Şanlıurfa

This study examines spoken Arabic language in Harran with examples. It aims to find out the features of this language of this region and the proverbs used by people.
The research has indicated that as in other Arabic dialects in Harran, the first letter of the words in the shape of kashkasha, istinta‘, taltalatu bahra, failun are read by kasra (a vowel sing indicating a short i), and pronouns of third person (he/she) are pronounced by shadda (doubled consonant), and that it has the features of such dialects imala and akalun al-baragis. It has further showed that Harran proverbs have words which are used in classic literary language. 
Keywords: Harran, Harran Arabs, Harran dialects, Proverb, Arabic language

Urfa ev isotu, urfayoresi.com sitesinden özel olarka üretilen Urfaya özgü olarak yetiştirilen biberlerin kurutulması ile elde edilir. Yemeklere kattığı lezzet ve kilo vermeye yardımcı olma özelliği ile ön plana çıkan bu isot çeşidini geniş ürün yelpazemizde sizler için sunuyoruz. Urfa biberlerinin güneş gören özel alanlarda kurutulması ile elde edilen bu doğal ürün ile et yemeklerinize ve çiğ köftelerinize lezzet katabilirsiniz. Urfa Ev İsotu Hangi Yemeklerde Kullanılır? Urfa ev isotumuzu, çiğ köfte, kebap, çorba, baharatlı sulu et yemekleri, kuru fasulye gibi birçok yemek tarifini hazırlarken tercih edebilirsiniz. Özellikle yöresel tadı ön plana alan lahmacun çeşitlerini hazırlarken Urfa isotundan yararlanabilirsiniz. Birden fazla tarifi hazırlarken, hafif acı, topraksı ve ısıtıcı bir aromayı yemeklerinize eklemek için kaliteli bir Urfa ev isotu satın alma arayışı içindeyseniz urfayoresi.com sitesinden satın alabilirsiniz. Urfa Ev İsotu sparişi Toptan Seçenekle Alınır Mı? Urfa ev istomuzu toptan satış hizmetimizden yararlanarak edinebilirsiniz. Restoran, kafe, aktar gibi alanlarda yüksek miktarda Urfa ev isotu satın alma ihtiyacına sahipseniz, sizler için sunduğumuz online satış kapsamında aklınızda yer alan miktar ölçüsünü bizlere bildirebilirsiniz. Dilediğiniz paket veya kilogram değerine bağlı olarak sizlere ileteceğimiz sağlıklı, lezzetli ve taze Urfa ev isotu ile yemeklerinize tat katabilirsiniz. Hizmetimiz kapsamında tam zamanında teslim koşullarımızdan yararlanırsınız. Urfa Ev İsotu Faydaları Nelerdir? Urfa ev isotu tüketiminde elde edeceğiniz faydaları şu şekilde sıralarız:  Bağışıklık sistemini güçlendirir.  Bağışıklığı güçlendirme etkisi ile soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara yakalanma riskini düşürür.  Metabolizmayı hızlandırarak vücut ısısını dengeler.  Kilo vermeye yardımcı olur.  Antioksidan ve antibakteriyel etkileri ile kanser olma riskiniz düşürür.  Gelişim çağındaki gençlerin ve hamilelerin tüketimine uygunluk sunar.  Kas ve kemikleri güçlendirirken, ödem oluşumlarının önüne geçer.  Damar tıkanıklık riskini düşürme etkisi ile kalp sağlığını korur. Bu gibi faydaları sunan Urfa ev isotu sağlıklı beslenme alışkanlıklarınıza ekleyebileceğiniz bir baharat seçeneğidir. Urfa Ev İsotunu Kimler Tüketmeli? Urfa ev isotu özellikle gelişim çağındaki gençler tarafından tüketilmesi önerilen bir besindir. Kemik ve kas gelişimini desteklemesi açısından, genç yaştan itibaren tüketilebilmektedir. Diğer yandan hamilelik döneminde olan bayanlar, baharat kullanımında isotu tercih ederek vücutları için gerekli olan vitamin ve mineral ihtiyaçlarını karşılayabilirler. Urfa isot çeşidimizin kandaki şeker oranını dengeleyerek yükselişin önüne geçmesi, şeker hastalarının tüketimine uygun koşulları sunmaktadır. Yemekleri sağlıklı şekilde lezzetlendirebilmenize imkan sunan bu orijinal baharatı, Urfa ev isotu online satış hizmetimiz kapsamında sipariş edebilirsiniz.

Göç İdaresi'nin Aralık 2017 tarihli verilerine göre, 131.173'ü Şanlıurfa şehrinde (Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü) olmak üzere Şanlıurfa ilinde toplam 451.731 Suriyeli bulunmaktadır. Şanlıurfa şehrindeki Suriyelilerin bir yandan sosyal entegrasyon sorunu devam ederken, bir yandan da hem kayıt dışı çalışanların artması hem de Suriyelilerin esnaf işgücü piyasasına girmesiyle, yerel işgücü piyasası olumsuz yönde etkilenmiştir. Suriyelilerin Şanlıurfa şehrinde küçük esnaf iş kollarında faaliyet gösteren özellikle lokanta/resturant/dönerci, dükkan, kozmetik/kuaförlük/berber, giyim, tamirci ve ayakkabıcı gibi esnaf işlerine girmesiyle birlikte, bu sektörlerde çalışan yerli esnafın, bir kısmının işsiz kalmasına, zarar etmesine veya daha düşük miktarlarda ücret almasına neden olmuştur. Bu sebeple, Şanlıurfa şehrindeki esnaf iş gücü piyasasında meydana gelen bu değişikliği anlamak için özellikle de Suriyeli esnafların yoğunlukta bulunduğu Eyubbiye semti, Balıklıgöl ve çevresi, Topçu Meydanı-Bahçelievler ve çevresi, Sigorta semti ve çevresin ile Süleymaniye-Devteşti semtleri ve çevrelerinde yaklaşık bir hafta süren bir alan çalışması yapılmıştır. 27 Ekim ile 2 Kasım 2017 tarihleri arasında yapılan alan çalışmasında 150 Suriyeli esnafa ulaşılarak kendilerine yarı yapılandırılmış bir anket formu uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirmesinde ve analizinde SPSS (32.0) istatistik paket programı kullanılmıştır. SPSS programında elde edilen sayısal veriler, betimleyici analiz ve kay kare analizlerine tabi tutulmuş ve Suriyeli esnafların yerli esnaf işgücüne etkilerini mahalle bazlı göstermek için, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak tematik haritalara dönüştürülmüştür. Çalışmada, Suriyelilerin aylık gelirleri, barınma türleri, kaldıkları evlerin mülkiyet durumları, evlilikler ve boşanmalar, meslekleri gibi birçok sosyo-ekonomik yapılarında, göç öncesiyle kıyaslandığında, göç sonrası durumlarının keskin biçimde değiştiği görülmüştür. Bununla birlikte, Suriyeli esnafların, vergi ödememeleri, kayıt dışı çalışmaları ve ucuz mal satmaları sebebiyle, yerli esnafın müşterilerini kendine çekmesi, yerli esnafı Suriyeli esnafa karşı rekabet edemez hale getirmiştir. Esnaf iş gücü piyasasındaki bu değişiklik, yerel esnafın Suriyelilere uyum sağlaması yolundaki en büyük engellerden birisi olarak tespit edilmiştir.

ÖZET
Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Orta Fırat Bölümü’nde yer alan Şanlıurfa Şehri, sahip olduğu uzun geçmiş nedeniyle birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Yaklaşık 11.000 yıllık geçmişi bulunan şehir, uzun süre Osrhoene Krallığı, Roma/Bizans, Arap, Selçuklu, Eyyubi, Karakoyunlu, Osmanlı ve son olarak Türkiye Cumhuriyeti devletlerinin hâkimiyetinde kalmış ve bu kültürlerin etkisiyle şehirde birçok önemli yapılar inşa edilmiştir. Bu durum şehrin şekillenmesinde de önemli rol oynamıştır. Ayrıca, üç büyük dine mensup insanların bir arada yaşamaları da şehrin önemli bir kültürel mirasa sahip olmasına neden olmuştur. Şehirde başta tarihi eserler ve alanlar olmak üzere, kültürel fonksiyonun gerçekleştirildiği cami, kütüphane, müze, sinema, konferans salonları ile kültür ve sosyal merkezleri bulunmaktadır.

ABSTRACT
The City of Şanlıurfa, located in the middle Euphrates division of the Southeast Anatolia Region, has been the centre of many civilisations due to its long settlement history. The city is considered to be the cradle of the Mesopotamian civilization. With its 11000 years of long history, the city had been controlled by the Osrhoene Kingdom, Roman/ Bisantium, Arabs, Seljukians, Eyyubi, Karakoyunlu, the Ottoman Empire and the Modern Turkish Republic respectively. Thus these factors has had significant influence on the cultural diversity and also form of the city. In addition, as the city used to be the centre of three different religions, it has inherited very rich cultural diversity from the people who had lived together in this area. In the city, there are some places where cultural and social activities take place, such as historical
monuments and halls, libraries, mosques, museum, cinema, conference halls.

In the Ottoman period, kidnapping a girl for marriage was a rare case in Southeastern Anatolian cities as it is today. There is a similiar situation for non-Muslims whose marriage tradations and family life are similar to Muslims. In this respect, it becomes interesting to consider in detail thecase of a Muslim youth kidnapping a non-Muslim girl for marriage and the following conversion process in the Cibin village of Rumkale district. The conditions under which the conversion and marriage with muslim men took place in the social life of non-muslim girls in the region can be followed more easily thanks to these events. The subject of the study is the abduction of an Armenian girl by a Muslim youth from the same village in 1861 and the following events. The different dimensions of the event reflected in the archive records, were examined and its cause and and consequences were analyzed in detail. Naturally, the kidnapped girl converting and declaring her conversion to Islam brought the issue to a different stage. The Armenian family's inability to accept the conversion of the daughters and hope to return to their old former religion caused the issue to extending to Istanbul within the state hierarchy. In the study, it was seen that the pressures of church authorities and western states during the Tanzimat period forced Ottoman officials and statesmen to be more careful against converts. Both the functioning of the government offices in the countryside and their attitudes towards kidnapping and conversion were scrutinized through the incident. Conversion of Armenian and Yazidi girls in the Urfa region and the process of marriage with Muslim youths were presented within the framework of this event. The effects of families, religious authorities and established traditions on the social pressures and difficulties experienced by girls who decide on a new religion and social life were examined.

