalarında, kırmızı, lacivert ve beyaz ile birlikte bordo, mavi, sarı, yeşil ve mor gibi renkler de kullanılır.
Teknoloji, bilim, sanayi ve iletişim alanlarındaki hızlı değişim ve gelişmeler dokumacılık alanındaki birçok uygulamanın ortadan kalkmasına neden olmuştur. Geçmişte Yörükler kendi koyunlarından elde ettikleri yünleri, yine kendileri çeşitli doğal boyama teknikleri ile renklendirmişler ve iplik haline getirmişlerdir. Bugün ise dokumalarda sentetik boyalar ile renklendirilmiş iplikler kullanılmaktadır.
Yukarıköy’de geçmişte yoğun olarak üretimi yapılmış olan düz dokumalar sadece yaygı ve çeyiz amaçlı kullanılmamış, yorgan olarak da soğuk kış günlerinde bu dokumalardan yararlanılmıştır. Karakeçili Yörükleri’nin bir âdeti olarak her gelinin çeyizinde bulunan bu geleneksel dokumalar kına gecelerinde de fonksiyonel olarak kullanılmıştır. Yukarıköy’de sünnet düğünlerinde kullanılmak üzere hâlen dokuma yapılıyor olması araştırma konusu açısından oldukça önemli ve sevindirici bir olaydır. Bu çalışmada Yukarıköy dokumacılığından ve dokumacılığa bağlı unutulan değerlerden bahsedilerek, bu kültürün geleneksel sanatlar açısından önemine dikkat çekilmiştir. Çalışmanın gerçekleşmesi için yöntem anlayışı ışığında amaca ulaşmada gerekli araçlar olan alan araştırması, kaynak kişi görüşmesi ve literatür taraması teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca yöre dokumaları tarafımızdan fotoğraflanarak belgelenmiştir.

