Strażnica WOP Stanowisko
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1945 |
Rozformowanie |
lipiec 1956 |
Tradycje | |
Rodowód |
125 strażnica WOP Stanowisko |
Komendanci / Dowódcy | |
Pierwszy |
ppor. Dąbrowski |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Podległość |
26 komenda odcinka |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Stanowisko – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 26 komendy odcinka jako 125 strażnica WOP (Zelwa, Stanowisko)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
W latach 1948–31 grudnia 1950, 122 strażnica OP Stanowisko była w strukturach 13 batalionu Ochrony Pogranicza.
W latach 1 stycznia 1951–15 listopada 1955, 123 strażnica WOP Stanowisko była w strukturach 222 batalionu WOP i w 1951 stacjonowała w Stanowisku. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a]. Strażnica III kategorii otrzymała numer 119[4][5].
15 listopada 1955 zlikwidowano sztab 22 batalionu WOP w Sejnach[b]. Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab 22 Brygady WOP. W sztabie brygady wprowadzono stanowiska nieetatowych oficerów kierunkowych odpowiedzialnych za służbę graniczną strażnic[6]. Na początku 1956 ponownie przejściowo sformowano batalion graniczny w Sejnach i podporządkowano mu strażnicę nr 119[6].
Opracowany w maju 1956 przez Dowództwo WOP kolejny plan reorganizacji formacji przewidywał rozformowanie kilku brygad, sztabów, batalionów i strażnic. Ta reforma miała przede wszystkim korzyści finansowe. W wyniku tej reformy, w lipcu 1956 rozformowany został 222 Batalion WOP, a także Strażnica WOP Stanowisko[7][6]. Natomiast budynki zaadaptowano na leśniczówkę[8].
Ochrona granicy
[edytuj | edytuj kod]Faktyczną ochronę powierzonego odcinka granicy państwowej, strażnica rozpoczęła w czerwcu 1946[9].
- Sąsiednie strażnice
- 124 strażnica WOP Hołny Wolmera ⇔ 126 strażnica WOP Lubinowo – 1946
- 118 strażnica WOP Hołny Wolmera ⇔ 120 strażnica WOP Lubinowo – 1954
Komendanci strażnicy
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[3].
- ↑ Rozkaz dowódcy WOP nr 049 z 27.10 1955 (Historia BOWOP ↓, s. 114-134}.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ a b Historia BOWOP ↓, s. 34-38.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.14.
- ↑ a b c Historia BOWOP ↓, s. 114-134.
- ↑ a b muzeumzs ↓.
- ↑ Historia BOWOP ↓, s. 148.
- ↑ Historia BOWOP ↓, s. 8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Koło Nr 14 im. Powstańców Sejneńskich Związku Żołnierzy Wojska Polskiego przy Placówce SG w Sejnach: Zarys historyczny Służb Granicznych na Sejneńszczyźnie. [w:] Muzeum Ziemi Sejneńskiej [on-line]. muzeum.sejny.pl, 2012-11-26. [dostęp 2020-01-31]. (pol.).
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- ASGr.Historia Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Białystok 1960
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
- Strażnice Wojsk Ochrony Pogranicza
- Stanowisko (województwo podlaskie)
- Strażnice Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP
- Strażnice WOP rozmieszczone na granicy polsko-radzieckiej
- Zelwa (powiat sejneński)
- Polskie jednostki organizacyjne wojska utworzone w 1945
- Polskie jednostki organizacyjne wojska rozwiązane w 1956