Nuʹtt tät peiʹvv šõõddi, ko maaiʹlm vuõssmõs sääʹmǩiõllsaž fiktiofilmm Jeʹvida vueiʹnet vuõssvuâra Sääʹmvuuʹdest. Aanar sääʹmkulttuurkõõskõs Sajoozzâst riâžžât sueʹvet kålggmannu 14. peeiʹv filmmčuäjtõõzz kåččkuõʹssid.
Njeʹǯǯjäuʹrrneǩ Reino Riiko Fofonoff lij rämmas miõlin vueʹlǧǧmen Aanra ǩiõččâd fiilm, kååʹtt mušttal suu meer historiast da lij veâl suu dommpääiʹǩ ââlda fiʹlmmjum.
– Täʹst nuõr lie da lie vuämmsab-ǥi oummu. Vueiʹnnep, mäʹhtt silttee sääʹmǩiõl da lij hääʹsǩ mieʹldd. Sij-han fiʹlmmje tääiʹben ââlda, leâša jiõm kâʹl mõõnnâm jiõčč ǩiõččâd, pååǥǥast Fofonoff.
Jeʹvida ohjjeei Katja Gauriloff lij fiilmines pohttam sääʹmkulttuur da saaʹmi historia šuurab joouki tiõttu da vueiʹnnemnalla. Fofonoff lij kuärǥast, måkkam tuâj ohjjeei lij vuäǯǯam äigga. Suu miõlâst lij leämmaž šiõǥǥ vueiʹnned, mõõn älššai Gauriloff lij leämmaž fiilmid raajjâd.
– Tõnt mon še mõõnam fiilm ǩiõččâd, ko haaʹlääm, što son oʹnnast täin, rämmaš Fofonoff.
Ođđ filmm pohtt ouʹdde ouddmiârkkân saaʹmi aazztõkääiʹj, koon Reino Riiko Fofonoff moštt še sami puârast.
– Meeʹst ij vuäǯǯam säämas mainsted, de tâʹlles jooudi äʹrsta. Leʹjjem Čeʹvetjääuʹrest da Päärtõõǥǥâst aazzjipõõrtâst da toʹben kâʹl jie tuʹǩǩääm, jõs säʹmmla mainste sääʹmǩiõl, särnn Fofonoff.
Håʹt-i filmm lij fiktio, lij vueʹrddemnalla, što säʹmmlai historia ǩiõttʼtõõlli fiʹlmm kägg pââjas še tobddmõõžžid.
– Ååskam, što filmm lij nåkkam oummid pueʹrab ǩiõččâd, kook jie sääʹmǩiõl fiʹtte. Läʹddlaid tõt lij šiõǥǥ. Säʹmmla lie jiijj vuäinnam, måkkam lij leämmaž da nääiʹt di nääiʹt leäi, smeâtt Fofonoff.
Filmmčuäjtõõlli miõlâst lij miârkteei, mäʹhtt saaʹmi historia puätt ouʹdde
Fiilm raajjmõʹšše vuässõõđi jõnn saaʹmi joukk, kook jie leäkku ni kuäʹss ǩiččlâsttam kamera ooudâs čuäjtõõllmõõžž. Õhtt seeʹst lij keväjäuʹrrneǩ Erkki Gauriloff, kååʹtt lij še filmmohjjeei ruått.
Gauriloff iʹlla ni veâl piâssâm vueiʹnned, måkkmen suu rool kuâsttai loopplaž fiilmâst.
– Kâʹl mon siõmmna põõlam täʹst, što leäm-ǥo mon oʹnnstam jiijjan čuäjtõõllmõõžžâst ni vooʹps. Jõs muu moʹštte tän fiilmâst, nuʹtt možât oummu moʹštte muu tõʹst, ko jiõm silttääm čiõhttâd sääiʹmid ni vooʹps, pååǥǥast Gauriloff.
Jeʹvida-filmm lij juʹn joorrâm kålggmannu aalǥâst pirr Lääʹddjânnam di meeraikõskksaž filmmfestivaalin Toronto- da New York -gåårdin. Jeʹvida-filmm lij juʹn vuäǯǯam jiânnai šiõǥǥ ärvstõõllmõõžžid nuʹtt lääʹdd mediain ko še meeraikõskksânji.
Erkki Gauriloff čuäjtââll fiilmâst Jeʹvida ääʹjj. Son maainast fiilmâst sääʹmǩiõl da jordd, što obb sääʹm-meeru tõʹst lij jõnn miârktõs.
– Tät lij nåkkam kõrr äʹšš miʹjjid pukid. Tõʹst puäʹtte ouʹdde nåkkam vaiggâdvuõđ, kook mij saaʹmin lie leämmaž. Škoouläiʹǧǧ ij leämmaž muʹnne pukin hiâlpmõs. Arvvlam, što feʹrttai njuuʹnnreeʹppǩid väʹldded mieʹldd, smeâtt Erkki Gauriloff.
Jeʹvida lij vueiʹnnemnalla Lääʹddjânnam filmmteatteeʹrin kålggmannu 20. peeiʹvest ääʹljeeʹl.