Özet Bu çalışmanın amacı, Şanlıurfa İlinin mevcut " Kültür ve İnanç Turizmi Potansiyeli " ni belirlemek ve buna ilişkin mevcut paydaşların yapabileceklerini sıralamaktır. Şanlıurfa ilinin kültür ve inanç potansiyeli incelendiği zaman, tarih boyunca ilkel dinlerin ve üç ilahi dine mensup kişilerin yaşadıkları; antik şehir kalıntıları, tapınak, kilise, manastır, cami, mescit, türbe, medrese dergâh, mağara, kale ve sur, ören yerleri, tarihi sokaklar, çarşılar, kutsal göl ve kuyu, han, hamam, ev gibi mekânların günümüzde mevcut olduğu görülmektedir. Konuya ilişkin olarak 2012 yılında kültür ve inanç turizmi açısından değeri olan yerler, doğal ve kültürel miras kaynakları incelenmiş olup elde edilen bilgi ve verilere göre sonuç ve öneriler geliştirilmiştir. Abstract The purpose of this study is determined "Cultural and Religious Tourism Potential" the province of Şanlıurfa and about this; the resposibilities of stakeholders is sorted. When we examine the potential of cultural and religious province of Sanliurfa, throughout the history of the primitive religions, and the three divine persons to their religion, the sacred lakes and wells, inns, baths, home-like spaces that are available today can be seen. In relation to issues; Values for cultural and religious tourism in 2012, natural and cultural heritage resources were studied and the results and recommendations were developed based on information and obtained data Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, kültür turizmi, inanç turizmi

İklim ve hava olayları, dünya var olduğundan günümüze dinamik yapısı itibariyle sürekli değişmektedir. Günümüzde iklimle alakalı en önemli sorun, insan kaynaklı iklim değişikliğidir. İklim değişikliğinin de en önemli sonuçlardan biri kuraklıktır. Özellikle orta kuşakta bunan Türkiye, yaşanan bu değişikliklerden en fazla etkilenecek sahalardan biridir. Bu çalışmada iklim elamanları ve Erinç, Thornthwaite, UNCCD, De Martonne ve SYİ gibi iklim ve kuraklık analizleriyle Şanlıurfa’nın iklim ve kuraklık özellikleri çalışılmıştır. Yapılan analizlerde varılan sonuçlara bakıldığında sahadaki birçok yerin kurak ile yarı kurak özelliğe sahip olup, kuraklık konusunda kırılgan olduğu görülmektedir. Bu durum yaşanan iklim değişikliği sonrasındaki senaryolarla birleştirilirse, sahanın kuraklıktan daha fazla etkileneceği öngörülmektedir. Kuraklıktaki artış son 44 yıldaki yağış ve sıcaklık parametrelerinde açıkça görülmektedir. Aynı durum SYİ yöntemi ile yapılan analizlerde de son yıllarda artan kuraklıklarla kendini göstermektedir.

Bu çalışmanın amacı, Şanlıurfa İlinin mevcut “Kültür ve İnanç Turizmi Potansiyeli”ni belirlemek ve buna ilişkin mevcut paydaşların yapabileceklerini sıralamaktır. Şanlıurfa ilinin kültür ve inanç potansiyeli incelendiği zaman, tarih boyunca ilkel dinlerin ve üç ilahi dine mensup kişilerin yaşadıkları; antik şehir kalıntıları, tapınak, kilise, manastır, cami, mescit, türbe, medrese dergâh, mağara, kale ve sur, ören yerleri, tarihi sokaklar, çarşılar, kutsal göl ve kuyu, han, hamam, ev gibi mekânların günümüzde mevcut olduğu görülmektedir. Konuya ilişkin olarak 2012 yılında kültür ve inanç turizmi açısından değeri olan yerler, doğal ve kültürel miras kaynakları incelenmiş olup elde edilen bilgi ve verilere göre sonuç ve öneriler geliştirilmiştir.

Bu araştırma, Şanlıurfa ilinin kongre turizm potansiyelini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada uluslararası ve ulusal alanda hızla ilerleyen kongre turizmi Şanlıurfa kenti kapsamında ele alınmış, araştırmanın amacına istinaden şehrin kongre turizmi açısından mevcut durumu swot tekniği ile analiz edilmeye çalışılmış, ayrıca araştırmada yarı yapılandırılmış mülakat tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Şanlıurfa’nın kongre turizmi açısından yüksek potansiyele sahip olduğu fakat idari, siyasi engeller ve tanıtım eksikliği gibi bazı sorunlarla karşılaştığı belirlenmiştir. Analiz neticesinde elde edilen verilere ilişkin kamuya, özel sektöre bir takım öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Kongre Turizmi, Swot Analizi, Şanlıurfa.

Üzerinde yaşadığımız ve bugün kendimizi mutlak sahibi sandığımız bu mavi gezegenin uzak geleceğini ve o gelecekteki din-kültür-toplum ilişkisini gözlemleyebilmeyi çok isterdim. Bu imkansız olguyu deneyimlemeyi en çok arzuladığım yerlerden birisi, Şanlıurfa’nın yaklaşık 15 km kuzeydoğusundaki Göbekli Tepe’dir. Burası, insana yokluk duygusunun; sonsuzluk hissi veren bir atmosferde aşılandığı, enerji dolu bir nokta. Kazıları halihazırda devam eden bu yer; bir kayalık denizi ortasındaki kireçtaşı bir platform üzerinde yer alan, gizemlerle dolu yığma bir tepe görünümünde. Bu “uzak gelecek” tanımı kaç yıllık bir zaman dilimini içine almalı bilmiyorum. Ancak dünyanın 4.54 milyar yıllık geçmişinde, çoğunlukla yazılma gereği görülmeyip 4.5 milyar yıl diye tanımlananan son 4’ünün bile 40 milyon yıllık bir zamana denk geldiğini düşünürsek; 11.600 yıllık bu yerin, göreli yakın bir döneme ait olduğunu bile düşünebiliriz. İnsanın yeryüzündeki varlığıyla başlayıp yaklaşık 2 milyon yıl süren Paleolitik (Eski/Yontma Taş Çağı) dönemin durağan yaşam standartları, günümüzden sadece 12 bin yıl kadar önce Yakındoğu’da yaşanan devrim niteliğindeki gelişmelerle gözalıcı bir biçimde başkalaştı. İnsanlığın bu en uzun ve belki de en durağan dönemi, Son Buzul Çağı’nın bitmesi ve Würm buzulunun Avrupa’nın kuzeyine çekilmesiyle birlikte değişen iklim şartları doğrultusunda Yakındoğu’da kurulan yerleşimlerle son buldu. Biraz iddialı gelebilir ama bugün gelinen teknoloji ve kültür, varlığını büyük oranda ülkemizin de bir parçasını oluşturduğu Yakındoğu’nun Neolitik dönem insanına borçludur.

A relatively large area has been excavated in the archaeological researches carried out since 2019 in Karahantepe. However, only a small part of this large settlement has been unearthed yet. The first results revealed that the special structures and dwellings are in the same place, and the special structures consist of a group of structures whose functions are defined to form a complex. In this paper the results achieved in the 2019-21 campaigns are introduced.

One of the primary resources of Ottoman history and civilization is the registry books which are sharia court records. These registry books are important information resources both for the operation of Ottoman law and for the local region which they belong to. Studies based on mentioned resources do not only demonstrate the legal and administrative structure of Ottoman state better, but they also enrich the local history studies. In this regard, examination and promotion of the sharia court registries has a great importance in terms of the contribution to the studies in this area. In this study, registry book number 215 which contains the records of Urfa kadi court between the years of 1320-1324 (1902-1906) is investigated and promoted. After giving a brief information about the Urfa registry books and the registry book number 215, the documents in the registry book are listed succinctly.

Şanlıurfa’da Badıllı aşiretinin ileri gelenlerinden ve Said Nursî’nin genç talebelerinden biri olan Abdulkadir Badıllı (1936-2016) çalışkanlığı, tevazuu, Risale-i Nur’un neşri konusunda ortaya koyduğu gayret ve fedakârlığı, Said Nursî’nin hayatını ve Risale-i Nur’da geçen hadislerin kaynaklarını araştırma konusundaki başarısı ile öne çıkan bir şahsiyettir. Doğru dürüst resmi bir tahsili olmamakla birlikte – diplomalarını dışarıdan sınavlara girerek almıştır- Türkçe, Arapça ve Farsça’yı bu dillerde kitap yazabilecek seviyede öğrenmiş, özellikle Hadis alanında kendisini çok iyi yetiştirmiş, bu sebeple kendisine Harran Üniversitesi tarafından “fahri doktora” unvanı verilmiştir. Onun yazmış olduğu kitaplar, Said Nursi’yi tanıma ve onun yazdığı Risale-i Nur eserlerini anlama bakımından son derece önemli çalışmalardır. Badıllı’nın Risale-i Nur’da geçen hadislerin kaynak çalışması daha da önemlidir. Çünkü bunlar sayı bakımından bini aşmakta büyük çoğunluğu iman meseleleriyle ilgili bulunmaktadır. Bu çalışmada Badıllı’nın hayatı, Risale-i Nur mesleğine yaptığı hizmetleri, Risale-i Nur’un doğru anlaşılması için ortaya koyduğu çalışmalar ele alınmıştır. Bu makalenin başlıca kaynakları önce kendi eserleri, Said Nursi ile ilgili hatıraları, internette özellikle haber nitelikli olarak yer alan bilgiler ve benim de manevi bir ağabeyim olması münasebetiyle şahsi müşahedelerim ve tecrübelerimdir.

