Sápmi

“Ij must lah taan ahasâžžân äigi poollâđ” – Jukka Vuorela-Morottaja sárnu anarâškielâ ruokkâdávt já räähist elleekuuvijd

Kesikyessi Jukka Vuorela-Morottaja vuolgij škoovlân ko koronapandemia tiet pargoh iä innig lamaš. Tääl sun sárnu anarâškielâ já máttáát mediasyergi.

Mies punaisessa paidassa metsän edessä. Kuvassa on Kesikyessi-logo.
Anarâškielâ poođij Jukka Vuorela-Morottaja elimân suu káálgu peht. Govva: Sáárákáisá Seurujärvi / Yle
  • Sáárákáisá Seurujärvi

Rähisvuotâ jođettij Jukka Vuorela-Morottaja Sallaast Anarân. Sun vihkui anarâššáin já tondiet luvâškuođij anarâškielâ.

– Mun iberdim jo ovdeláá váhá anarâškielâ, ko muu kálgu já suu peerâ láá anarâšah. Já jis kuásnii šaddeh párnááh, te siigijn puáhtá sárnuđ anarâškielâ, Vuorela-Morottaja muštâl.

Koronapandemia keežild škovlâpálgá jotteem poođij oppeet äigikyevdilin, ko sun algâttij Säämi máttááttâskuávdáá medialinjá. Liinján šoodâi ive kukkosâš puddâ, mon ääigi lâi máhđulâš luuhâđ anarâškielâ. Nuuvt sust šoodâi anarâškielâ uáppee.

– Ko korona poođij, te must nuhhii mađhâšemsyergi pargoh. Talle mun smiettim, ete taat lii pyeri äigi moonnâđ škoovlân, sun muštâl.

Sun ij poolâ anarâškielâ sárnum, veikkâ ij määtigin kielâ tievâslávt. Suu mielâst kalga tuše sárnuđ manos maht manos.

– Aalgâst tot lâi vaigâd ko koolgâi smiettâđ maid mun halijdâm ettâđ. Tot álgá leđe eenâb já eenâb älkkeb. Ij must taan ahasâžžân lah äigi poollâđ, Vuorela-Morottaja povvust.

Kesikyessi Jukka Vuorela-Morottaja
Kuldâl maid Jukka Vuorela-Morottaja muštâl.

Škoovlâst perustui dokument rähtimist

Jukka Vuorela-Morottaja raahtij Säämi máttááttâskuávdáá medialinjáást škovlâpargon dokument Ulpu Mattus-Kumpunen kielâpálgást. Sun lii ain lijkkum elleekuuvijd, eenâb fiktiivlâš mainâsáid ko dokumentijd. Sun juurdij, ete dokument rähtim ij lah suotâs, mutâ mielâ muttui.

– Mun rahtim dokumentfiilmâ suullân nelji máánu, veikkâ kurssâ piištij tuše čiččâm okkod. Mut must lâi äigi já tot lâi nuuvt mielâkiddiivâš hommá. Halijdim porgâđ tom hirmâd pyereest, Vuorela-Morottaja maainâst

Suu ohtâ mielâ elleekuuvijn lii Rita Hayworth - avain pakoon (The Shawshank Redemption). Elleekove muštâl almast kii kárttá faŋgâlân čokkáđ avepajalii tuámu, veikkâ sun ij lah porgâm taid rikosijd mast suu sujâtteh.

– Tom elleekooveest lii nuuvt pyeri juonâ sehe mainâskiärdu. Maaŋgâin taan peeivi elleekuuvijn lii viehâ siämmáálágán mainâskiärdu, mut taan elleekooveest tot lii aaibâs ereslágán, Vuorela-Morottaja čielgee.

Rähisvuotâ filmáid lii puáhtám sunjin meid pargosaje Säämi máttááttâskuávdáá medialinjá máttáátteijen.

Ubâ eellim huksimproojeekt

Veikkâ Jukka Vuorela-Morottaja lii kiergânâm aassâđ Anarist jo kuhháá, te sun ij lah vájáldittám päikkikuávlus. Sust láá Sallaast kyehti hirssâtáálu, maid sun keččâl tivvoođ ain ucánjáhháá.

– Tot lii taggaar ubâ eellim proojeekt. Tot lii váddun ko hirssâtááluh láá Sallaast já mun aasâm tääl Anarist. Jiem peesâ toho jyehi peeivi, sun povvust.

Kuittâg taan keesi sun lii iällám täävjib Sallast tivomin tááluid. Tuoivân sust ličij huksiđ jieš veikkâ hirssâsäävni.

Vanha hirsimökki.
Tiäđu hirrsâtáálui tivomist sun ocá ovdâmerkkân kiirjijn. Govva: Jukka Vuorela-Morottaja

Jukka Vuorela-Morottaja lii taan keesi majemuš Yle Säämi kesikyessi. Puoh kesikuosijd puávtáh kuldâliđ tääbbin.