Lädilum anarâš kuávlu, kost sämikielâ harvii kulloo. Návt Avveel kylá valdâlii 90-lovo pelimuddoost, mutâ tuálá-uv tot tiäivás innig kulmâlov ihheed maŋeláá? Piäsá-uv Avelist sámástiđ?
Maŋgâsij mielâst piäsá jis tobdá ulmuid kiäh mättih sämikielâ. Ohtii máánust piäsá aaibâs vissásávt sámástiđ, ko Aanaar kieldâ uárnee Avelist Säämi kielâkähviviäsu.
Avveellâš Ailâ Seurujärvi lii meddâl Iijäävrist. Iijäävrist sun lii uážžum ain sámástiđ, mutâ meid Avelist láá sämikielâ sárnooh.
– Jis jieš váá višá toimâđ, soitâččiđ, eelliđ kolliistâlmin já puáttiđ tágárijd soojijd teehi.
Ida Hallantie vuojij Anarist Avelân kielâkähviviäsun. Meid suu mielâst Aanaar kieldâst piäsá sámástiđ, ko peri tiätá kiäiguin.
– Sáttá leđe váhá vaigâd aainâs-uv aalgâst kavnâđ taid ulmuid, mutâ talle kalga tuše kuldâliđ já tiäđustâllâđ, et kiäiguin puáhtá sámástiđ já veikkâ sooppâđ, ete tast ovdâskulij muoi sámásteen.
Eenâb čokkânmeh Avelân já Sáámást muin -raddemeerhah kiävtun
Kaamâsist Avelân varrim Uulá Saijets lii huámmášâm, ete sämikielâi sárnoi meeri lii uccánâm Avelist. Sun kuittâg piäsá kevttiđ sämikielâ ko jieijâs saanij mield ”tobdá puoh puáris ulmuid.”
Sun lii viehâ maŋgii iällám kielâkähviviäsust Avelist, já juurdâš, ete taan sullâsiih čokkânmeh puávtáččii leđe eenâb-uv.
Avveellâš Sisko Kiviniemi lii kielâkähviviäsu eemeed. Sun muštâl, ete piäsá sámástiđ Avelist ko tiätá kiäh mättih sämikielâ.
– Musthân láá uábih, viiljah já enni. Te mun kale peesâm sámástiđ aaibâs nokko. Mun viehâ ennuv tuubdâm ulmuid tääbbin ko lam masa 40 ihheed aassâm Avelist, povvust Kiviniemi.
Sun muštâl, ete Avelist käävpist láá sämikielâliih pargeeh já suu mielâst išediččii jis käävpist sämikiel pargeeh álgáččii kevttiđ Sáámást muin -raddemeerhâid, vâi meid eres kuávluin puáttám ulmuuh tiäđáččii kiäin sámástiđ.
Kielâkähviviäsu uárnejuvvoo Avelist uásálâšvuođâ kuávdáš Ainolast. Aanaar kieldâ viestâdemhovdâ Anne-Marie Kalla lii huámmášâm, ete Avelist iä lah nuuvt ennuv tilálâšvuođah sämikielân.
– Mun jurdám et eidu tääbbin kielâkähviviäsu lii taarbâšlâš já kenski palvâl váhá eres ulmuid.