19. ve 20. yüzyılda Harput (Elazığ), ipek böcekçiliği ve dokuma alanında önemli bir ticaret merkezi olmuştur. O dönemde Harput, ipek böcekçiliği için gerekli olan dut ağacı sayısı bakımından da Türkiye’de önemli bir yere sahiptir.
Harput Ovası’ndaki köylerde yoğun bir şekilde ipek böceği yetiştirilmiştir ve Harput’a azınlıklar tarafından modern tekniklerle üretim yapan fabrikalar kurulmuştur. 19. yüzyılda dokumalar el tezgâhlarında dokunurken, 20. yüzyıl başlarında şehirde iplik ve kumaş fabrikalarının kurulması ile Harput, Doğu Anadolu Bölgesi’nin ticaret merkezlerinden biri olmuştur. Bu dönemde, Harput’ta dokuma, giyim ve sanayi malları imalatı ile ilgili faaliyetler göze çarpmaktadır. Hemen hemen her evde pamuk ipliği yapmaya elverişli çıkrıklar ve yine her evde dokuma kuyuları denilen ev tezgâhları mevcuttur. Özellikle ev tezgâhlarında üretilen çuha bezleri ya dokunduğu gibi ya da bu bezlerin üzerine baskı uygulamaları yapılarak kullanılmıştır. İpek böcekçiliği zanaatı, Harput’ta özellikle Hüseynik, Kesirik, Komk (şimdi Yenikapı), Morenig (şimdi Çatalçeşme), Hoğe ve Yeğeki gibi köylerde yapılmaya başlanmıştır. İpek böcekçiliğinin uygulanmaya başlanması kadınların mevcut becerilerinin ortaya çıkmasına, onların tekstil sektöründe çalışarak ekonomik ve sosyal yaşama daha fazla katılmalarına vesile olmuştur.1800’lü yılların son çeyreğinden itibaren Harput bölgesinde ipek kozalarının ve yumurtalarının üretimi ve ihracaatı konusunda önemli gelişmeler meydana gelmiştir. 1880’lerde ipek üretimi ile birlikte Harput’ta yerli imalat ilerlemeye başladığında kaba yünlülerin, mendillerin ve pamuklu elbiselerin üretimi de büyük ölçüde artmıştır. Akçakiraz’da özellikle bu anlamda 1885’ten itibaren bir devrim yaşanır. İlk zamanlarda Harput’taki ipek böceği yetiştiricilerinin, bu mesleğin inceliklerini bilmedikleri anlaşılmaktadır. Bu yüzden ipek böcekçiliği işi ile uğraşan Harputlular, ipek böceğinin tohumunu nasıl uyandıracakları, böcekleri nasıl besleyecekleri, odaları kaç derecede ısıtacakları gibi önemli konularda gerekli olan bilgileri Diyarbakırlı ustalar yardımı ile öğrenmişlerdir. Harput’ta, 1909 yılında bu işin eğitimini vermek üzere bir Darü’l harir açılmıştır. Harput Darü’l harir Mektebi, Harputlu birkaç gencin Bursa İpekçilik Enstitüsü’nde aldıkları tahsilden sonra Harput’ta yaptıkları çalışmalar neticesinde, İl Özel İdaresi’nin katkılarıyla, şehrin kuzeyinde bulunan Yukarı Mezra mevkiinde açılmıştır. Burada eğitim ve öğretim, Torkomyan’ın tesis etmiş olduğu sistem üzerine karma olarak verilmiştir. Öğretim kadrolarını ise, Harir Dârüttalimi ve Halkalı Ziraat Mektebi mezunu olan hocalar oluşturmuştur. Okula şehir halkından yediden yetmişe birçok kişi ilgi göstermiş ve birkaç ay sürecek olan eğitim-öğretim kurslarına katılan kişiler, ipekçilik diploması almışlardır. Okulun periyodik kurslarının bitiminden sonra yapılan sınavları kazananlara ipek böcekçiliği yapma yetkisini kazandıran bir diploma verilmiştir. İpek böceği tohumculuğu ile uğraşmak isteyenler, bu konuda ayrıca bir sınava tabii tutulmuşlardır. Okuldan mezun olan gençler, Mamuretülaziz (Harput) Türk Tohumları Birliği adıyla aralarında özel bir şirket kurmuşlar ve şehirdeki kalifiye ara eleman ihtiyacını karşılamışlardır.
Harput’ta en çok dokunan kumaşlar Şib, Kutnu, Sevai, Saten, Çitari, Manusa ve Muslin olarak adlandırılan kumaşlardır. Harput’taki ipek fabrikalarının sahipleri Kürkçüyan Ailesi ve Fabrikatoryan Kardeşler ipekli dokumalar üreterek Harput’taki ticaretin gelişmesinde önemli bir rol oynamışlardır. Ayrıca iplik üretimine paralel olarak, Harput şehrinde ve sancak dâhilinde bulunan Bervi, Baskil, Kesirik (Kızılay), Mollakendi, Perçenc (Akçakiraz) ve Tilenzid (Doğankuş) adlı köylerde boyacılık sektörü de gelişmiştir. Tüm bu gelişmeler, Harput’un sosyal ve ekonomik yapısını önemli ölçüde etkilemiştir. O dönemde ilkel yöntemlerle kadınlar tarafından yapılan ipek böcekçiliği kadının ev işinden sonra başlıca uğraşısı haline gelmiştir.
Bu çalışmada, 19. ve 20. yüzyılda Harput’ta ipek böcekçiliği ve ipekli dokumacılık hakkında ulaşılan bilgileri sunmak amaçlanmıştır. Çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için, Harput’ta yaşayan kişilerin o dönemdeki yaşantıları ile ticaret hayatları hakkındaki yazılı kaynaklara başvurulmuştur. Ulaşılabilen Harput ipekli dokumaları hakkında ayrıntılı incelemeler yapılarak elde edilen bilgiler ortaya konmuştur. Ayrıca o dönemde yaşamış kişilerle konu hakkında görüşmeler yapılarak çalışma tamamlanmıştır.

SUMMARY

EXAMINATION OF AHMED KARAHİSARİ'S CALLIGRAPHY MANUSCRIPT BINDINGS IN THE MUSEUMS AND LIBRARIES OF ISTANBUL

When we examined Ahmed Shemseddin Karahisari’s manuscript calligraphy
bindings with this thesis, in order to understand the subject better, firstly; History of Binding Art, Binding Types and Binding Art materials and instruments and Karahisari's life are briefly explained in the thesis. Turkish Binding Art started with the Turkish States in Central Asia, with the acceptance of Islam, the Turkish-Islamic Binding Art was developed by the Mamelukes, Seljuks, Anatolian Principalities and gained its grandeur in terms of art and technique in the Ottoman Empire.
Along with the acceptance of Islam, the respect of statesmen to the Holy Qur'an and their efforts to write and embellish the most beautiful examples, have been contributed to the development of Binding Art as with all Islamic Arts. Geometric designed applications were one of the first examples which were born in Asia and North Africa then adopted in Mesopotamia, in the region of Egypt and under the patronage of the Seljuks State in Anatolia. Then, floral motif designs were produced which start under the sway of Principalities and develop at the end of Seljuks. The Ottoman Empire has synthesized all these schools thanks to the deep accumulation and expansion of the field of domination. It has revealed the examples of simple yet magnificent Turkish-Islamic Binding Art which will reflect its understanding of art and style of adornment.
It has been pointed out that the floral motifs are mostly used which belong to the 16th century’s bindings. It is seen that decoration concept is dominant in the style of sazyolu which is a characteristic feature of the period. We confirm that Şemse and Köşebent designs contain Rumi designs and gold was used extensively. We also understand that hand-carved molds, which are an important feature of Turkish-Islamic Binding Art, are applied.