Özet
M.Ö.132-M.S.244 yıllarında “Edessa”da (Şanlıurfa) hüküm süren Osrhoene Krallığı döneminde, Kral V. Abgar Ukkama M.S. 13-50 arasındaki ikinci saltanatı sırasında hastalanır. Hz. İsa'nın hastaları iyileştirdiğini duyan Kral çok hasta olduğundan Kudüs'e gidemez. Hannan adındaki elçisini, Hz. İsa’ya inandığını ve dinini öğrenmek istediğini belirten bir mektupla birlikte, O’nu davet etmek üzere Kudüs’e gönderir. Hannan mektubu Hz. İsa'ya sunar ve O’nun yüzünün resmini yapmayı dener ancak başarılı olamaz. Hz. İsa, yüzünü sildiği ve mucizevî biçimde yüzünün görüntüsünün çıktığı mendil ile Edessa’yı kutsadığını belirttiği mektubu Hannan'la Abgar’a gönderir. Abgar’ı iyileştiren mendil Edessa’nın surları üzerinde bir yere saklanır. Abgar, halkıyla birlikte Hz. İsa’nın dinine inanmaya başlar.
Hıristiyan âleminde Mendil’in tabloları birçok müzede ve mekânda görülmektedir.
Bir başka rivayete göre Hz. İsa’nın çarmıha gerilişinin üçüncü gününde, çarmıhtan indirilip keten bir beze sarılan cesedi bırakılan yerde yok olur. Mezarda duran ve üzerinde mucizevî bir biçimde Hz. İsa’nın görüntüsü olan kefen de, Hıristiyanlığın önemli kutsal emanetlerindendir.
944 yılına kadar Edessa’da (Şanlıurfa) muhafaza edilen Kutsal Kefen ve Mendil sonraları İstanbul’a oradan da Torino’ya götürülür.
Mendil ve Kefen ile Abgar’a dayanan anlatılar, Kudüs-Şanlıurfa-İstanbul-Torino çevresinde günümüze kadar ulaşmıştır.
Bu çalışmada “Kutsal Mendil” ve “Kutsal Kefen”in tarihi serüveni ile turizmdeki yeri, yazılı kaynaklar ve anlatılar ışığında incelenmiş ve bilgiler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Hz. İsa, V. Abgar Ukkama, Mandylion, Kutsal Kefen, Edessa, Şanlıurfa

Yıllardır istediğim, ancak koşulları hazırlayıp bir türlü gerçekleştiremediğim Doğu Gezimi, sonunda yapmak nasip oldu. Duygu ve düşünce dünyamı kat be kat zenginleştiren bu gezimden elde ettiğim izlenimleri, gözlemleri, hissettiğim duyguları ve bende oluşturduğu düşünceleri, bu şehirlerin binlerce yıllık tarihi, kültürü ve medeniyeti ile birleştirerek vermeye çalışacağım.

Yayın Tarihi: 11-18 Ağustos 2019 (8 günlük yazı dizisi)

Özet: Hicri 554 ile 626 yılları arasında yaşayan Ya‘kûb el-Mencinîkî Harranlıdır. Kaynaklarda “el-
Harrânî” nisbesiyle anılmıştır. el-Mencinîkî, mancınık yapımıyla uğraşmıştır. Bu yüzden “el-
Mencinîkî” nisbesini almıştır. Silahlara ve silah üretimine merak sarmıştır. Savunma ve savaş stra-
tejileri ile yönetim alanlarına da ilgi gösteren el-Mencinîkî, bu alanda ‘Umdetu’s-Sâlik fî Siyâseti’l-
Memâlik adlı bir eser yazmıştır. el-Mencinîkî aynı zamanda bir şairdir. Halife, emir ve vezirleri met-
heden şiirler yazmıştır. Onun şiirlerini bir araya topladığı Meğâni’l-Me‘ânî adlı bir divanı vardır. Şi-
irlerinde istiare, teşbih ve kinaye gibi söz sanatlarını kullanan el-Mencinîkî, farklı konularla ilgili şi-
irler yazmıştır. Bu çalışmada Ya‘kûb el-Mencinîkî’nin şairliği ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler: Ya‘kûb el-Mencinîkî, Harran, şiir, şair, mancınık.

Bu çalışma Eyyüp peygamber biyografisi üzerinden Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinin sosyolojik bir değerlendirmesini konu edinmektedir. Hz. Eyyüp’ün yaşamındaki hastalık bir metafor olarak alınıp ilçenin problemleri hakkında asosyolojik bir analiz yapılması amaçlanmıştır. Bu bağlamda Eyyübiye ilçesinin sosyal, kültürel, ekonomik yapısı, kent yaşamı ve kentlilik boyutu, ilçenin mimari yapısı genel hatlarıyla kaynaklardan derlenen veriler ve gözlemler ışığında ele alınmıştır. 2012 yılında ilçe olan Eyyübiyenin gerek nüfusun temel ihtiyaçları olan eğitim, konut, sağlık, istihdam alanlarında ve gerekse ilçenin mimari yapısı yollar, parklar ve yaşam alanları gibi ihtiyaçlar bakımından bir hayli kronik sorunlarla karşı karşıya olduğu açıktır. Bu nedenle ilçe yöneticilerinin bir an önce çok boyutlu gelişme stratejileri geliştirmesi, maddi ve manevi kalkınma planlarını hayata geçirmesi gerekmektedir.

Anahtar Kavramlar: , Şanlıurfa, Eyyübiye İlçesi, Kent Sosyolojisi, Sosyal Yapı Analizi.

Urfa ve çevresinin Batılı ticari yayılımın yoğun ilgisine mazhar oluşu, XIX. yüzyılın ikinci devresi ile başladı. 1855’te Fransız hükümetince şehre tayin edilen ilk konsolos vekili Prosper Villecroze adında bir tüccardı. Ancak şehir 1860 sonrası istikrarlı bir yatırım alanı olarak tercih edilmeye
başladı. Bu noktada Halepli tüccarlar öne çıkmaktaydı. Bireysel girişimlerin yanı sıra Villecroze ve Poche ailelerine ait şirketlerin yerelde kurdukları ticari ağ sayesinde, en ücra köylere kadar ortaklıklar kuruldu. Yerel ağın koordinasyonunu sağlayan kişi ise Fransız konsolos vekili Armand Martin (1860-1891) isminde bir tüccardı. Ticari menfaat ve kâr peşinde olan konsolos vekilleri, legal/illegal surette tüm yerel gruplarla iş birliği içinde oldu. Şehrin Hristiyan sakinleri üzerindeki himaye politikaları da ticari kâr siyasetinin bir parçası olarak kullanıldı. Yereldeki alım-satım ve dağıtım ağını organize eden bu iktisadi aktörler, mahalli ticaretin her süreç ve kademesinde yer almaya özen gösterdi. Bilhassa tahıl ürünleri gibi temel ihtiyaç maddelerinin piyasadan çekilmesine neden olmaları, şehri kıtlıklarla yüzleşmek zorunda bıraktı. Bölgedeki denetim ve otorite boşluğu, konsolos vekillerine daha rahat hareket imkânı verirken; mülkiyet, toprak tasarrufu ve tarımsal ilişkilerden doğan hukukî uyuşmazlıklar, mahallî bürokrasiyi uzun yıllar meşgul etti. 1895’e gelindiğinde ise konsolosların ilgileri, ülkeleri adına ticarî faydadan ziyade, Ermeni isyanlarının teftişine kaydırıldı. Yerel seçkinlerin ecnebi tüccarlar ile ticari ilişkileri ne boyuttaydı? İdareciler, yabancı tüccarlar ve mültezimler arasında nerede konumlanıyorlardı? Temsilcilerin resmî statülerinin yanı sıra Urfa yerelinde şirketleşme, yerel bağlantılar ve örgütlenme biçimleri nasıl tezahür etti? Batılı ticari girişimin şehir toplumu üzerinde nasıl bir etkisi oldu? Bu çalışma, yukarıda bahsi geçen sorulara cevaplar aramak suretiyle ortaya çıktı. Söz konusu sürecin anlaşılmasında istifade edilen kaynaklar; ekseriyetle Osmanlı arşiv vesikaları (BOA), kadı mahkemesi kayıtları ve İngiliz konsolosluk raporları oldu.
Abstract
The great interest of Western traders in Urfa and its surroundings began in the second half of the 19th century. The first vice-consular to the town, appointed by the French government in 1855, was a tradesman called Prosper Villecroze. After 1860, the town was consistently seen as an area for investment. Particularly, traders from Aleppo stood out as significant figures in that period. As well as individual initiatives, local trade networks formed by corporations belonging to Villecroze and Poche families led to establishment of commercial partnerships in the most distant villages. The person who coordinated that local network on behalf of corporations was the French vice-consular and tradesman Armand Martin (1860-1891). The vice-consulates who sought commercial benefit and profit collaborated with local groups in legal or illegal ways. Their policy on guarding Christian residents of the city was also used as a part of commercial profit and gain. The administrative actors who organized local commerce and delivery network were keen on taking part in every process of regional trade. However, by removing basic foods such as cereals from the market, they caused the town to struggle with famine. The authority and audit gap in the region enabled the vice-consulates to act more comfortably. Legal conflicts arising out of property, land use, and agricultural relations kept local bureaucracy busy for long years. However, after 1895, the commercial interest of consuls was focused on inspecting Armenian revolts rather that commercial benefit for their countries.
The study addresses the questions below: how was the commercial relationship between local elites and foreign traders? Where were the administrators positioned between foreign traders and taxmen? How did formal status of representatives’ forms and how did their incorporation, local networks, and organizational forms emerge in local Urfa? How did Western trade initiative affect the town community? To examine the questions raised above, this study mostly refers to Ottoman archive papers (BOA), religious court records, and the reports of British consulate.
Key Words: Ottoman, Aleppo, Urfa, Levantine, Consulate

