Strażnica WOP Jantar
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
21 komenda odcinka WOP |
Strażnica WOP Elbląg/Jantar – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 21 komendy odcinka Elbląg jako 103 strażnica WOP[2] (Elbląg)[3] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska[5].
W styczniu 1949 strażnicę nr 103 przeniesiono z Elbląga do m. Mikoszewo[6].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a]. Strażnica Jantar I kategorii otrzymała numer 98[8][9]. W 1956 rozpoczęto numerować strażnice w systemie brygadowym. Podległa 163 batalionowi WOP strażnica Jantar otrzymała numer 8[10]. Latem 1957, po przekazaniu 161 batalionu WOP 15 Brygadzie WOP, zmieniono po raz kolejny numerację strażnic w systemie brygadowym[11]. Strażnica Jantar stała się numerem 14[12]. W 1960, pozostając nadal w systemie brygadowym, odwrócono numerację. Strażnica otrzymała numer 2[13]. W 1964 strażnica WOP nr 2 Jantar uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do III kategorii[14].
Ochrona granicy
[edytuj | edytuj kod]Wiosną 1958 zlikwidowano strażnicę Sztutowo. Odcinek podzielono pomiędzy strażnicę Krynica i strażnicę Jantar[15].
Strażnice sąsiednie:
Dowódcy strażnicy
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[7].
- ↑ Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 062 z 19.10.1946. → Rozkazy personalne D WOP ↓
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Skorek 1997 ↓, s. 27.
- ↑ a b Skorek 1997 ↓, s. 29.
- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 5.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 53.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Bieniecki 2005 ↓, s. 87-88.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.11.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.196.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 163.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 163-164.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 168.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 166.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej. „Biuletyn 1/2005. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej”, 2005. Koszalin. ISSN 1429-2505.
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
- ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
- Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.
