26 Brygada WOP
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Formacja | |
| Skład | |
26 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza (26 BWOP) – brygada Wojsk Ochrony Pogranicza.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]26 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza została sformowana podstawie rozkazu nr 043/org. Ministra Bezpieczeństwa Publicznego z 3 czerwca 1950, na bazie 15 Brygady Ochrony Pogranicza[2]. Nowa numeracja batalionów i brygad weszła w życie z dniem 1 stycznia 1951[3]. Dowództwo brygady stacjonowało w Przemyślu ul. Mickiewicza 44[2]. W 1951, w związku z wymianą odcinków granicznych między Polską a ZSRR, przeniesiono 263 batalion WOP z Olszanicy do Ustrzyk Dolnych oraz strażnicę Hulskie z 264 batalionu Baligród do 263 batalionu Ustrzyki Dolne. Sformowano nowe GPK Krościenko (kolejowe) na granicy polsko-radzieckiej[2]. W 1952, w związku z rozformowaniem 1 Brygady WOP w Krośnie nad Wisłokiem, odcinek i pododdziały przejęła 26 Brygada w Przemyślu. W miejscu postoju rozformowanej brygady sformowano 265 batalion WOP Krosno, któremu podporządkowano 7 strażnic. W 1953 w 263 batalionie WOP Ustrzyki Dolne utworzono dodatkowo jedną strażnicę[4]. Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/24, na dzień 1 listopada 1954 brygada liczyła 2140 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/21 przewidywał 3018 żołnierzy[5]. W 1956 z części sił i środków 26 Brygady WOP zorganizowano Samodzielną Grupę Manewrową WOP w Przemyślu, Samodzielny Oddział Zwiadu WOP w Przemyślu oraz 265 batalion WOP w Krośnie nad Wisłokiem. Dowództwo 26 Brygady WOP zostało dyslokowane do Nowego Sącza, gdzie podporządkowano mu 264 batalion WOP w Baligrodzie i nowo sformowany 265 batalion WOP w Krośnie nad Wisłokiem. Na podstawie rozkazu nr 07/Org. Mob. dowódcy WOP z 5 marca 1957 dotychczasowa 3 Brygada WOP w Krakowie została połączona z 26 Brygadą WOP w Nowym Sączu w jedną 3 Brygadę WOP w Nowym Sączu. Stan etatowy nowej brygady liczył 2301 wojskowych i 140 pracowników kontraktowych. Reorganizacja została przeprowadzona do 30 sierpnia 1957[6].
Działania bojowe
[edytuj | edytuj kod]15 maja 1951 obcy samolot dokonał zrzutu grupy nacjonalistów ukraińskich nad Lasami Sieniawskimi w powiecie Jarosław. Zarządzono przeszukanie terenu i poszukiwania. Po sześciu dniach trafiono na dywersantów. W czasie walki zabito trzech osobników i zdobyto ich wyposażenie[2].
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]W 1950[2]:
- Dowództwo 26 Brygady WOP w Przemyślu
- 261 batalion WOP w Lubaczowie
- 262 batalion WOP w Przemyślu
- 263 batalion WOP w Olszanicy
- 264 batalion WOP w Baligrodzie
- pododdziały dowodzenia
Dowódcy brygady
[edytuj | edytuj kod]- płk Filip Kujun (do 24.07.1954)
- ppłk Robert Ładziński
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ a b c d e Jackiewicz 1998 ↓, s. 118.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 119.
- ↑ Goryński 2021 ↓, s. 169.
- ↑ Grzegorz Goryński, Wybiórczo o Wojskach Ochrony Pogranicza, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 2 (248), Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2014, ISSN 1640-6281, s. 179.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.