During Arab spring, the popular movements that began with the demands of democracy, freedom, equality and prosperity, either due to oppressive administrations and anti-democratic attitudes or turning of various groups to armed resistance, triggered multidimentional crisis resulting in the civil war and conflicts in Middle Eastern countries. An important consequence of these crises is the international migration, which takes place in many parts of the world, especially in neighboring countries and Europe. Especially, civil war in Syria led 3.5 million Syrian refugees to migrate to Turkey. In these days, Syrian refugees are not only developing relations among themselves but also with local residents of their settled cities in verious ways. The social network theory aims at analyzing the social dimension of migration by focusing on the multilayered relations between migrants, non-migrants and the host community. Marriage is an important method for migrants to build a network of relations. Syrian women refugees in Turkey has adopted a life strategy. They get married to any family member of the house owner where they live, in order to get protection from terrible and unbearable living conditions generated from migration process. The pattern of these marriages, their legal status, cultural foundation, ceremonies and rituals in marriage processes, polygamy, relations between husband and wife, advantages and disadvantages of marital relationship are worthy of scientific research. This study focuses on the developing experiences of marriage between syrian women refugee and the male member of the houseowner of their living house. In this study, the issues such as how these marriages are realized, marriage reasons, monogamous and polygamous marriages, family relations, violence, abuse, divorce, custody and alimony were evaluated through empirical research and field observations. It was understood that Syrian refugee women experienced various opportunities and risks in terms of gender roles through marriage. Key words: Migration, Syrian Women Refugees, Marriage, Polygamy, Violence.

Arap Baharı sürecinde demokrasi, özgürlük, eşitlik ve refah talepleri ile başlayan halk hareketleri, gerek yönetimlerin baskıcı ve antidemokratik tutumları ve gerekse çeşitli grupların silahlı direnişe yönelmeleri sonucu Ortadoğu ülkelerinde çatışma ve iç savaşları tetikleyen çok boyutlu krizlere neden olmuştur. Bu krizlerin önemli bir sonucu da söz konusu ülkelerden başta komşu ülkeler ve Avrupa olmak üzere dünyanın birçok yerine gerçekleşen uluslararası göçtür. Özellikle Suriye’deki iç savaş nedeniyle başlayan uluslararası göç, Türkiye’ye 3,5 milyon civarında Suriyelinin gelmesine yol açmıştır. Bugün Türkiye’deki Suriyeli mülteciler96, yerleştiği şehirlerde hem kendi aralarında hem de yerli halkla çeşitli şekillerde ilişki ağları geliştirmektedir. Sosyal ağlar teorisi, göç süreci ve sonrasında göçmenler, göçmen olmayanlar ve ev sahibi topluluk arasında gelişen çok katmanlı ilişkilere yoğunlaşarak göçün toplumsal boyutunu analizi hedefler. Göçmenlerin ilişki ağı inşa etmesinin önemli bir yöntemi de evliliktir. Türkiye’deki Suriyeli mülteciler kadınlar, yaşama tutunma ve göç sürecinin dezavantajlarından korunma anlamında bir yaşam stratejisi olarak ikamet ettiği yerlerde ev sahibi toplumdan kişilerle evlilikler yapmaktadır. Bu evliliklerin gerçekleşme biçimleri, hukuki ve kültürel dayanaklar, evlenme süreçlerindeki tören ve ritüeller, çok eşlilik, karı koca ve çocuklar arasındaki ilişkiler, evlilik ilişkisinin avantajları ve dezavantajları bilimsel açıdan araştırma konusu olmaya değerdir. Bu çalışma, Türkiye’deki Suriyeli mülteci kadınlarla ev sahibi toplumdaki erkeklerle gelişen evlenme deneyimlerine odaklanmaktadır. Çalışmada, Suriyeli mülteci kadınlar açısından sosyal ağ geliştirme stratejisi olarak evlenme süreçlerinin nasıl gerçekleştiği, evlenme gerekçeleri, tek eşli ve çok eşli evlilikler, aile içi ilişkiler, şiddet, istismar, boşanma, velayet ve nafaka gibi konular göç literatürü ve özellikle saha çalışmaları üzerinden değerlendirilmektedir. Böylece Suriyeli mülteci kadınların toplumsal cinsiyet rolleri açısından ne gibi fırsat ve risklerle karşı karşıya olduğu ortaya konulmuş olacaktır. Anahtar kelimeler: Göç, Suriyeli Mülteci Kadınlar, Evlilik, Çok Eşlilik, Şiddet.

Türkiye ve Suriye halkları arasındaki ilişkiler, ortak bir tarihsel ve kültürel
mirasa dayanmaktadır. Son yıllarda Suriye’de meydana gelen iç savaş ve ardı sıra
yaşanan kitlesel göç dalgaları ise her iki ülke arasındaki ilişkileri farklı bir düzleme
taşımış, yeni toplumsallık ve ilişki biçimlerine yol açmış durumdadır. Bu çalışma, 2011
yılında Suriye’de başlayan iç karışıklıklar ve çatışmalar nedeniyle savaştan kaçıp Türkiye’ye sığınan Suriyeli Arap ve Türkmen sığınmacıların Şanlıurfa özelinde kurduğu
dernekleri konu almaktadır. Araştırma, literatür taraması, medya taraması, dernek
yöneticileri ile odak grup ve bireysel yarı yapılandırılmış görüşme formu yoluyla elde
edilmiş verileri içermektedir. Çalışmada sığınmacıların dernekler aracılığıyla ne tür
faaliyetler yaptığı, kamu mevzuatı ve bürokrasi ile yaşanan problemler, dernek yöneticilerinin bakış açısıyla Türkiye halkıyla sosyal ve kültürel alandaki uyum ve çatışma noktaları, dışlanma/ayrımcılık alanları ve tecrübeler ve devam eden iç savaşa yönelik yaklaşımlar ele alınmaktadır. Araştırma sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır. Suriyelilerce kurulmuş mülteci dernekleri, devlet ile göçmen kitlesi arasında aracı bir rolde olup yardımlaşma ve dayanışma amaçlıdır. Dernekler sığınmacıların sosyal, ekonomik, yaşam koşulları ile ilgili problemleri ifade etme, siyasal lobi ve propaganda, yasal hakların iyileştirilmesi, insan hakları ve demokrasi eğitimi, mesleki beceri kazandırma, psiko-sosyal destek, buluşma, vakit geçirme, kültür ve sanat etkinliklerin icrası konularında önemli işlevler üstlenmektedir. Türkiye'deki derneklerle ilgili yasal mevzuat, ikamet ve pasaport problemi yaşayan Suriyelilerin dernek kurma, ekonomik
destek bulma ve faaliyet yapma imkanını zorlaştırmaktadır. Araştırmada Suriyeli
dernek mensuplarının büyük ölçüde kültürel uyum sağladığı, Şanlıurfa’da bulunmaktan
memnun oldukları ve önemli düzeyde yabancılık duygusu yaşamadıkları anlaşılmaktadır.
Ancak ayrımcılık, çatışma ve dışlanma deneyimi açısından emek sömürüsü,
alışverişte aldatılma, evlenme koşulları, çokeşlilik ve fuhuşla ilgili mevzular, Suriyeli
dernek mensupları arasında temel bir rahatsızlık kaynağıdır. Devam eden savaşa
yönelik çözüm önerilerinde dernek mensupları arasında umutsuzluk, bezginlik ve bir
savaş yorgunluğu gözlenmiştir. Görüşmeciler bir an önce savaşın sona erip bir sonuç
alınmasını arzu etmektedir. Göçmenlerin, örgütlenme, eğitim, sağlık, iş ve güvenlik ihtiyaçlarının karşılanması ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi için yasal düzenlemeler
yapılması gerekmektedir.

Abstract
The relations between Turkish and Syrian people are based upon a common
historical and cultural heritage. Recently, the civil war having broken out in Syria and
the following mass migration waves have brought the relations between the two countries to a different level and led to new community and relation formats. This paper addresses to the associations in Şanlıurfa established by the Syrian Arabic and Turkmen refugees who escaped the Syrian war in 2011 due to civil disturbances and conflicts and took refuge in Turkey. This research consists of the data obtained by the literature and media review and semi-structured interview with association administrators, focus group and persons. This study deals also with what activities the refugees are engaged in through associations, the problems with public legislation and bureaucracy, the social and cultural points of conflict and harmony with Turkish people from the perspective of association administrators, exclusion/discrimination fields, experiences and the attitudes towards the ongoing civil war. The following findings were obtained by this research: the refugee associations established by Syrians play an intermediary role between state and immigrants and aim for cooperation and solidarity. These associations fulfill important functions in terms of expression of refugees’ problems on their social, economic and living conditions, political lobby and propaganda, rehabilitation of legal rights, education on human rights and democracy, professional skill acquisition, psycho-social support, meeting, spending time, cultural and art activities. The legal legislation regarding the associations in Turkey makes it difficult for the Syrians, who have residence and passport problems, to establish association, find economic support and perform activities.
It is understood by this research that the members of Syrian associations are mostly
culturally adapted and they are happy to live in Şanlıurfa and they don’t feel alienated
significantly. However, the issues regarding labor exploitation, shopping deception,
marriage conditions, polygamy and prostitution is a basic source of disturbance among the members of Syrian associations in terms of discrimination, conflict and exclusion. Concerning the solution suggestions for the ongoing war, it was observed that the association members are hopeless, exasperated and war-weary. The interviewers desire that the war ends and finalized as soon as possible. It is required to make legal arrangements in order to meet immigrants’ needs of organization,  education, health, job and security and to rehabilitate their living conditions.