ÖZET

İSTANBUL MÜZE VE KÜTÜPHANELERİNDEKİ AHMED KARAHİSARİ HATLI YAZMA ESER CİLTLERİNİN İNCELENMESİ

Ahmed Şemseddin Karahisari hatlı yazma eser ciltlerini incelediğimiz bu tezde, konunun daha iyi anlaşılması maksadı ile Cilt Sanatı Tarihçesi, Cilt Çeşitleri ve Cilt Sanatı malzemeleri ve aletleri ile Karahisari’nin hayatı tez konusundan önce kısaca anlatılmıştır. Türk Cilt Sanatı Orta Asya’daki Türk Devletleri ile başlamış, İslamiyet’in kabulü ile Türk- İslam Cilt Sanatı Memlük, Selçuklu, Anadolu Beylikleri tarafından geliştirilmiş ve Osmanlı İmparatorluğu’nda sanat ve teknik bakımından ihtişamını kazanmıştır.
Devlet adamlarının, İslamiyet’in kabulü ile beraber Kur’an-ı Kerim’e olan saygıları ve onun en güzel örneklerinin yazılıp bezenmesi hususundaki gayretleri, İslam Sanatlarının tamamında olduğu gibi Cilt Sanatının da gelişmesine vesile olmuştur. Arap ve Asya coğrafyalarında başlayıp Mezopotamya, Mısır bölgelerinde ve Anadolu’da Selçuklu Devleti himayesinde benimsenen geometrik tasarımlı uygulamalar sonrasında, Beyliklerin egemenliğinde başlayıp ve Selçuklu’nun geç dönemlerinde gelişen bitkisel motif tasarımlı eserler üretilmiştir. Osmanlı Devleti bu köklü birikim ve hakimiyet alanının genişlemesi sayesinde, tüm bu ekolleri sentezleyerek kendi sanat anlayışını ve bezeme üslubunu yansıtacak sade ama bir o kadar ihtişamlı Türk-İslam Cilt Sanatı örneklerini ortaya koymuştur.
Tezimizde incelediğimiz 16.yy’a ait ciltlerde, çoğunlukla bitkisel kaynaklı motiflerin kullanıldığı dikkat çekmekte, dönemin karakteristik özelliği olan sazyolu üslubunda bezeme anlayışının hakim olduğu görülmektedir. Şemse ve köşebent tasarımları içerisinde Rumi motifinin yer aldığını ve yoğun olarak altın kullanıldığını tespit ettik. Ayrıca Türk-İslam Cilt Sanatının önemli özelliği olan el oyması kalıplar ile uygulamaların yapıldığını anlamaktayız.

Cilt Sanatı, kökeni 1000 yıllık bir geçmişe dayanan en kadim sanatlarımızdan bir tanesidir. Sanatın kelimeleri medeniyetimizi oluşturan önemli değerlerden ve kültür hazinemizin önemli mücevherlerindendir. Cilt Sanatımızın beslendiği Türk-İslam mayasını korumak, bu mayadan gelişen sanatın kelimelerini deyim ve tabirlerini, yani terminolojisini de yazılı hale getirmek araştırmacıların ve sanatkarların gelecek nesillere en önemli katkılarından biri olacaktır.
Cilt Sanatı’nın kelimeleri üzerine kapsayıcı bir araştırma yapılmadığını gördüğümüz için bu makaleyi kaleme alıp daha önceki kaynaklarda yer alan kelimelerden yanlış olanları düzeltip yeni tespit ettiğimiz 55 kelimenin anlamlarını ve ıstılahi manalarını kaleme aldık. Toplam 301 kelimeyi ihtiva eden makalemizin sanat camiamıza ve gelecek nesillere ışık tutmasını temenni ederiz.

