Sápmi

Erenomáš čuovgaráidu imaštahtii Sámi almmis – sáhka lea satellihtain, maid Elon Musk báhčala jámma

Ártegis albmanus lea vuhtton Sámi almmis. Ovdamearkka dihtii maŋŋebáreahkes diibmu guđa maŋŋá Gáregasnjárggas Norgga guvlui almmis oidnojedje čuovggat dego násttit ráiddus.

Starlink-satelliitteja Saamenmaan taivaalla 2.12.2024.
Bálojávrilaš Marko Ranta imaštalai ártegis čuovggaid almmis juovlamánu 2. beaivve. Govva: Marko Ranta
  • Linnea Rasmus
  • Anni-Saara Paltto

Gáregasnjárgalaš Kirsi Saijets lei maŋŋebárgga eahkes hoigamin muohttaga šiljustis, go de oaidnigođii almmis ipmašiid. Moddii gal ruvvestii čalmmiidis, muhto eai dat gal lean násttit mat báite.

– Stuorámus oassi mu skihpáriin lei dan oaivilis, ahte dat leat ufot. Oassi fas oaivvildii, ahte dat leat satellihtat ja soapmásat fas, ahte dat leat soahtegirdit, muitala Saijets.

Seamma albmanusa oinnii maid Eanodagas bálojávrilaš Marko Ranta vuossárgga.

– Dat lihkadedje olles áigge ja de jávke oalát. Gal mun veháš áigge das imaštallen, ahte mat diet jur leat, dadjá Ranta.

Dan maŋŋá Ranta bijaige ártegis čuovggain gova sosiálamedia ja jearahii olbmuin, ahte mas lea sáhka.

– Bohte árvalusat, ahte dat leat dronet, čuovgabávkkanasat, juovlastálu bohccot, Optimus Prime dahje máilmmiloahppa. Muhto de gal jođánit čielggai, ahte dat leat satellihtat, bohkosa Ranta.

Starlink-satelliitteja Saamenmaan taivaalla 2.12.2024.
Kirsi Saijets govvii čuovgaráiddu Roavvesavvonis juovlamánu 3. beaivve. Govva: Kirsi Saijets

Miljoneara satellihtat fállet jođánis neahttaoktavuođa

Sáhka leage Starlink-satellihtain. Mikko Suominen Nástedieđasearvi Ursas muitala, ahte Kalifornia Vanderberg gomuvuođaguovddážis báhče mannan lávvardaga Falcon 9 -rakeahtain 20 Starlink-satellihta ja guokte Starshield-satellihta nu, ahte daid sáhttá dál áicat maiddái davvin.

– Starlink-satellihtat johtet álggus oktan ráidun ovdal go dat sierranit guhkkelebbui nubbi nuppis. Álggus dat girdet vuolleleappos ja daid beaivvášpanelat speadjalastet buorebut čuovgga, ovdal go de gávdnet iežaset loahpalaš girdingeidnosa.

Dáid satellihtaiguin Space X -fitnodaga oamasteaddji, miljoneara Elon Musk geahččala fállat jođánis neahttaoktavuođa, mii doaibmá miehtá máilmmi.

Suominen muitala, ahte vádjit 7 000 Starlink-satellihta johtet eatnanspáppa birra, ja dán áigge sullii 70 proseantta buot satellihtain leat Starlink-satellihtat. Vuogádaga viiddidit olles áigge.

Davvin leat earáge guovlluin áican dáid satellihtaid dáid beivviid. Ursa Taivaanvahti-bálvalusas leat almmuhan Starlink-áiccuin vuossárgeahkes Gihttela, Muoná, Badje-Durdnosa ja Vuottesjávrri guovlluin.