Keywords: Immigration, Syrian Refugees, Refugee Associations, Cultural Harmony
and Conflict, Şanlıurfa

ÖZET: Şanlıurfa’nın köklü geleneklerinden biri olan heket söyleme geleneğinin ilk olarak ne zaman başladığı bilinmese de bu gelenek, elektriğin olmadığı dönemlerde, özellikle geceleri, ev halkının hoşça vakit geçirebilmelerini sağlayan hem eğlenceli hem de kültürel bir yol olmuştur. Radyo, televizyon ve diğer teknolojik aletlerden henüz faydalanılmaya başlanmadığı dönemde Şanlıurfa’nın sözlü kültürü oldukça canlıdır ve heket söylemek de oldukça yaygındır. Bu dönemde heketçiler ev ev gezer ve her evde hürmet görür. Ev sahipleri tarafından evlerinin başköşesine oturtulan heketçiler yedirilir, içirilir ve gece de o evde misafir edilir. Hem büyükleri hem de küçükleri anlattıkları ile etkisi altına almayı başaran heketçilerde çok özel bir yetenek olduğu açıktır. Heketleri o kadar gerçekçi anlatırlar ki dinleyenler bu heketin yaşanmış olduğunu sanır. Hem onların heket söylemelerine hem de ev sahipleri tarafından çok iyi ağırlanmalarına özenen kişiler de heketçi olmak için uğraşmıştır ve böylece heket söyleyenlerin sayısı da artmıştır. Bu da bir geleneğin doğmasını sağlamıştır.
Bu bildiri, hem hikâyelerden hem de masallardan çeşitli unsurları bünyesinde barındıran ama Şanlıurfa’ya özgü olan heket söyleme geleneği hakkında yapılan bir araştırmanın ürünü olarak yazılmıştır. 

Anahtar Kelimeler: Şanlıurfa, heket, heketçi, hikâye, masal

ABSTRACT: It is not known when Şanlıurfa's long-standing tradition of heket telling begins, but this tradition has become a way of fun and a cultural thing, especially during the days when there is no electricity, particularly at night, allowing the household members to have a good time. In the period when radio, television and other technological instruments have not yet been utilized, Şanlıurfa's verbal culture is very lively and it is quite common to tell heket. At this time, the heket tellers visit every house and are treated with respect in each one of them. The heket tellers who are settled by their hosts in the seat of honour of their houses are fed, treated well and are hosted in that house at night. It is obvious that heket tellers, who have succeeded in influencing both adults and young people with what they told, have a very special ability. The hekets are so realistic that listeners think that heket has really happened. People who aspire to heket tellers way of telling hekets and to the way they are treated by the hosts have also struggled to become heket tellers themselves and thus the number of heket tellers has greatly increased. This has made a tradition come true.
This paper is written as a product of a research on the tradition of heket-telling which is unique to Şanlıurfa but also contains various elements from both stories and fairy tales.

Keywords: Şanlıurfa, heket, heket teller, story, fairy tale

Bu çalışmada sosyal politikanın bir unsuru olan eğitim olgusu Şanlıurfa ili özelinde analiz edilmektedir. Bu bağlamda Şanlıurfa’da yakın dönemde eğitim alanında meydana gelen gelişmeler ve sorunlar sosyal politika açısından incelenmektedir. Bu doğrultuda idareci, öğretmen, öğrenci, veli ve eğitim sendikaları ile yapılan görüşmelerden yararlanılmış ve eğitimle ilgili istatistik verileri değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerden yola çıkarak Şanlıurfa’da yakın dönemde eğitimle ilgili gelişmeler olmakla birlikte spesifik problemlerin devam ettiği görülmüştür. İstenilen düzeyde olmamakla birlikte son yıllarda öğretmen ve derslik başına düşen öğrenci sayısının düştüğü ve okullaşma oranının hızla arttığı tespit edilmiştir. Eğitime erişimle ilgili problemin azaldığı ancak nitelikli eğitime erişimin ve yoksulluğun eğitim üzerindeki olumsuz etkisinin devam ettiği görülmüştür. Meslek edinmede yerel unsurların kısmen göz ardı edildiği belirlenmiştir. Sosyal politika bir yönüyle ülke insanının refahının yükseltilmesi ise bunu eğitim kurumu ile bir ölçüde gerçekleştirmenin olanağı mevcuttur ve Şanlıurfa buna dâhildir.

Özet
Suruç Kümbet evleri, Suruç Ovası ve yakın çevresinde görülen, yüzyıllar boyunca kullanılan bir kırsal mesken tipidir. Tamamen güneşte kurutulmuş kerpiçlerden inşa edilen bu evlerin odaları kare planlı olup, konik bir çatıya sahiptir. Kendisine has özellikleriyle Harran, Trullo, Clochán gibi konik kubbeli evlerden ayrılmaktadır. Bu meskenlerin kullanım alanlarını oluşturan oturma alanları, tahıl depoları, ahır-ağıl ve samanlık, güneyden kuzeye sırasıyla dizilmiş ve odalar arasındaki geçişler eyvanlarla sağlanmıştır. Kırsal yaşamın bir gereği olarak bu meskenlerin tandır (tendur), samanlık (kadin), kapalı ve açık ağıl (gom), ça’l, lod ve seki gibi bazı eklentileri bulunmaktadır. Son 30 yılda yaşanan bir takım doğal ve sosyo-ekonomik sorunlar nedeniyle, köylerden şehirlere göç hızlanmış ve bu evler terk edilmiştir. Ayrıca köylerde ikamet edenlerin betonarme yapıları tercih etmeye başlaması, bu evlerin kullanılmamasına ve zamanla tahrip olarak yok olmalarına neden olmuştur. Günümüzde Suruç kümbet evlerinin ayakta kalan son örneklerini ancak Kara, Yatırtepe ve Boztepe köylerinde görmek mümkündür.

Abstract
Beehive houses of Suruç are completely built from sun dried mudbrick. Traditionally, rural house of Suruç plain is beehive houses. It has known that these houses have been used for centuries. These houses rooms have square plan and each room have conical roof. In terms of their own characteristic, Suruç beehive houses different from other conical or dome roofed houses such as beehive house of Harran, Trullo and Clochán. Basically there are four usage spaces; living rooms, designs of granaries, barn or folds and haylofts which are respectively arranged from south to north. These usage spaces are connected to each other with eyvans or gates without door. As requirement of rural life, these houses have some outbuildings such as tendur (tandoor), kadin (hayloft), gom (open folder), ça’l, lod and seki (terrace). Due to some environmental and socio-economic problems have caused migration from countryside to cities during the last 30 years. As a result of this, the Suruç beehive houses have either disused or abandoned completely. In addition, especially in last 30 years, the villagers in the area have begun to prefer building the reinforced concrete houses. This has led some of the Suruç beehive houses either to bedestroyed or abandoned. Recent survived examples of these houses can be seen in Kara, Yatırtepe and Boztepe villages.

Öz: Anadolu yerleşme tarihi boyunca birçok medeniyete beşiklik yapmış ve bu durum tarihi, kültürel ve arkeolojik açıdan zengin bir mirasın ortaya çıkmasına katkıda bulunmuştur. Kültür turizmi kapsamında değerlendirilen destinasyonlardan birini oluşturan arkeolojik alanlar, ulusal ve uluslararası açıdan önemli bir yere sahip olmakla birlikte, geçmişe ilgi duyan insanların ziyaret ettikleri yerler arasındadır. Bunlar içerisinde Şanlıurfa ilinin 15 km kuzeydoğusunda merkeze bağlı Örencik Köyü yakınlarındaki 800 metre yüksekliğinde Germüş platosu üzerinde yer alan Göbekli Tepe oldukça önemlidir. Birçok Neolitik Dönem yerleşmesinin aksine Göbekli Tepe su kenarı, vadi ya da ovada kurulmayıp, Harran Ovası'nın kuzeyinde yüksek bir sahada manzaraya hâkim, ayrıca çevreden gelebilecek tehlikelere karşı güvenli bir konumda yer almaktadır. 1963 yılında Peter Benedict ve Halet Çambel tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmaları sonucunda arkeoloji dünyasına kazandırılmıştır. Tarihi M.Ö. 10.000'e kadar dayanan Göbekli Tepe'de yapılan arkeolojik kazı ve araştırmalar sonucunda elde edilen bulgulara bağlı olarak Anadolu'da şuana kadar kabul gören en eski inanç ve yerleşim yeri olduğu tespit edilmiştir. " T'' şeklindeki anıtsal taşlar ile simgelenen bu yerleşim yerinde yapılan kazılar sonucunda çok sayıda hayvan heykelinin yanı sıra çakmaktaşından aletler, obsidyen aletler, takı parçaları ve taş kaplar, öğütme taşları, hayvan elleri, yassı baltalar ile küçük figürünler açığa çıkartılmıştır. Yapılan arkeolojik çalışmalar sonucunda Bu yönüyle özgün bir yere sahip olan Göbekli Tepe, arkeolojik turizm açısından değerlendirilmesi gereken önemli yerlerden birisidir. Bu çalışmada, Göbekli Tepe'nin arkeolojik turizm potansiyeli ile bu potansiyelin coğrafi açıdan değerlendirilmesi amaçlanmış ve sahanın arkeolojik miras olarak önemi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda, Göbekli Tepe'nin arkeolojik açıdan önemi nedir? Bu alanın arkeolojik turizm bakımından önemi nedir? Göbekli Tepe'de arkeolojik turizm yapılıyor mu ve ne düzeyde gerçekleşmektedir? Arkeolojik turizm ve alanın koruma kullanma açısından dengesini sağlayan bir planlama çalışması var mı? Göbekli Tepe ve çevresi turizm alt-üst yapı hizmetleri açısından yeterli düzeyde mi? gibi sorulara cevap aranmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede araştırma sahayla ilgili yapılmış bilimsel yayınlar, çeşitli tematik haritalar ve saha çalışmaları sonucunda toplanan veriler ışığında şekillendirilmiştir. Ayrıca elde edilen veriler SWOT analiziyle değerlendirilmiştir.