Bu çalışmada öncelikle reklam ve reklamın temel amaçları açıklanmış, reklamcılık alanında gerek fonksiyonel gerek sektörel olarak açıklanması gerekli görülen tanımların üzerinde durulmuştur. Böylece reklamda yaratıcılık olgusuna reklam tarafından bakıldığında ele alınması gereken temel noktaların altı çizilmiştir. Tüm bu açıklamaların ardından reklamla birlikte oluşturulan marka imajı, kalite algısı ve bunların bir sonucu olarak satın alma niyetinin akademik çerçevesi çizilmiştir. Son olarak, oluşturulan akademik çerçeveye dayanarak reklamda yaratıclık kavramı hakkında gerekli akademik bilgiler verilmiş, yaratıcı reklam ödülleri de ele alınarak konunun kritiği yapılmıştır.
Yaratıcı reklam ödülü almış ve almamış reklamların marka imajı, kalite algısı ve sonuç olarak satın alma niyeti açısından karşılaştırlaması için anket yoluyla 2014 yılında, gıda sektöründe Cannes Lions’a ilan kategorisinde katılmış 2’si ödüllü 3’ü ödülsüz print hakkında kamuoyuna sorular yöneltilmiştir. Anketler, Trakya Üniversitesi fakülte ve enstitülerindeki öğrenci ve öğretim elemanlarına uygulanmıştır. 406 kişiye uygulanan anket sonucunda gerekli analizlerin yapılmasıyla belirli anlamlı ilişkilerin varlığına ulaşılmıştır.


Anahtar Kelimeler: Reklamda Yaratıcılık, Yaratıcı Reklam Ödülleri, Marka İmajı, Kalite Algısı, Satın Alma Niyeti

This thesis handles Bar Mitzvah as a religious ritual: ceremony of get religion for adult Jewish children. This thesis tries to understand that in the due time what is varying or guarded inside of this ritual. Depth interview method has been used and what is important looking of inside for Jewish community about social process. Besides all this, there are some important points: ‘What is the ‘Bar Mitzvah’?, ‘What is the importance of ‘Bar Mitzvah’ for Jewishness?’ and ‘What are variances of this ritual over time?’ last one, place of ‘Bar Mitzvah’ in Turkey. All these points are main framework for this Thesis.

When we look at the advertising sector today, we cannot deny the importance of creativity in advertisement and awards in creative ads for the advertising agencies. At one point for the advertising companies, getting new customers or keeping them in the agencies depends on this type of award winning successes.  This is important because companies look at the number of awards received when they pick up an advertising agency. Briefly, creative add awards are a kind of advertisement for the advertising agencies. As a result this creativity awards are perceived as an achievement and advertising agencies take their places in global listing accordingly. From a different point of view, creative team of award winning ads, because of the award, may be able to change their agencies with better salaries and get better positions in the sector.

Magazin programları, ünlülerin ekrana yansıyan renkli yaşamları, kazanıldığı iddia edilen büyük paralar, herkes tarafından sevilme ve beğenilme isteği gibi birçok dinamik, kişileri bu dünyaya dâhil olma isteğine yönlendiriyor. Bu istek doğrultusunda da günümüzde sayısı gittikçe artan oyunculuk kursları ve cast ajansları ile karşılaşıyoruz. Tüm bu durum medyada çok farklı haberle gündeme gelse de aslında oyuncu olmak isteyip yola çıkan bir bireyin temel olarak nelerle karşılaştığı ya da cast ajanslarına kayıt olan bireylerin temel amaçları tüm netliği ile ortaya çıkmıyor. Günümüzde gelişen dizi sektörü ile birlikte yükselen bir değer gibi sayıları gittikçe artan bu cast ajansları hakkında sahip olunan bilgiler genel geçer internet araştırmaları veyahut kısa haberlerle bize ulaşıyor.
Bir yanda oyuncu olmak isterken tuzağa düşenlerin haberleri, diğer yanda figürasyonluk yaparken başrole kadar yükselen oyuncuların başarı haberleri bulunuyor. Tüm bunların yanında kişiler oyunculuk eğitimi alsa da almasa da eninde sonunda bir cast ajansına kayıt olarak yol almaya çalışıyor. Kısaca her ne olursa olsun cast ajansları bu sürecin temel geçiş noktalarından birini oluşturuyor ya da kimileri için sadece bir iş sektörü olarak kenarda duruyor.

Bir kült haline gelmiş, post modern bilimkurgu filmlerinden olan Blade Runner (1982) bugün halen sorguladığımız birçok etik sorunsalını ele almakta, var ettiği imgelerle de Levinas’ın ötekisini “Replicant” olarak ete kemiğe bürünmüş bir halde bize sunmaktadır. 2019 yılında geçen olayları anlatan film, oldukça üstün yeteneklere sahip, insana özdeş olarak üretilmiş robotlardan bahsetmektedir. Dünya dışında oldukça tehlikeli işler için üretilen bu robotlar, uzayda “tehlikeye atılabilecek”, “ölümüne göz yumulabilecek” biyolojik-robotlar olarak “Replicant” başlığı altında, öteki olmak için insan eliyle üretilmişlerdir. Keşif ve kolonileşme süresi boyunca köle olarak kullanılmaktadırlar.