Boazosámiin leat agibeaivve leamaš iežaset čálekeahtes lágat siiddain. Suoma boazodoalloláhka ii dovddas siiddaid dahje sámeboazodoalu, man geažil dain lea heajos sajádat Suomas, čielgá varas nákkosdutkamušas.
Dutki Heaikka Jovsset Juha Anne-Maria, Anne-Maria Magga lea dutkan siidavuogádaga lágaid ja riekteprinsihpaid, mat gusket boazodollui ja eanangeavaheapmái. Son nákkáhallá dán fáttás bearjadaga njukčamánu vuosttaš beaivve.
Siidavuogádaga lágat oidnojit ain otná beaivvege eandalii siiddaid eanageavaheamis ja mearrádusaid dahkamis. Siiddaid čálekeahtes lágat sirdašuvvet vánhemiin mánáide ja geavatlaš bargguid bokte, dadjá Magga.
– Siiddain leat siiddaráját ja olbmot čuvvot daid rájáid boazobargguin ja guođodettiin.
Son lea ieš vásihan ruossalasvuođa Suoma boazodoallolágas ja sámiid siidavuogádagas. Suoma boazodoallolágas máinnašit dušše bálgosiid.
– Dathan lea dieđusge váttisvuohta go bálgosa siste doibmet máŋggat siiddat. Láhka ii máinnaš siiddaid iige siidarájáid. Dat dagaha dan, ahte eisseválddit ja stáhta eai váldde siiddaid ja daid rivttiid vuhtii duopmostuoluin dahje mearrádusaid dahkamis.
Sápmelaš boazodoallit háliidit iežaset boazodoallolága
Sámeboazodoalu sajádat lea ságastahttán olu maŋimus áiggiid.
Sápmelaš boazodoallit leat jo guhká evttohan iežaset boazodoallolága ásaheami. Mannan gease 11 sámebálgosa vázze eret Bálgosiid ovttastusa čoahkkimis ja ovttastusas, ja dál sii čielggadit iežaset boazodoallohálddahusa ceggema sámeguvlui.
– Mun jáhkán dát lea dakkár áigeguovdilis fáddá, ja dan dáfus dutkamušas lea sihkkarit ávki boazosápmelaččaide, dadjá dutki Anne-Maria Magga.
Dutkamuša várás son jearahalai sápmelaš badjeolbmuid ja analyserii sámiid muitalanárbevieru. Son lea dutkan siiddaid Giehtaruohttasa, Gálddoaivvi ja Neakkela bálgosiin.
Njálmmálaš árbevieru dutkamii son geavahii ávkin Kanáda eamiálbmogiid ođđalágan dutkanmetodaid.
– Dat lei iešalddes oalle álki, danin go sámelágat leat oalle seammaláganat. Dat doibmet seammaláhkái go eamiálbmotlágat, dat leat njálmmálaččat ja sirdásit geavadiid bokte.