Özet
Şanlıurfa, yerleşme tarihi bakımından Türkiye’nin en eskilerindendir. Arkeolojik
araştırmalar sonunda, şehrin ilk kuruluş tarihinin Neolitik Dönem’e kadar dayandığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, şehir 11000 yıllık bir tarihe sahiptir. Söz konusu Neolitik yerleşme, Yeni mahalle sınırları içinde yer almasından dolayı, Neolitik Yenimahalle Yerleşmesi olarak adlandırılmıştır. Yapılan araştırmalar, Şanlıurfa Şehri’nin ilk kuruluş yerinin, balıklı göllerin kuzeyinde yer alan Tılfındır Tepesi olduğunu ortaya koymuştur. Şehrin kuruluş yeri seçiminde fiziki etmenlerin büyük bir rol oynadığı görülmektedir. Bu etmenler, su durumu, güvenlik, verimli tarım alanlarının varlığı, barınak ve alet yapımı için elverişli malzemenin varlığı, avlayıcılık ve toplayıcılığa elverişli flora ve faunanın varlığı, Paleolitik kültürlerin varlığı ve bunlar üzerindeki dolaylı etkileri olan iklimdir. Şehrin ilk kurulduğu bu alan incelendiğinde, yukarıda sayılan etmenler açısından hayli elverişli şartlar taşıdığı görülmektedir.

Abstract
In terms of its settlement history, Şanlıurfa is one of the oldest cities in Turkey.
Archaeological investigations have proved that the city’s settlement history goes back to Neolotic period. Therefore the history if the city goes back to 11000 years before present. The city used to be called Yenimahalle settlement as the city was initially founded in the vicinity of Yenimahalle. Investigations have so far proved that initial location for the foundation was the Tılfındır Hill which is in the north Balıklı Lake. It is believed that the physical geographical factors played important roles in the selection of this particular location. These factors are mainly; water, security, existence of fertile agricultural lands, natural shelter, existence of suitable fauna and flora for hunting and also for other primitive needs, existence of paleolithic population and also the climate which had indirect influence on all these factors. When this initial location is examined in detail it would be easy to determine that these location comprises most of the natural factors mentioned above.

Özet: Güneydoğu Anadolu Bölgesi sınırları içerisinde kalan Siverek, Fırat-Dicle nehirleri arasında, dünyanın en eski yerleşim yeri Mezopotamya coğrafyasındadır. Hz. Ömer zamanında İslam topraklarına katılan kent o zamandan günümüze kadar ki süreçte bölgeye hâkim olan devletlere ait çok eseri topraklarında barındırmaktadır. Bu eserler arasında tarihi vesika niteliğindeki mezar taşları, damgalar bulunmaktadır; bunlar Türk Sanatında önemli bir yere sahiptir.

Fırat ve Dicle nehirlerinin hayat verdiği topraklar çoğu alanda olduğu gibi zoocoğrafya açısından da özel bir sahadır. Nitekim bölge Asya, Afrika ve Avrupa‘nın kabaca kesişme noktasında yer almakta olup Ortadoğu‘nun iki önemli akarsuyu tarafından sulanan özel bir ekolojik yapıya sahiptir. Bu açıdandır ki gerek bitki gerekse hayvan türleri açısından dünyanın başka yerlerinde rastlanamayacak canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan bir tanesi de başta Şanlıurfa olmak üzere Türkiye ve Ortadoğu açısından da simgesel bir özellik taşıyan kelaynak (Geronticus eremita)‘tır. Yaşam alanının daralması, avcılık ve de en önemlisi zirai ilaçlar nedeniyle nesilleri tükenme noktasına gelen kelaynak varlığında Türkiye‘deki başarılı girişimlerle bugün kayda değer bir popülasyon artışı yaşanmıştır. Ancak girişimlerin yeterli ve de uzun vadede sağlıklı olduğunu söylemek pek mümkün değildir. Kelaynakların korunması ve yaşam alanlarının iyileştirilmesi Coğrafya, Zooloji, Çevre Mühendisliği ve Ziraat alanlarından araştırmacıların müşterek çalışmaları ile mümkün olabilecektir. Bu noktada kelaynakların kentsel bir imge haline getirilerek farkındalığın artırılması da büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada da zoocoğrafya odağında kelaynak gibi önemli bir gen kaynağının korunması açısından neler yapılması gerektiği üzerinde durularak önerilerde bulunulmuştur.

In this study, a late Roman mosaic from Edessa and some mosaics depicting animals from various parts of Anatolia and Syria will be Examined. The mosaics mentioned in this paper are the animal and Orpheus mosaics from Edessa in Şanlıurfa; Salkım, Koçlu and Sulumağara mosaics from Zeugma mosaic museum in Gaziantep  and the animal chase mosaic in Apamea. Animal struggles, Hexaemeron, Paradise, Peaceable Kingdom, Noah's Ark, the struggle between good and evil and some earthly themes were frequently depicted in mosaics of Anatolia and Syria during the 5th and 6th centuries. The purpose of this study is focusing on the iconographic problems which are seen in these kinds of floor mosaics.

Suriye’de meydana gelen çatışmalardan dolayı 10 yıllık süreçte 3.6 milyon civarında insan Türkiye’ye sığındı. Büyük boyuttaki bu uluslararası göç, ev sahibi toplumla göç eden kitle arasında çok katmanlı ilişkilere yol açmış durumda. Suriye’den göç edenlerin temel ihtiyaçlarından biri eğitimdir. Eğitim, göç eden grupla ev sahibi toplumun birlikte yaşama tecrübelerini etkileyen anahtar bir faktördür. Nitekim eğitim, insanların daha yapıcı ve toplumun daha aktif üyeleri olmalarına imkân tanıyan, istihdamı desteklemek için beceri ve yeterlilikler sağlayan böylece toplumsal hareketliliğe olanak sağlayan bir süreçtir. Yüksek Öğretim Bilgi Yönetim Sistemi verilerine göre Türkiye’de 2019-2020 eğitim öğretim yılında Suriye uyruklu öğrenci oranı toplam 37.236 kişidir. YÖK verilerine göre içinde Suriyelilerin de bulunduğu toplam uluslararası öğrenci sayısı 2020 yılı sonu itibariyle 200 bini geçmiştir.
Bu çalışmanın konusu, Harran Üniversitesi’ndeki Suriyeli öğrencilerin akademik ve sosyal bütünleşme (entegrasyon) süreçleridir. Suriyeli üniversite öğrencilerinin gerek taşıdığı nitelikler ve gerekse ev sahibi toplumla göçmen kitlesi ve menşe ülke arasındaki potansiyel fonksiyonu bakımından önemli bir insani sermaye olması, göç sosyolojisi bakımından inceleme konusu olmaya değerdir. Türkiye’deki Suriyeli üniversite öğrencilerine yönelik çalışmalar bulunmakla birlikte bu sayı sınırlıdır. Bu araştırma, söz konusu literatüre Harran Üniversitesi’ndeki Suriyeli öğrencileri inceleyerek bir katkı yapmayı hedeflemektedir. Harran Üniversitesi, 2019-2020 öğretim yılı esas alındığında 2677 Suriyeli öğrenci sayısı ile Türkiye’de en fazla Suriyelinin eğitim aldığı bir üniversitedir. Nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı bu çalışmada 326 öğrenci ile yapılan anket ve 12 kişi ile gerçekleştirilen odak grup görüşmesi sonuçları yer almaktadır. Araştırmanın amacı, 2011 yılından itibaren Türkiye’ye/Şanlıurfa’ya gelmiş olan Suriyeli öğrencilerin akademik ve sosyal alanda ne tür bütünleşme deneyimleri yaşadıklarını tespit etmektir. Araştırmanın saha kısmından elde edilen bulgular, demografik bilgiler, akademik ve sosyal bütünleşme ana başlığı altında tablolar halinde analiz edilmiştir. Kitabın Türkiye’deki göç, eğitim ve entegrasyon çalışmalarına mütevazi bir katkı sunması beklenmektedir.

Sosyolojideki birçok teorik tartışmanın kökeni, birkaç yüzyıl öncesine dayanan modernite paradigmasıyla yakından ilişkilidir. Modernlik/ modernleşme olgusu, halen sosyal bilimlerde en güçlü gündem maddesi olarak önemini korumaktadır. Batı medeniyetinin gelişimi içerisinde tarihsel ve coğrafi bir durum olarak ele alınması gereken modernitenin tüm dünyayı kuşatan bir evrenselci söyleme oturtulması, bir yönüyle bilimsel yaklaşımlarla kurgulanmış siyasi/ideolojik bir proje olmasından kaynaklanmaktadır. Yapısal-işlevselci sosyolojik perspektifle temellendirilen modernleşme kuramının tarihsel ve coğrafi bir durum olan moderniteden ayrılan yönünü işte bu sosyolojik inşa oluşturmaktadır...

Bu çalışmada Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi merkeze alınarak gecekondulaşma olgusunun kentsel ve sosyal açıdan bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Gecekondulaşma gelişmekte olan ülkelerin temel problemleri arasındadır. Bir boyutuyla kentleri fiziki/mimari olarak bozan gecekondulaşma diğer boyutuyla göçen gruplarda sosyal patoloji olarak nitelendirilebilecek çok boyutlu problemlere yol açmaktadır. Söz konusu duruma Eyyübiye ilçesinde de rastlanmıştır. Gecekondulaşma hem ilçenin fiziki, mimari yapısını bozarak deforme etmekte hem de kent yoksulluğunu, parçalanmış aileleri, işsizlik ve yoksulluğu, yasa dışı madde kullanımı, suç, şiddet gibi birçok olguyu etkileyen faktör olarak dikkat çekmektedir. Anahtar Kavramlar: Kent, Kentleşme, Gecekondulaşma, Şanlıurfa, Eyyübiye.

