Luossabivddu gieldin lea Deanučázádagas lea nuppástuhttán guovllu olbmuid eallima garrasit oanehis áiggis. Dienas ja eallinvuohki, man luossa lea ovdal addán, lea oalát jávkan.
Doaivva buoret boahtteáiggis eallá goit ain olbmuid gaskkas.
– Gal mun ferten jáhkkit dasa. In mun goit leat addán vuollái, ahte iigo monu rievddaše áššit, muhto gal dat galgá olu dáhpáhuvvat, ja dat ii leat dušše šat dáppe Deanuleagis. Dat lea doppe meara alde. Mun doaivvon, ahte dutkit ja doppe dat olbmot geksejit, mas lea vihki ja sivva, dadjá fitnodatdoalli Petteri Valle.
Maŋŋebárgga ja gaskavahku dollojuvvon Deanučázádaga semináras Ohcejotnjálmmis ságastalle vejolašvuođain, mo sáhtášii seailluhit sápmelaččaid bivdovuoigatvuođaid boahtteáiggis.
Okta molsaeaktu livčče, ahte sápmelaččaide ásahuvvo iežas bivdolohpi, oaivvilda láhkačeahppi. Das leat goittotge vel máŋga mohki ja čuolmma.
– Die leage buorre gažaldat, ahte man bokte gáibidit, makkár dat vuogádat lea, geat leat sápmelaččat dien bivddu olis, gearddi Sámedikki válgalogahallama ii sáhte geavahit. De die leage min servodaga bargun ovttas smiehttat, ahte mo dán ollašuhttit. Ja dat lea duođaid stuorra bargu, muitala jurista Anne Nuorgam.
Maŋimuš jagiid áigge muhtin sápmelaččat leat iežaset bivdovuoigatvuođaid ožžon ruovttoluotta duopmostuoluid bokte nugo ohcejohkalaš Esko Aikio. Dat ii goittotge leat su mielas dat buoremus vuohki dáistalit.
– Iihan dat nie galggašii leat. Iihan diet leat albma vuohki, ahte olmmoš gártá iežas vuoigatvuođaid álo dikki bokte bargat. Daidhan galggašii dieđusge čállit buot máilmmi láhkamearrádusaide, njuolggadussii, Deanu bivdonjuolggadussii. Muhto ii dat gusto leat nu álki fidnet hearráide dan dovddastit.