Ođasmahttojuvvon pássaid leat álgán mieđihit njukčamánu beallemuttu rájes. Ovddeš vuogi mielde pássain leat EU:a riikkaid gielat ja dasa lassin dál velá Suomas hállojuvvon sámegielat; anáraš-, davvi- ja nuortalašgiella.
Boleshálddahusas muitalit Ylei, ahte sii leat háliidan loktet pássaide sámegielaid vai dat oidnojit álbmogii.
– Mii háliideimmet čalmmustahttit sámegielaid. Ságastallamiin sámedikki ovddasteddjiiguin gávnnaheimmet, ahte pássas galget leat buot Suomas hállojuvvon sámegielat, dadjá bajitdárkkisteaddji Juhani Ruutu poleshálddahusas.
Sámegielat teavsttat gávdnojit pássa bajilčálasiiddus, gos áššegirjji tiipa, mieđiheaddji ja Eurohpá uniovdna lea almmuhuvvon buot gielain. Dasa lassin sámegielat teavsttat gávdnojit maiddái pássa loahpa bealde, gos leat logahallan diehtosiiddu bajilčállagiid buot gielaiguin. Maid pássa hálddašeaddjái čujuhuvvon rávvagat leat anáraš-, davvi- ja nuortalašgillii suoma- ja ruoŧa giela lassin.
Ođđa málle pássaid válde atnui njukčamánu 13. beaivve ja ulbmil lea mieđihit daid gitta jagi 2028 rádjái, nappo nu guhká go dálá soahpamuš pássabuvttadeaddjin lea fámus. Vaikko dál leat geavahusas dát ođđa mállet pássat, de boares mállet pássat leat fámus maiddái daid mearrebeaivvi rádjái.
Gielladorvočálli oaidná, ahte pássat loktejit sámegiela árvvu
Suoma Sámedikki gielladorvočálli Anne Kirste Aikio illuda, go buot sámegielat leat ihttán virggálaš áššegirjái.
– Mun oainnán dan symbolalaš árvvu buot stuorámussan. Lea hirbmat buorre maiddái, ahte sámegillii maiddái sáhttá lohkat, ahte mii dat lea áššebáhpáriid ja nu áin, namuha Anne Kirste Aikio Sámedikkis.
Aikio mielas sámegielaid váldin pássaide lasiha báikkiid, gos sámegiela sáhttá geavahit.
Dat nanne dan jurddašeami, ahte sámegiella lea seamma árvosaš giella go earáge gielat dán riikkas.