Ortadoğu’daki çatışmalar nedeniyle başlayan uluslararası göçler Türkiye’ye 3.5 milyonu aşan Suriyelinin gelmesine yol açtı. Başta kadınlar olmak üzere çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler gibi birçok sosyal grup, göç sürecinden derin bir şekilde etkilenmiş durumdadır. Söz konusu göç, yerli toplum ile Suriyeli göçmenler arasında farklı düzeylerde ilişkilerin gelişmesine de zemin oluşturmaktadır. Bu bağlamda evlilik, her iki toplum arasında farklı dinamiklerle gerçekleştirilen bir sosyal ilişki biçimidir. Mülteci kadınların hayata tutunma ve göç sürecinin olumsuzluklarından korunma anlamında Türkiye’deki erkeklerle evliliği bir yaşam stratejisi olarak tercih ettiği gözlenmektedir. Fakat her iki ülkenin hukuki ve toplumsal yapısından kaynaklı farklılıklar, evlenmeyi tercih edenlerin amaçları, evlenme sürecindeki kabul ve çatışma süreçleri birçok problemin açığa çıkmasını beraberinde getirmektedir. Bu problemlerden biri sınır illerinde gözlemlenen boşanma/boşanamama krizidir. Suriyeli mülteci kadınlar genellikle dini nikâhla, yasal bir teminat olmadan örfi teamüllerle yerli erkeklerle evlenmektedir. Ancak geçimsizlik, aileler arası problemler, şiddet, aldatılma vb. nedenler aile birlikteliğini bozmakta çoğu zaman gizli olarak yapılan bu evliliklerde boşanma ciddi bir problem haline dönüşmekte hatta boşanamama denilebilecek krizler gelişmektedir.
Bu çalışma, Türkiye’deki Suriyeli mülteci kadınlarla ev sahibi toplumdaki erkekler arasında gelişen informel evlenmeleri ve sonrasında gelişen boşanma süreçlerindeki krizleri ele almaktadır. Türkiye’deki kadın mültecilere yönelik çalışmalar genel olarak evlilik, aile içi şiddet, erken evlenme gibi konularda iken bu çalışmanın ayırt edici niteliği informel evlenme ve boşanma süreçlerine odaklanmasıdır. Araştırmada nitel yöntem kullanılmış, veri toplama tekniği olarak görüşme ve vaka incelemesi tercih edilmiştir. Bu bağlamda boşanma süreçlerindeki toplumsal ve hukuki çıkmazların Suriyeli mültecilerin yaşamını nasıl etkilediği, velayet, tazminat, nafaka problemleri, mülteci kadınların toplumsal cinsiyet rolleri açısından nasıl konumlandırıldıkları, Suriyeli toplum içerisinde söz konusu boşanamama krizi ile ilgili hangi strateji ve problem çözme mekanizmalarının üretildiği çalışmada tartışılmaktadır. Araştırma bulgularına göre mülteci kadınların, sosyal ve ekonomik destek sağlama, yabancılıktan kurtulma, içe kapanma, dışlanma ve marjinalleşme risklerinden kaçınmak üzere yerlilerle evliliğe yöneldiği tespit edilmiştir. Her iki ülke arasındaki yasal ve sosyokültürel norm farklılığı, evlenme süreçlerinin krize girmesinde temel rol oynamakta böylece boşanmalar yaşanmaktadır. Boşanma krizlerinin nedenleri arasında dini nikâhla ikinci eş olarak evlenen mülteci kadınların evlilik sürecinde mehir, bağımsız ev, aile ve çocuklara yönelik destek talebi, çeşitli ihtiyaç ve beklentilerinin gerçekleşmemesi, kumalar arası çekişmeler ve şiddet gibi birçok faktör olduğu anlaşılmıştır. Boşanma süreçlerinde, velayet, nafaka gibi haklar eşler arasında önemli problemlere dönüşürken kimi örneklerde çocuk annesinden zorla alınmakta kimi örneklerde ise herhangi bir nafaka verilmemesinden kaynaklı geçim sıkıntısı vakalarda görülen ciddi sorunlardır. Aile kurumunun parçalandığı bu ilişkiler boyunca Suriyeli mülteci kadınlar, aile içi şiddetin yanı sıra, damgalanma, dışlanma ve yoksulluk gibi deneyimlere maruz kalmaktadır.

Anahtar kavramlar: Göç, Suriyeli Kadın Mülteciler, Aile, Boşanma, Boşanamama krizi.


BETWEEN TWO LAWS, IN THE LIMBO: INFORMAL MARRIAGES OF SYRIAN REFUGEE WOMEN AND THE CRISIS OF (NOT BE ABLE TO) DIVORCE

The international migration that has started because of the conflicts in the Middle East led more than 3.5 million Syrians to come to Turkey. Mainly women, many social groups such as children, young people, elderly and disabled people, etc. are deeply affected by the migration process. The migration also forms the basis for the development of the relations between the local community and Syrian migrants at different levels. In this context, marriage is a form of social relationship between two communities which is carried out with different dynamics. It is observed that refugee women prefer marriage with men in Turkey as a life strategy in terms of clutching onto life and preventing the negative effects of the migration process. But the differences arising from the legal and social structure of the two countries, the aims of those who choose to marry, the acceptance and conflict processes in the marriage process bring about many problems. One of these problems is to divorce/not be able to divorce crisis observed in the border provinces. Syrian refugee women often marry indigenous men in religious marriages, in a customary way without legal guarantees. However, the reasons such as incompatibility, inter-family problems, violence, deceit, etc. disrupt the family unity; the divorce becomes a serious problem in these marriages which are performed in secret, and even the crises can be called not-be-able-to-divorce may develop.
This study deal with informal marriages between the Syrian refugee women in Turkey and the men in hosting community and the crises in the divorce processes developing later on. While the studies regarding female refugees in Turkey are generally about the subjects such as marriage, domestic violence, early marriage, etc., the characteristic of this study is focusing on the informal marriage and divorce processes. The qualitative method was used in the study, interview and case study were preferred as the data collection technique. In this context, how the social and legal dilemmas in the divorce process affect the lives of the Syrian refugees, the problems of custody, compensation, alimony, how refugee women are positioned in terms of their gender roles, which strategies and problem-solving mechanisms related to the not-be-able-to divorce crisis in the Syrian community are discussed. According to the research findings, it was determined that refugee women inclined to marriage with natives in order to receive social and economic support, to avoid the risks of alienation, introversion, ostracism, and marginalization. The difference between the legal and socio-cultural norms of two countries plays a fundamental role in the crisis of marriage processes, so the divorces are experienced. Among the reasons of the divorce crisis, it was understood that there are lots of factors such as that the demand for bride price, independent houses, support for the family and children, various needs and expectation of the women who married as a second wife through a religious marriage are not met, the conflicts between co-wives and violence. In divorce proceedings, while the rights such as guardianship, alimony become important problems between the spouses, in some cases, children are taken forcibly from their mothers, and in some cases, the financial difficulties due to lack of any alimony are observed as the serious problems. During these relationships in which the family institution is torn to pieces, the Syrian refugee women are exposed to experiences such as stigmatization, ostracism, and poverty, as well as domestic violence. 

Key concepts: Migration, Syrian Women Refugees, Family, Divorce, Not-be-able-to Divorce crisis.

This study was conducted in Öğütçü and Ulubağ villages’ vineyards in Central County of Şanlıurfa province during the 2010 and 2011 years. In the study, it was intended to determine the first adult emergence, population fluctuation, the highest population periods, the latest adult flight, number of generations per year in nature and infestation rate of European grapevine moth [Lobesia botrana Denis & Schiffermüller (Lepidoptera: Tortricidae)]. Adult population development was monitored by sexual pheromone traps. The traps are monitored weekly. Infestation rate of European grapevine moth was determined by controlling 100 clusters of 20 vines.
As a result of the study, first adult flight of L. botrana began at the end of April and the pest was active in nature until first half of October. The pest showed high population in Öğütçü with 1333 adult/trap/year in 2010 and 520 adult/trap/year in 2011 while showed low adult population in Ulubağ with 39 adult/trap/year. The highest population was observed as 287 adult/trap on July 14 in 2010 in Öğütçü. In Ulubağ, a clear peak point did not occur in both years, whereas three and four peak points were observed in Öğütçü during 2010 and 2011, respectively. It was determined that the pest could complete 3-4 generations in nature per year in Şanlıurfa. The infestation rate of L. botrana was determined as 52% and 34% in the vineyards of Öğütçü while the rates were only 4% and 2% in Ulubağ. It was concluded that the pest can be suppressed by insecticide applications one time in mid-June and mid-July in Sanliurfa.

