Heikkinen Pavlo ij leämmaž tobddâm ni kuäʹss ouddâl seämmanallšem raʹvves tobddmõõžž jiijjâs kaʹrjjlažvuõđâst ko Sääʹm Pridest Aanrest.
Son leäi teâvõõttâm jiijjâs ruuttaaʹje, leʹbe kaʹrjjelpihttsid säʹmmlai kõõskâst. Ko oummu kâʹčče suu pihttsin, suʹst ij taarbâž põõllâd, mâid sij joʹrdde.
– Lij hiâlpab leeʹd Aanrest kaʹrjjlaž ko Lääʹddjânnmest. Oummu väʹldde tääiʹben tõn tuõđâst. Ouddmiârkkân ko ǩii-ne kââčč muu pihttsin da vaʹsttääm, što leäm kaʹrjjlaž da tät lij kaʹrjjlai piiutâs, nuʹtt oummu ciʹsttje tõn, särnn Heikkinen.
Heikkinen siirdčõõđi Aanra vuõss vuâra Sääʹm škooultemkõõskõõzz artesaanliinjâst mättʼtõõttâm diõtt. Suʹst leäi täävtõssân mättõõllâd nuʹtt saaʹmi ǩiõtt-tuâjaid ko še tuejjeed jiõccses kaʹrjjelpihttsid. Jeeʹres sõõʹjin Lääʹddjânnmest ij leämmaž ni seämmanallšem päiʹǩǩ, koʹst meeraipihttsi tuejjummuž vuäitči mättõõllâd.
Õhttvuõtt õõutâst saaʹmivuiʹm šõõddi še tâʹlles.
– Muʹst šõõddi nuʹtt teâttvuâppai, što haaʹlääm tieʹtted puk tâʹlles ââʹn! Da haaʹlääm vueʹlǧǧed raajjâd kontaakt di moost sääʹm-meeru. Toʹbddem, što leäm kaunnâm kookksaž ruåđid, ǩeäi pirr jiõm leäkku ni kuäʹss ouddâl kuullâm, mušttal Heikkinen.
Eeʹjj ǩeeʹjjest ǩiõtt-tuâjjmätt'tõõzz mâŋŋa, son tuʹmmji vueʹlǧǧed še sääʹmǩiõl da -kulttuur liʹnnje.
Kaʹrjjla da sääʹm mâʹte kookksa ruåđ
Juʹn tuâlʼjõžaaiʹji rääʹjest sääʹm da kaʹrjjla lie leämmaž õhttvuõđâst kõskkneez. Saaʹmi äʹrbbvuõđla jälstemsââʹj leʹjje ââlda kaʹrjjlai jälstemsõõʹjid da tõʹnt še sääʹmǩiõlâst lie jiânnai vaikktõõzz kaʹrjjelǩiõlâst. Saaʹmi da kaʹrjjlai pihttsin lie še jiânnai seämmanallšem vueʹzz.
Heikkinen še fiʹttji kueiʹt kulttuur õhttvuõđ õinn pueʹrben, ko son leäi tuâjjharjjtõõllmõõžžâst Aanar Sääʹmarkiivâst.
– Tõt leäi sami hieʹrvves podd, ko hoʹhssjem, što põʹmmai põʹmmai mâŋŋa vueiʹnnem, mäʹhtt tâʹvven jäälast ”yhtenjyttyinen” leʹbe seämmanallšem meer. Muʹnne kâʹl šõõddi tâʹlles toobd, što leäʹp vuäʹrnnbieʹlež.
Kaʹrjjlai sââʹj haaʹleet raʹvvjed Lääʹddjânnmest
Heikkinen Pavlooʹje lij leämmaž samai luâđlaž jälsted da raajjâd jieʹllem Sämma. Kuuitâǥ tõt pohtt mieʹldes jiânnai risttreiddsaž tobddmõõžžid.
Kaʹrjjliʹžžen iʹlla pâi leämmaž hiâlpp saaujâst. Heikkinen mieʹldd takai maainâs lij tõt, mäʹhtt oummu, kook jie leäkku kaʹrjjla, haaʹlee ââʹnned kaʹrjjlažvuõđ pâi jiijjâz staarjõssân.
– Kaʹrjjelkulttuur vueiʹnet täujja läʹddlai vuäʹmstem äʹššen da tuâlʼjõž, puuʹttes, alggveärlaž lääʹddkulttuurân. Kaʹrjjlažvuõtt lij mii-ne, koon läʹddla vuäǯǯa vuäʹmsted da staarjõõttâd leʹbe tõʹst tuʹmmjed, särnn Heikkinen.
Heikkinen mušttal, mäʹhtt kaʹrjjlai pihttsid, naaʹlid da åskkmõõžžid haaʹleet äuʹǩǩeed, leâša jõs kaʹrjjla jiijj teâvâʹtte pihttseez, mainste ǩiõlâz da tåimma kulttuur ouʹdde, tõn vueiʹnet vaarrân lääʹddkulttuuʹre.
– Kâʹl feʹrttai smiõttâd, måkkam jooukâst vuäitam mainsted tän ääʹššest leʹbe čuäʹjted pihttsään. Sääʹmest muʹst lij ruäʹssvõs, staani toobd. Nuʹtt jõll ko tõt lij, leäm tobddâm jiijjan jeänab ruäʹssven da räʹǩstum ooumžen Sääʹmest ko saaujâst, smeâtt Heikkinen.
Nuõr veʹǩǩe õõudâs jiijjâz kulttuur ”glitter-ruuttaivuiʹm”
Jeäʹrben kaʹrjjelnuõr lie aktiivlânji viikkmen jiijjâz kulttuurlaž da ǩiõlʼlaž vuõiggâdvuõđid õõudårra. Ǩiõll da pihttâz ǩeäʹsse jiânnai nuõri miõl. Nuʹtt koččum ”ruuttaid” da ”riikkineet”-pihttsid vueiʹnet jiânnai nuõri âʹlnn. Piiutâskulttuurâst vueiʹnet nuʹtt vuäʹmm maallid, koid maddâr lie âânnam, ko še modeʹrnn glitter-pihttsid.
Kaʹrjjelǩiõlâst lij õinn ääʹrjes sââʹjj. Jeälltemtååim lie lâssnam lååi eeʹjj seʹst, leâša jiânnai âlgg võl tuejjeed ouddâl ko kaʹrjjlai ǩiõlâst da kulttuurâst lij pueʹrab sââʹjj Lääʹddjânnmest.
– Vuäitčem särnnad, što leäʹp leklvaž kriisâst. Mij taarbšep jiijjân ǩiõll-lääʹjj da lââʹzz kaʹrjjelǩiõl kuursid.
Säʹmmlai da jeeʹres alggmeerai ouddmiârk lie loŋŋtam kaʹrjjlaid, vuäinn Heikkinen. Sosiaalʼlaž mediast nuõr vuäiʹnne kuõiʹmineez, mäʹhtt jeeʹres minoriteeʹtti da alggmeerai nuõr tueʹstte ââʹleed jiõneez, leeʹd kuâsttjemnalla da kaiʹbbjed vuõiggâdvuõđid.
– Nuõr lie vuäinnam, što meeʹst lij viõkk da ââʹn lij suåvlaž äiʹǧǧ, ko puõlvvõõǥǥ lie tuâibbam juätkkvääin traumain. Tõt älšsmâtt kaʹrjjelnuõrid še, rämmaš Heikkinen'