Göç konusu son zamanlarda, Ortadoğu’da gelişen politik ve toplumsal olaylarla birlikte, içinde Türkiye’nin de olduğu birçok bölge ülkesini derinden etkiledi ve halen etkiliyor. Özellikle Arap baharının bazı ülkelerde savaş ve çatışmalara dönüşmesi uluslararası kitlesel göç akınlarını önemli ölçüde harekete geçirdi. Komşu ülke olan Suriye’de 2011 yılında başlayan karışıklıklar iç savaşa dönüşürken söz konusu ortamdan tedirgin olan binlerce insan bir anda çevre ülkelere göç etmek zorunda kaldı. Türkiye, Mısır, Ürdün, Irak, Lübnan gibi ülkeler kitlesel göç akınları ve insani kriz karşısında göçmenlere kapısını açtı. Bugün sayısı 3 milyonu aşan Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye yönelişi sosyal, ekonomik, demografik, siyasal, çevresel vb. çok katmanlı problemlere de yol açmış durumdadır. Bu bağlamda ev sahibi toplumla göçmen toplum arasında gelişen ilişkiler, entegrasyon, çatışma ve gerilimler sosyolojik anlamda önem arz etmektedir. Bu bağlamda göç teorileri, sosyolojik analiz bağlamında önemli perspektifler sunmaktadır. Göç hareketlerinin mikro ve makro düzeydeki yapısal ve işlevsel nedenleri, göç eden grupların ihtiyaçları ve karşılaştığı zorluklar, göç edilen hedef bölgeye yönelik çekici unsurlar, göç sürecinde, sonrasında ev sahibi toplumla göçmenler arasındaki tarihsel, kültürel ilişkiler, akrabalık bağları, entegrasyon, asimilasyon ve toplumsal çatışmalar gibi birçok konuda teorik tartışmalar zengin veri sunar. Genel olarak göç teorileri: Neoklasik Ekonominin Makro Kuramı, Neoklasik Ekonominin Mikro Kuramı, Yeni Ekonomi Kuramları, İkiye Bölünmüş (Segmented) Emek Piyasası Kuramı, Dünya Sistemleri Kuramı, İlişkiler Ağı (Network) Kuramı, Kurumsal Kuram, Kümülatif Nedensellik ve Göç Sistemleri Kuramı, İtme-Çekme Kuramı, Parekh’in Göç Kuramı Sınıflaması, Marksist Kuram olarak sayılabilir. Söz konusu kuramları; ekonomik teori, tarihsel-yapısalcı yaklaşım, göç sistemleri teorisi şeklinde üç ana başlık altında toplamak mümkündür (Abadan Unat, 2002, Yalçın, 2004, Castles ve Miller, 2008).Göç eden insanlar, yaşadıkları bölgeleri bazen gönüllü, bazen de zorunlu terk ederler. Hedefledikleri göç bölgeleri ise çoğu zaman göçmenlerin ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayan yerler olarak düşünülür. Her göç grubu, gerek göç ettiği mekânlarda kendi aralarında ve gerekse ev sahibi toplumla çeşitli ilişki ağları geliştirir. Söz konusu ilişkiler, çeşitli teorilerde tartışılmıştır. Genel olarak ağ teorisi, göç eden grupların gittikleri yerlerde oluşturdukları sosyalve çekici faktörlere odaklanır. İtme-çekme teorisinde, itici faktörler; demografik büyümeyi, düşük yaşam standartlarını, ekonomik fırsat yoksunluğunu ve siyasal baskıları içerirken; çekici faktörler ise emeğe olan talep, boş araziler, cazip ekonomik fırsatlar ve siyasal özgürlüklerin göçü etkileyen unsurlar olduğu görülmektedir. Ağ kuramı veya diğer bir tanımlama ile göçmen ilişkiler ağı, göçmenlerle önceki göçmenler ve göçmen olmayanlar arasında akrabalık, arkadaşlık ve paylaşılan topluluk kökeni ilişkileri yoluyla birinin diğeriyle temasını sağlayan kişiler arası bağlar kurar. Ağ bağlantıları, göçün maliyetini ve risklerini azalttığı için uluslararası göçü de artırır (Kaya, 2017). Suriyeli mültecilerin göç hedefleri arasında Türkiye ve özellikle sınır illeri önemli bir yer tutmaktadır. Suriyeli göçünün en yoğun yaşandığı sınır ili şüphesiz ki Şanlıurfa’dır. Gerek geçmişteki tarihsel bellek ve gerek halen süregelen kan ve soy bağına dayalı akrabalık ilişkileri, sosyal ağlar ve çekici unsurlar bakımından Şanlıurfa’yı göçmenler için önemli bir merkez kılmaktadır. Dolayısıyla Şanlıurfa, geçmişten günümüze çeşitli şekillerde göçle hemhal olmuş bir şehirdir. Bölgedeki göçebe ve yarı göçebe aşiretlerin yaşam tarzı, savaş, terör, kıtlık, iskan politikaları gibi nedenlerle iç ve dış göç akışlarında Şanlıurfa tarih boyunca sürekli tercih edilen bir adres olmuştur. Bu bağlamda göç ve göçmenlik tecrübesi bu topraklarda köklüdür. Geçmişte Osmanlı döneminde çeşitli milletlerden grupların (Kafkas, Arap, vb. kökenliler) iskanı, yakın dönemde Rusya’nın tehdidi karşısında 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından 1982 yılında Türkiye’ye getirilen Afganlar, değişik kentlere yerleştirilirken ailelerin bir kısmı Ceylanpınar ilçemize yerleştirilmiştir. Bununla birlikte 20.yy.’daki büyük savaşlarda ve doğudaki terör ve tehditlere bağlı olarak gelişen göçler ve yakın zamanda Van depremiyle şehirlerini terk etmek zorunda kalan depremzedeler olmak üzere birçok vakada göçün merkezlerinden biri de Şanlıurfa olmuştur. 2011 yılında Suriye’de meydana gelen iç çatışmalar nedeniyle oluşan kitlesel göçün ana mekânlarından biri yine Şanlıurfa’dır. Altı yılı aşkın bir süredir Şanlıurfa halkı, Suriyeli göçmenlere ev sahipliği yapmaktadır. Dolayısıyla Türkiye Orta Doğu, Asya, Afrika bölgelerinden siyasi, ekonomik ve sosyal nedenlere bağlı olarak çeşitli zamanlarda göçmenlerin uğrak yeri olurken Şanlıurfa da söz konusu göç dalgalarından payını her zaman almaktadır. Resmi verilere göre Türkiye’deki toplam Suriyeli mülteci sayısı 3.181.537 kişi olarak kaydedilmiştir. Suriyeli misafirlerin yaklaşık yüzde 8’i AFAD’ın 10 ilde kurduğu ve yönettiği 21 barınma merkezinde yaşamaktadır (http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik). Mültecilerin yaklaşık yüzde 92’si ise kamp dışında yaşamaktadır. Çadır kentlerde ve konteyner kentlerde barınma, yiyecek, sağlık, güvenlik, sosyal aktivite, eğitim, ibadet, tercümanlık, haberleşme, bankacılık ve diğer hizmetler verilmektedir. Türkiye’deki şehirlerin barındırdığı göçmen sayısı, göç akınları ve geri dönüşlere bağlı olarak değişmektedir. 2016 Nisan ayında Şanlıurfa 401 bin 102 kişi ile İstanbul, Hatay, Gaziantep, Kilis ve diğer sığınmacı yerleştirilen illeri geride bırakarak ilk sırada yer almaktadır ( Kaya, 2015). Ekim 2016’da ise Şanlıurfa’daki 1.892.320 nüfusa oranla Suriyelilerin sayısı, 397.038’dir. Eylül 2017 itibariyle söz konusu oran 443.245 seviyesindedir. Bu, şehir nüfusunun yüzde 22,84’üne denk gelmektedir. Şanlıurfa, İstanbul’dan sonra ülkedeki ikinci en çok mülteci barındıran il olup tüm sınır illeri içerisinde en fazla göçmene ev sahipliği yapan bir şehirdir. (http://www.goc.gov.tr). Kamplarda 77.803 bin kişi kalırken kamp dışında ise 365.442 kişi yaşamaktadır.1 Ancak alanda çalışan STK temsilcilerine göre Şanlıurfa’da 500 bin Suriyeli göçmenin yaşadığı tahmin edilmektedir. Şanlıurfa’ya gelen göçmenler Suriye’nin Afrin, Deyruzzor, Haseke, Halep, Kobani ve Rakka gibi değişik şehirlerinden gelmiştir.Suriye’deki çatışmalardan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeli göçmenler, yerleştikleri şehirlerde çeşitli sorunlarla karşılaşırken kendileri de sosyal, ekonomik, demografik, kültürel ve siyasal birçok sorunun ortaya çıkmasına yol açmaktadırlar. 2011 yılında göçenlerin temel sorunu güvenlik, sağlık, barınma ve beslenme idi. Ancak o günden bugüne ihtiyaçlar ve problemler farklılaşmıştır. Göçmenlerin bir kesimi halen barınma ve beslenme anlamında yardıma muhtaç iken görece belirli bir sosyo-ekonomik düzeye sahip olanlar ise sosyal, kültürel, siyasal ve ekonomik alanda ikinci kuşak haklar denilen mülkiyet, girişimcilik, örgütlenme, sosyal güvenlik, istihdam, basın yayın, vatandaşlık benzeri talepleri gündemine almış durumdadır. Bu bağlamda Şanlıurfa’ya bakıldığında göçmenlerin kendi partilerini kurdukları (http://ajansurfa.com/tr-tr/haberler/19210/suriyelilerin-de-ak-partisi-oldu), ticari işletmeler açtığı, basın yayın faaliyetlerine başladığı, dernek kurdukları görülmektedir. Örneğin Şanlıurfa’da basın yayın alanında 3 gazete ve çeşitli dergiler bulunmakta ve internet yayıncılığı faaliyetleri yer almakta, yerel ve şube orjinli olmak üzere toplam 60 dernekten bahsedilmektedir. Çeşitli dini ve eğitim kurumlarının (okul, medrese, dershane vb), yanı sıra birçok ticari işletme açılmaktadır. Örneğin şehrin en prestijli caddesi olan Abide, Haşimiye arası ana arterde birçok işyeri Suriyelilerce işletilmektedir. Bu işletmeler kuyumculuk, pastanecilik, giyimcilik, lokantacılık, berberlik, telefonculuk gibi birçok alanda ticari faaliyet yapmaktadır. Dolayısıyla kalış süresi uzadıkça ihtiyaçların değişeceği muhakkaktır. Yine yerel halkla iletişim, entegrasyon ve çatışma düzeylerinin de farklılaşacağı da açıktır. Sosyo-kültürel uyum ve çatışma, yabancılık, kayıt dışı istihdam ve emek sömürüsü, şehirlerin demografik değişimi, iç siyasette etnik ve mezhepsel gerilimler göçün etkisiyle Türkiye’de oluşan ana meseleler arasındadır. Benzer problemlere Şanlıurfa’da da rastlanmaktadır. Bu çalışmada ise söz konusu problemlerden Suriyeli göçmenlerin toplumsal ve kültürel alandaki uyumları ele alınmaktadır.